Το Ινστιτούτο Πολιτισμού εξέδωσε χθες την πιο κάτω ανακοίνωση:
Επιβάλλεται αναθεώρηση και προσαρμογή του σχεδιασμού για το Μέγαρο Πολιτισμού, ώστε να μην αποβεί σε μια νέα “μαύρη τρύπα”, να μην απορροφήσει όλα τα διαθέσιμα μέσα και να ενταχθεί σε μια συνεκτική κρατική πολιτική για τον πολιτισμό
Δυστυχώς, όπως από την αρχή είχαμε εκτιμήσει, το σχέδιο για την κατασκευή του Μεγάρου Πολιτισμού εξελίσσεται σε μια ακόμα “μαύρη τρύπα” για τα δημόσια οικονομικά.
Μπορεί η καθυστέρηση που ήδη σημειώθηκε στο σχεδιασμό να οφείλεται στη στενωπό που προκάλεσε στα οικονομικά του κράτους η κρίση, ταυτόχρονα όμως έφερε στην επιφάνεια την αδιέξοδη οικονομική λογική του όλου εγχειρήματος.
Συγκεκριμένα, το κόστος κατασκευής από € 80 εκ. που είχε αρχικά υπολογισθεί, αναθεωρείται σήμερα σε € 130 εκ. Εφ’ όσον τελικά εξασφαλισθεί χρηματοδότηση περίπου € 50-60 εκ. από την Ε.Ε. στο πλαίσιο του προγράμματος “Αειφόρος ανάπτυξη και ανταγωνιστικότητα 2007-2013”, το ερώτημα είναι αν το κυπριακό δημόσιο ταμείο αντέχει μια επένδυση € 70-80 εκ. Η αρχική εκτίμηση ήταν ότι θα χρειαζόταν η Δημοκρατία να επιβαρυνθεί με περίπου το μισό μόνο αυτού του ποσού.
Σοβαρότερο όμως είναι το κενό στην κάλυψη της ετήσιας λειτουργίας και χρηματοδότησης του Ιδρύματος Πολιτισμού και του Μεγάρου Πολιτισμού. Όπως αναμενόταν, οι αρχικοί υπερφιλόδοξοι σχεδιασμοί αποδεικνύονται επιπόλαιοι και σήμερα υπολογίζεται ότι η λειτουργία του Μεγάρου, εκτός της κατασκευαστικής επένδυσης θα απαιτεί ετήσια κρατική χορηγία μεγαλύτερη των € 4 εκ. Ο αρχικός ισχυρισμός για “αυτοχρηματοδότηση” της λειτουργίας ενός τόσο μεγαλεπίβολου σχεδίου πέφτει στο κενό και τώρααπαιτείται να δεσμευτεί το κράτος ότι θα καλύπτει μόνιμα περισσότερο από το ένα τρίτο των εκτιμούμενων λειτουργικών δαπανών.
Πέραν του ότι θα πρέπει να εξασφαλισθεί ειδική έγκριση από τις Βρυξέλλες για μια τέτοια μόνιμη κρατική ενίσχυση, θα πρέπει να ληφθεί υπ’όψη ότι συνήθως τέτοιοι υπολογισμοί για σχεδιασμούς του Δημοσίου δεν επαληθεύονται, αλλά έχουν ροπή να παραγνωρίζουν τα αυξανόμενα έξοδα. Επομένως, είναι φανερός ο κίνδυνος να δημιουργηθεί μια καινούρια κρατική “μαύρη τρύπα”.
Είναι φανερό ότι το κράτος θα πρέπει να αναθεωρήσει και να αναπροσαρμόσει τους σχεδιασμούς του. Ξεκινώντας από το σχεδόν “απόλυτο κενό” που είναι η σημερινή πολιτιστική πραγματικότητα στην Κύπρο, αντιλαμβάνεται κανείς ότι ακόμα και ένα προσαρμοσμένο στα δεδομένα και λιγότερο δαπανηρό σχέδιο, θα ήταν μια σημαντική πρόοδος.
Η Κύπρος με ετήσιο προϋπολογισμό για τον πολιτισμό στα € 35 εκ. και με μόλις €1,3 εκ. για το “Σχέδιο Πολιτιστικής Ανάπτυξης”, είναι παράλογο να δεσμευτεί μονοσήμαντα σε ένα τόσο δαπανηρό σχέδιο χωρίς να έχει προηγουμένως γίνει ούτε ρεαλιστικός σχεδιασμός ούτε και ένταξή του σε μια συνολική στρατηγική για τον πολιτισμό. Και αν ακόμα μπορούσε να αποδειχτεί οικονομική βιώσιμο, το σχέδιο για το Μέγαρο Πολιτισμού θα απορροφούσε για αρκετές δεκαετίες σχεδόν το σύνολο της προσπάθειας της Πολιτείας στο χώρο του πολιτισμού.
Υπενθυμίζουμε ότι μέχρι στιγμής έχουν δαπανηθεί γύρω στα € 13 εκ. για το έργο, την ώρα που οι διάφορες πολιτικές και τομείς του πολιτισμού στην Κύπρο ασφυκτιούν και “φυτοζωούν”.
Καλούμε τον υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού να αναλάβει σοβαρή πρωτοβουλία προκειμένου ο σχεδιασμός για το Μέγαρο Πολιτισμού να αναθεωρηθεί και να αναπροσαρμοσθεί στα πραγματικά δεδομένα.
Εξάλλου, με δεδομένη την εξαγγελθείσα πρόθεση της κυβέρνησης να προχωρήσει στη δημιουργία Υφυπουργείου Πολιτισμού, αυτό το έργο θα πρέπει να ενταχθεί αρμονικά στους γενικότερους σχεδιασμούς του κράτους. Εκτός αν φιλοδοξία της κυβέρνησης είναι να διορίσει μεθαύριο κάποιον Υφυπουργό Πολιτισμού που θα έχει ως μόνη πιθανή αρμοδιότητα και δυνατότητα να είναι ενός είδους…επιστάτης στην οικοδόμηση του Μεγάρου.