Κύριε Πρόεδρε της Κυπριακής Δημοκρατίας,
Κυρία Πρόεδρε της Βουλής,
Κύριοι Υπουργοί,
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Πενήντα ένα χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από το δίδυμο δράμα που σημάδεψε ανεξίτηλα την ιστορική πορεία της πατρίδας μας. Μισός αιώνας από τότε που η Κύπρος τραυματίστηκε βαθιά από ένα εσωτερικό πλήγμα και μια ξένη εισβολή, πληγές που δεν επουλώθηκαν.
Όσοι βιώσαμε εκείνα τα γεγονότα, είτε ως παιδιά με αθώα μάτια είτε ως ώριμοι πολίτες, επιστρέφουμε σήμερα με τον νου και την ψυχή σε εκείνες τις ημέρες της καταστροφής,
Καταδικάζουμε κατηγορηματικά το προδοτικό πραξικόπημα της Χούντας των Αθηνών, μια ενέργεια που μαχαίρωσε την Κυπριακή Δημοκρατία εκ των έσω και έθεσε σε κίνηση τα γεγονότα που οδήγησαν στην καταστροφή.
Καταδικάζουμε με κάθε δύναμη ψυχής την τουρκική στρατιωτική εισβολή, η οποία εξακολουθεί να συντηρεί μια παράνομη κατοχή, ένα καθεστώς καταπίεσης και εκτοπισμού: με χιλιάδες νεκρούς, με αγνοούμενους που δεν επέστρεψαν, με εγκλωβισμένους που αντέχουν στη σιωπή, και πρόσφυγες που παραμένουν μακριά από τον τόπο που τους γέννησε.
Δεν λησμονούμε.
Δεν αποδεχόμαστε την κατοχή.
Δεν πρόκειται ποτέ να παραδώσουμε το κατεχόμενο κομμάτι της πατρίδας μας.
Με βαθιά πίστη, ανανεώνουμε τη συλλογική μας δέσμευση: να συνεχίσουμε τον δύσκολο αλλά αναγκαίο αγώνα για τερματισμό της κατοχής, για επανένωση της πατρίδας μας, για ένα ειρηνικό και βιώσιμο μέλλον για όλους τους νόμιμους κατοίκους της Κύπρου.
Σήμερα στέκομαι ενώπιων σας με αίσθημα ευθύνης και προβληματισμού. Ανήκω σε μια γενιά που μεγάλωσε με την προσδοκία της απελευθέρωσης. Που είδε τους γονείς της να γερνούν με το όνειρο της επιστροφής και τους πρόσφυγες μας να σβήνουν αδικαίωτοι στη σιωπή.
Βλέπουμε καθημερινά τις επιπτώσεις του χρόνου: την αριθμητική αύξηση των εποίκων, το ξεπούλημα των κατεχόμενων περιουσιών, τη βαθμιαία αλλοίωση του χαρακτήρα των κατεχομένων.
Και τα παιδιά μας ρωτούν;
«Υπάρχει ελπίδα για λύση;»
Η απάντησή μας είναι καθαρή: ΝΑΙ! Υπάρχει!
Ο Δημοκρατικός Συναγερμός, Κυρίες και Κύριοι, στέκεται σήμερα με σεβασμό και περίσκεψη μπροστά στη μνήμη των τραγικών γεγονότων του 1974.
Δεν ωραιοποιούμε την πραγματικότητα. Αλλά ούτε και υποχωρούμε μπροστά στα αδιέξοδα.
Σήμερα, δεν αρκεί η καταδίκη. Χρειάζεται καθαρή κατεύθυνση, καθαρή στρατηγική, καθαρή βούληση και καθαρό πολιτικό λόγο από όλους μας.
Εν όψει και της επικείμενης πολυμερούς συνάντησης στη Νέα Υόρκη, ευχόμαστε να σπάσει το αδιέξοδο και να επανέλθουμε στο τραπέζι των συνομιλιών γνωρίζοντας εξ υπαρχής ότι οι προσδοκίες είναι περιορισμένες λόγω της θέσης της Τουρκίας και του Τατάρ για 2 κράτη.
Είναι σημαντικό όμως, αυτή την ώρα η κάθε πολιτική δύναμη να πει στον Κυπριακό λαό με καθαρότητα τι πιστεύει.
Ο Δημοκρατικός Συναγερμός πιστεύει ακράδαντα πως τα κριτήρια λύσης του Κυπριακού πρέπει να είναι σαφή, σταθερά και βασισμένα στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και στην ιδιότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας ως πλήρες μέλος της ΕΕ :
- Θέλουμε την μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας σε διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία, εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με περιορισμένες αλλά καθοριστικές αρμοδιότητες στο ομοσπονδιακό επίπεδο. Το κεντρικό κράτος σίγουρα πρέπει να ελέγχει: την εξωτερική πολιτική, την άμυνα, τον εναέριο χώρο, την οικονομία, την ενέργεια, την ιθαγένεια και ασφαλώς τα σύνορα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
- Οι δύο συνιστώσες πολιτείες να είναι πολιτικά ίσες, με ευρείες νομοθετικές και διοικητικές αρμοδιότητες, υπό την αυστηρή προϋπόθεση ότι αυτές θα συμβαδίζουν με το ευρωπαϊκό κεκτημένο.
- Η ασφάλεια της επανενωμένης Κύπρου να διασφαλίζεται αποκλειστικά από ευρωπαϊκούς και διεθνείς μηχανισμούς, την ΕΕ, το ΝΑΤΟ ή και τους δύο μαζί, και όχι μέσα από αναχρονιστικά καθεστώτα εγγυήσεων και της παρουσίας κατοχικών στρατευμάτων.
- Στο εδαφικό και περιουσιακό, η βάση για συζήτηση πρέπει να είναι οι χάρτες και συγκλίσεις που έχουν διαμορφωθεί στο παρελθόν,
Καθοριστική διεκδίκηση αποτελεί η επιστροφή της πόλης των Βαρωσίων και της Μόρφου υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση.
Δεν επιδιώκουμε μια λύση για χάρη της λύσης. Δεν επιδιώκουμε μια διευθέτηση που θα διαιωνίζει την κατοχή.
Αγωνιζόμαστε για μια βιώσιμη και λειτουργική λύση.
Μια λύση που θα επανενώνει πραγματικά την πατρίδα μας, θα διασφαλίζει την ειρήνη και θα καθιστά την Κύπρο ένα κανονικό, βιώσιμο και λειτουργικό ευρωπαϊκό κράτος.
Αυτό το πλαίσιο πιστεύουμε πρέπει να αποτελέσει τον οδικό χάρτη διεκδίκησης για όλους μας.
Και αυτή πρέπει να είναι η εθνική γραμμή: σταθερή, υπεύθυνη, τεκμηριωμένη. Χωρίς φόβο και αυταπάτες αλλά με αυτοπεποίθηση, σύνεση και ενότητα.
Ο Δημοκρατικός Συναγερμός άλλωστε δεν επένδυσε ποτέ στην παθητικότητα. Δεν φοβήθηκε ποτέ το πολιτικό κόστος. Το ίδιο θα πράξει και τώρα.
Μισό αιώνα μετά τα τραγικά γεγονότα του 1974, παρά τα λάθη και τις δυσκολίες, η Κύπρος κατάφερε το αδιανόητο: την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μια επιτυχία που οφείλεται στη στρατηγική του Γλαύκου Κληρίδη και τη στήριξη της Ελλάδας. Από εκείνη τη δυναμική διπλωματία μπορούμε να αντλήσουμε ξανά έμπνευση.
Πάνω σε αυτή τη σημαντική κατάκτηση μπορούμε να χτίσουμε μια Κύπρο επανενωμένη και ειρηνική, μια χώρα που να προοδεύει προς όφελος όλων των Κυπρίων.
Όσον αφορά τη λύση του Κυπριακού, αναγνωρίζουμε πως υπάρχουν διαφορετικές απόψεις. Μέσα στο πλαίσιο της Ομοσπονδίας, ο διάλογος είναι θεμιτός. Η πλήρης ή συγκαλυμμένη απόρριψη, όμως, δεν υπηρετεί τα συμφέροντά μας. Δυστυχώς υπηρετεί το αφήγημα της άλλης πλευράς ότι η λύση ομοσπονδίας δεν βρίσκεται πλέον στο τραπέζι.
Το αληθινό δίλημμα δεν είναι Ομοσπονδία ή κάτι καλύτερο, αλλά Ομοσπονδία ή διχοτόμηση. Η Ομοσπονδία, εντός της ΕΕ, είναι εφικτή και εφαρμόσιμη, με το ευρωπαϊκό κεκτημένο να λειτουργεί ως εγγύηση για μια βιώσιμη λύση.
Αντίθετα, η διαιώνιση του σημερινού στάτους κβο μας οδηγεί με βεβαιότητα προς τη διχοτόμηση, με οδυνηρές συνέπειες για τον κυπριακό Ελληνισμό.
Η επιβίωση του Ελληνισμού στην Κύπρο εξαρτάται από τον τερματισμό της κατοχής, την άρση των επεμβατικών δικαιωμάτων και την αποχώρηση του κατοχικού στρατού. Μόνο έτσι μπορούμε να διασφαλίσουμε συνθήκες ειρηνικής συνύπαρξης και συνεννόησης με τους Τουρκοκύπριους συμπατριώτες μας.
Στον Δημοκρατικό Συναγερμό γνωρίζουμε τις δυσκολίες. Καταθέτουμε προτάσεις, αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες και δεν διστάζουμε να υποστηρίξουμε πολιτικές που είναι ωφέλιμες για την πατρίδα μας.
θέλω και σήμερα να επαναβεβαιώσω με σαφήνεια και αποφασιστικότητα τη στρατηγική προσήλωση της παράταξής μας στον ευρωπαϊκό και ευρύτερα δυτικό προσανατολισμό της Κυπριακής Δημοκρατίας. Δεν πρόκειται για ιδεολογική εμμονή, αλλά για συνειδητή πολιτική επιλογή που εδράζεται σε αρχές, αξίες και γεωπολιτικά συμφέροντα. Πιστεύουμε ότι μόνο μέσα από αυτή τη σταθερή τοποθέτηση μπορούμε να ενεργοποιήσουμε εκείνες τις διεθνείς δυνάμεις και συμμαχίες που είναι κρίσιμες για την ενίσχυση της διαπραγματευτικής ισχύος της Κυπριακής Δημοκρατίας στο πλαίσιο της μακράς και επίπονης πορείας για επίλυση του Κυπριακού. Αναμφίβολα, η εποχή απαιτεί πολυδιάστατη και ευέλικτη εξωτερική πολιτική, με ανοιχτές γέφυρες και σχέσεις φιλίας με όσο το δυνατόν περισσότερα κράτη. Πρέπει, ωστόσο, να γνωρίζουμε πού στεκόμαστε. Διότι όταν προσπαθείς να ισορροπήσεις με τα πόδια σε δύο βάρκες, το αποτέλεσμα, όπως μας διδάσκει η ιστορία και η εμπειρία, είναι η βύθιση. Η Κύπρος χρειάζεται στρατηγική συνέπεια, όχι στρατηγική αμφισημία.
Η διευρυμένη συνάντηση της Νέας Υόρκης είναι ακόμη μια ευκαιρία για να προχωρήσουμε. Οφείλουμε να ενισχύσουμε την αξιοπιστία μας με ιδέες και δράσεις. Ο χρόνος δεν είναι με το μέρος μας. Δεν φτάνει να έχουμε το δίκαιο με το μέρος μας.
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Πρέπει, επιτέλους, να παραδειγματιστούμε από τα λάθη αλλά και τις επιτυχίες του παρελθόντος. Μέσα από τον πόνο που προκάλεσε το δίδυμο έγκλημα του πραξικοπήματος και της εισβολής, αλλά και μέσα από τη μεγάλη εθνική νίκη της ένταξης ολόκληρης της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οφείλουμε να αντλήσουμε τη δύναμη και τη βούληση να δούμε πέρα από όσα μας χωρίζουν. Να εντοπίσουμε και να δυναμώσουμε όλα όσα μας ενώνουν. Ενωμένοι, με σύνεση και αποφασιστικότητα, να συνεχίσουμε τον αγώνα για την απελευθέρωση και την επανένωση της πατρίδας μας. Για μια Κύπρο ελεύθερη, ειρηνική και κοινή πατρίδα όλων των παιδιών της.
Το χρωστάμε στις επόμενες γενιές. Το χρωστάμε σε όσους θυσιάστηκαν για τη δημοκρατία και την ελευθερία.
Ας είναι αιώνια η μνήμη τους.
