Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Ο προυπολογισμός του 2014, τον οποίο σήμερα συζητούμε, υιοθετεί μια δραστική πολιτική δημοσιονομικής διόρθωσης αλλά και μια προσπάθεια περιορισμού της επέκτασης του δημόσιου χρέους στη βάση και των δεσμεύσεων που ανέλαβε η χώρα μας έναντι των δανειστών της. Το αναπόφευκτο τίμημα αυτής της προσπάθειας είναι ο υποχρεωτικός περιορισμός των κρατικών δαπανών με ανάλογες συνέπειες στην κατανάλωση και την οικονομική δραστηριότητα.
Είναι επίσης παραδεκτό ότι το μοντέλο της οικονομίας που μας οδήγησε στο οικονομικό θαύμα που ακολούθησε την εισβολή του 74, ουσιαστικά δεν υφίσταται πλέον και κανένας δεν μπορεί να εκτιμήσει από τώρα εάν θα μπορέσει η χώρα να αποτελέσει ξανά ένα τραπεζικό κέντρο της εμβέλειας του παρελθόντος.
Το ερώτημα τι ποσοστό του ΑΕΠ έχει χαθεί και τι προβλέπεται να χαθεί, είναι επίσης μετέωρο, με προφανείς τις επιπτώσεις στην ύφεση, στην οικονομική δραστηριότητα αλλά και στην ανεργία. Την ίδια ώρα οι χρηματοδοτικές ανάγκες της πατρίδας μας είναι και δεδομένες και απαιτητέες με πρώτη την μνημονιακή οφειλή ύψους 1,4 δις μέχρι το 2016.
Είμαι σίγουρος ότι σε συνέχεια των χθεσινών τοποθετήσεων των αρχηγών θα ακουστούν και στη συνέχεια από αρκετούς των συναδέλφων, πολλές πολιτικές αναλύσεις, τόσο για τους λόγους για τους οποίους φτάσαμε εδώ που φτάσαμε, όσο και για τους χειρισμούς που έπρεπε και πρέπει να γίνουν.
Πέραν όμως αυτών των αναλύσεων, εκτιμώ ότι οι πολίτες αναμένουν να ακούσουν από τους εκπροσώπους του στο κοινοβούλιο και πρακτικά εφαρμόσιμους τρόπους αύξησης των εσόδων μας που θα επιτρέπουν αναστροφή της όχι ευχάριστης σημερινής εικόνας ώστε να επιστρέψουμε σε αναπτυξιακούς ρυθμούς.
Είναι γνωστό ότι το μεγαλύτερο λειτουργικό πρόβλημα που παρουσιάζει σήμερα η κυπριακή οικονομία στην προσπάθεια ανάκαμψης της, είναι η χρηματοδότηση της με νέα κεφάλαια. Σ΄αυτούς τους πρώτους μήνες της διακυβέρνησης Αναστασιάδη, η κυβερνητική προσπάθεια εξασφάλισης οικονομικής στήριξης από Ευρωπαικούς θεσμούς κρίνεται σαν άκρως επιτυχημένη, αφού πέτυχε να εξασφαλίσει πρόσθετη οικονομική βοήθεια και πιστώσεις που ξεπερνούν το 1,2 δις στα πλαίσια του νέου πολυετούς προγράμματος της ΕΕ. Δυστυχώς όμως αυτά δεν φαίνεται να αρκούν.
Κυρίες και Κύριοι συνάδελφοι,
Ο Κυπριακός ελληνισμός προσπαθεί να ισορροπήσει επιδεικνύοντας σύνεση και ωριμότητα την ώρα που διακυβεύονται εθνικά θέματα, γεωπολιτικοί ανταγωνισμοί, αλλά και οικονομικά συμφέροντα. Στόχος δικός μας, να οδηγήσουμε την χώρα μας ξανά σε ευημερία. Για να γίνει όμως αυτό πραγματικότητα, είναι φανερό ότι χρειαζόμαστε ένα καινούργιο οικονομικό μοντέλο. Ενα καινούργιο σήμα κατατεθέν για την Κύπρο μας. Ενα καινούργιο «BrandName» σε αντικατάσταση του μονολιθικού μοντέλου των υπηρεσιών του παρελθόντος.
Η οικονομία μας, χρειάζεται μια καινούργια αναπτυξιακή αρχιτεκτονική που θα βάλει στο επίκεντρο την δημιουργικότητα και την αποτελεσματικότητα, αξιοποιώντας μεταξύ άλλων τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της πατρίδας μας.
Χρειαζόμαστε τολμηρές λύσεις. Λύσεις που θα είναι έξω από τη συμβατική λογική.
Εκτιμώ λοιπόν ότι η Κύπρος, όντας μικρή σε μέγεθος οικονομικά, μπορεί και μάλιστα γρήγορα, σε ορίζοντα 5ετίας να αναπληρώσει τις απώλειές της, εάν επενδύσει στην πράσινη εναλλακτική οικονομία με ιδιαίτερη αναφορά στην ηλιακή υδροηλεκτρική ενέργεια και στην φωτοθεραπεία.
Το ερώτημα είναι πως μπορούμε να πετύχουμε μια ανάλογη εξέλιξη. Αναλύοντας επιστημονικά το ενεργειακό μείγμα της πατρίδας μας διαπιστώνεται ότι ο μέχρι σήμερα ενεργειακός προγραμματισμός μας, όσον αφορά τις ανανεώσιμες πηγές, έχει ξεπεραστεί από τις εξελίξεις αφού δεν βασίζεται σε ορθολογιστικές αναλύσεις. Σήμερα λοιπόν, χρειαζόμαστε έναν νέο οδικό ενεργειακό χάρτη που θα ανταποκρίνεται στις σημερινές μας ανάγκες, αλλά και στις παρούσες οικονομικές συγκυρίες οι οποίες είναι και πιεστικές και επείγουσες.
Ένα τέτοιο πρόγραμμα, θα πρέπει να κινείται γύρω από βασικούς άξονες που αφενός μεν θα πρέπει να στοχεύουν στην προσέλκυση ενεργειακών επενδύσεων και αφετέρου στη δραστική μείωση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος. Ταυτόχρονη θα πρέπει να είναι και η στόχευση για μείωση της εισαγωγής καυσίμων που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας ώστε να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα της κυπριακής οικονομίας.
Ισχυρίζομαι λοιπόν ότι η κυπριακή πολιτεία θα πρέπει να προχωρήσει άμεσα και παράλληλα με τις όποιες άλλες δράσεις προαναφέρθηκαν, στην χάραξη μιας νέας ενεργειακής πολιτικής, στη βάση ενός πενταετούς προγράμματος με βασικό στόχο τη μετατροπή της Κυπριακής Δημοκρατίας σε «πράσινη πολιτεία». Τελικός στόχος, η απεξάρτηση από την αναγκαιότητα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με την χρήση καυσίμων, και η αξιοποίηση του ήλιου και της ηλιακής του ενέργειας. Η εισήγηση δεν είναι μια ακόμα θεωρητική προσέγγιση. Είναι μια μελετημένη, ρεαλιστική και κοστολογημένη πρόταση που στοχεύει στην παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας χρησιμοποιώντας τις υποδομές στα φράγματα νερού που διαθέτουμε. Αυτό είναι εφικτό να γίνει εάν στα φράγματα ενσωματωθούν υποστηρικτικές υποδομές φωτοβολταικών πάρκων και συστημάτων ανακύκλωσης νερού, έργα που κοστολογούνται στα 2,6 δις ευρώ. Το κράτος δεν χρειάζεται να καταβάλει ούτε ένα ευρώ γι΄αυτά τα έργα υποδομής. Η προσέλκυση του απαιτούμενου κεφαλαίου σ¨ αυτούς τους τομείς δεν είναι δύσκολη γιατί αφορά επενδύσεις με γρήγορη επανάκτηση των αρχικών κεφαλαίων και σημαντικά κέρδη. Μέσω της επένδυσης αυτής το κράτος αναμένεται να εξοικονομεί 600-700 εκατομμύρια τον χρόνο σε καύσιμα, με την απόσβεση της επένδυσης να κυμαίνεται γύρω στα 400 εκατομμύρια τον χρόνο. Σε ορίζοντα πενταετίας η παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας μπορεί να δημιουργήσει εξοικονομήσεις σχεδόν 1 δισεκατομμυρίου ευρώ. Μια τέτοια δράση υπολογίζεται επίσης ότι θα δημιουργήσει γύρω στις 6000 νέες θέσεις εργασίας για μηχανικούς, τεχνικούς αλλά και ανειδίκευτους εργάτες. Με την ολοκλήρωση αυτού του πενταετούς προγράμματος υπολογίζεται ότι θα πετύχουμε μείωση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος από τα 26 σέντ που είναι σήμερα, στα 12 με 14 σεντς ανά κιλοβατώρα.
Αυτή η αναμενόμενη δραστική μείωση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος θα έχει εντυπωσιακά θετική επίπτωση στην πληγείσα ανταγωνιστικότητα της κυπριακής οικονομίας και ειδικότερα στον τουρισμό, την βιομηχανία, την γεωργία αλλα και τα ίδια τα νοικοκυριά.
Κυρίες και Κύριοι συνάδελφοι,
Ανάλογη εισροή νέων κεφαλαίων, που θα στηρίξουν αποφασιστικά την οικονομία μπορεί να επιτευχθεί και με την δεύτερη εισήγηση που προνοεί εκμετάλλευση των θεραπευτικών αυτή τη φορά ιδιοτήτων του φυσικού φωτός στον ανθρώπινο οργανισμό. Στον επιστημονικό κόσμο είναι διαχρονικά καλά γνωστές οι θεραπαευτικές επιδράσεις του φυσικού φωτός στον ανθρώπο. Η ηλιοφάνεια ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για την ευεξία των ανθρώπων, γι’ αυτό και στις χώρες όπου αυτή απουσιάζει, παρατηρούνται μεταξύ των πολιτών αυξημένα κρούσματα της λεγόμενης εποχιακής κατάθλιψης (SAD syndrome). Αυτό το φαινόμενο παρατηρείται ιδιαίτερα στις Βορειοευρωπαικές χώρες στις οποίες σήμερα πέραν των 32,000.000 πολιτών υποφέρουν από το σύνδρομο SAD. Σαν αποτέλεσμα τα συστήματα υγείας των χωρών αυτών υποχρεούνται σε ετήσιες δαπάνες πέραν των 200 δισεκατομμυρίων ευρώ για την παροχή θεραπείας στους πάσχοντες με τεχνητή ακτινοβόληση.
Η χώρα μας σήμερα όσο ποτέ άλλοτε, έχει ανάγκη την μεγιστοποίηση των εθνικών πόρων από τον τουρισμό. Η ανάδειξη της Κύπρου σαν χώρας επιλογής για φωτοθεραπεία μπορεί να είναι η λύση στην χρόνια αναζήτηση τρόπων μεγιστοποίησης των αφίξεων τουριστών κατά την χειμερινή περίοδο. Κι’ αυτό γιατί ο ήλιος ακτινοβολεί ανυποχώρητα πάνω από τον τόπο μας σχεδόν ολόχρονα και η μετεωρολογική υπεροχή του κυπριακού φυσικού φωτός τεκμηριώνεται επιστημονικά, λόγω της αδιάλειπτης αιθριότητας. Ζητούμενο για μας θα πρέπει να είναι η ανάδειξη της Κύπρου σαν του κατ’ εξοχή ευρωπαϊκού φωτοθεραπευτικού προορισμού και η σύναψη συμβάσεων συνεργασίας μεταξύ των ξενοδοχείων της χώρας μας και των ασφαλιστικών φορέων κυρίως των Βορειοευρωπαικών κρατών. Στόχος η άφιξη και θεραπεία των ασφαλισμένων μελών τους, μέσω της απλής διαμονής τους στη Κύπρο ώστε να απορροφήσουμε μέρος από τα 200 δις ευρώ που σήμερα δαπανώνται ετήσια για την θεραπεία αυτών των ατόμων.
Είναι προφανές ότι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο το συνολικό όφελος για την οικονομία αναμένεται να είναι τεράστιο με την αναμενόμενη αύξηση στις αεροπορικές αφίξεις και την αύξηση της ξενοδοχειακής πληρότητας, τους χειμερινούς μήνες.
Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Επέλεξα να καταθέσω δύο πολύ συγκεκριμένες και απόλυτα μετρήσιμες προτάσεις που με βεβαιότητα θεωρώ ότι μπορούν να συμβάλουν στην ολοκληρωτική αναμόρφωση του μοντέλου της κυπριακής οικονομίας αιμοδοτώντας την με πολλά δισεκατομμύρια νέων κεφαλαίων, στην μετά υπηρεσιών εποχή. Πρέπει και επιβάλλεται να δημιουργήσουμε μια καινούργια εικόνα, ένα νέο οικονομικό μοντέλο για την πατρίδα μας. Ενα νέο brand name.
Είναι φανερό ότι η κρίση πέραν των προβλημάτων δημιουργεί και ευκαιρίες. Εάν μάλιστα αυτές οι ευκαιρίες, όπως αυτες που προαναφερθηκαν δεν επιβαρύνουν τα δημόσια οικονομικά τότε πρέπει να είναι ακόμα πιο ευπρόσδεκτες. Ας τις εκμεταλλευτούμε λοιπόν για να κάνουμε αυτό που δεν κάναμε για τόσα χρόνια και να αλλάξουμε την πατρίδα μας προς το καλύτερο. Τα Έθνη που πάνε μπροστά σ’ αυτόν το δύσκολο κόσμο, είναι αυτά που διεκδικούν, αναζητώντας τις επιθυμητές συνθήκες, και αν δεν τις βρουν, τότε τις διαμορφώνουν από μόνα τους.