του Θανάση Τσώκου
Ο Γλαύκος Κληρίδης θα καταγραφεί στην ιστορία, ως ένας υψηλής ποιότητας, ενάρετος άνθρωπος. Είναι ο οραματιστής πολιτικός, που μέσα από την εξηντάχρονη πορεία του, νοηματοδότησε την πολιτική, αναπόσπαστο κομμάτι της οποίας για τον ίδιο, υπήρξε η ηθική. Χαρακτηριστική είναι η αναφορά του, στον πατέρα του Ιωάννη Κληρίδη, όταν με επιστολή του, τον ενημέρωνε για την κατάταξη του στην Βρετανική Βασιλική Αεροπορία: «… αν στον πόλεμο αυτό, νικητής είναι η Ναζιστική Γερμανία, τότε δεν θα μπορέσω να ασκήσω το δικηγορικό επάγγελμα, για αυτό, πρώτιστο καθήκον μου την ώρα αυτή, είναι η ήττα του φασισμού… ».
Ο βετεράνος πολιτικός, με υψηλό αίσθημα ευθύνης, μας άφησε πίσω του, ένα αξιομνημόνευτο, πλούσιο συγγραφικό έργο. Μέσα από τις δύο χιλιάδες σελίδες, του τετράτομου έργου του «Η κατάθεσή μου», που εκδόθηκε τον Οκτώβριο του 1991, ο Γλαύκος Κληρίδης, καλύπτει με την παράθεση και πλούσιου αρχειακού υλικού, την περίοδο 1955-1977. Αναφέρει χαρακτηριστικά στον πρόλογο του έργου του: «… σε όλη την ανάλυση, πρέπει να έχω συνεχώς κατά νου, τις παγίδες που συνοδεύουν μια προσπάθεια αντικειμενικής καταγραφής, σύγχρονων γεγονότων και πολύ περισσότερο, επειδή δεν ήμουν απλός θεατής, αλλά συμμέτοχος. Άμεσα αναμεμιγμένος στις αποφάσεις που ελήφθησαν και την πολιτική που ακολουθήθηκε κατά το μεγαλύτερο μέρος της περιόδου, στην οποία αναφέρομαι. Πάνω από όλα όμως, επιβάλλεται να μην ξεφύγω από το δρόμο της αντικειμενικότητας και να μην ταυτιστώ με την υπόθεση της εθνικής μου κοινότητας κι αντί αναλυτής, να γίνω προπαγανδιστής».
Μέσα από το έργο του αυτό, είναι διάχυτη και η πρόθεση του για αυτοκριτική. Στο κεφάλαιο με τίτλο «Culpa mea» και αναφερόμενος στις διαπραγματεύσεις του 1972, και την διαφωνία του με τον Μακάριο, αναφέρει: «Ένας πολιτικός που παραμένει στο προσκήνιο για πολύ χρόνο και ο οποίος κατορθώνει να διατηρήσει εντιμότητα χαρακτήρα, επιβάλλεται να επανεξετάσει την πολιτική ζωή του με κριτικό μάτι για να αποφασίσει, ποια ήταν τα μεγάλα πολιτικά σφάλματα του και να εκτιμήσει τις συνέπειες τους…».
Στο βιβλίο του «Ντοκουμέντα μιας εποχής», καλύπτει μια άλλη σημαντική περίοδο της σύγχρονης ιστορίας του τόπου μας. Ρίχνει δε φως, σε αθέατες πτυχές θεμάτων, όπως η μη έλευση των πυραύλων S-300. Ενώ το 2009, παρέδωσε σημαντικής ιστορικής αξίας αρχειακό υλικό, μέσων του στενού του συνεργάτη Παντελή Κούρου, στο Κρατικό Αρχείο. Ενώ από το 2004, έχει ουσιαστικά αποσυρθεί από την ενεργό πολιτική ζωή του τόπου, δίνοντας έτσι αξία και κύρος στη σιωπή.
Ο Γλαύκος Κληρίδης, είναι ο μόνος πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, μέχρι τώρα τουλάχιστον, που προχώρησε στη λεπτομερή καταγραφή και έκδοση, των σύγχρονων γεγονότων που διαδραματίστηκαν στην πατρίδα μας, όπως ο ίδιος τα βίωσε από τη θέση του πρωταγωνιστή. Μέσα από τις δικές του ιστορικές μαρτυρίες, μας έφερε πιο κοντά στην ιστορική αλήθεια, προσφέροντας μας έτσι μέγιστη ιστορική προσφορά. Κανείς από τους πρώην προέδρους της Δημοκρατίας, δεν άφησε πίσω του συγγραφικό έργο. Συγγραφικό έργο δεν άφησαν πίσω τους, ούτε βασικοί πρωταγωνιστές της σύγχρονης Κυπριακής ιστορίας, όπως για παράδειγμα ο Εζεκίας Παπαϊωάννου.
Άρα η αναφορά του τ. Προέδρου της Δημοκρατίας Δημήτρη Χριστόφια, σε συνομιλία του με τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη, λίγο πριν από την αποχώρηση του από το προεδρικό μέγαρο, για το αρχείο που ο Γλαύκος Κληρίδης, δήθεν δεν παρέδωσε, ήταν τουλάχιστον ατυχής. Ο Γλαύκος Κληρίδης, παρέδωσε στο Κρατικό Αρχείο, μεγάλο όγκο εγγράφων τα οποία καλύπτουν τις περιόδους από την ίδρυση της Kυπριακής Δημοκρατίας, μέχρι την αποχώρηση του από την προεδρία του κράτους. Είχε δε την τόλμη και το ηθικό ανάστημα να παραδώσει ευγενώς στον ιστορικό του μέλλοντος, ένα αξιολογότατο συγγραφικό έργο, παρακαταθήκη στις επόμενες γενεές. Κάτι για το οποίο τον ευχαριστούμε. Ας διδαχθούμε λοιπόν από τον πολιτικό πολιτισμό ενός ηγέτη που, μέχρι τέλους, εκπλήρωσε στο ακέραιο το χρέος του προς την ιστορία.
