του Χριστόφορου Φωκαΐδη
Σε μια περίοδο που η οικονομία χρειάζεται πολιτική ηγεσία που να αναλαμβάνει την ευθύνη ενώπιον του λαού και να προχωρά σε ρίξεις και τομές προκειμένου να καταστεί δυνατή η όσο το δυνατό γρηγορότερη έξοδος από την κρίση και η επανάκαμψη της οικονομίας πάνω σε υγιείς βάσεις, η κυβέρνηση Χριστόφια αποδεικνύεται κατώτερη των περιστάσεων. Αντί οράματος και σχεδιασμού αρκείται σε μια λογιστική διαχείριση των προβλημάτων. Αντί να επιδείξει πολιτικό θάρρος και να πάρει αποφάσεις, προσπαθεί να μεταθέσει αλλού την ευθύνη.
Στον πρόσφατο δημόσιο απολογισμό του προέδρου της Δημοκρατίας για την εσωτερική διακυβέρνηση, παρακολουθήσαμε ένα πρόεδρο που προσπαθούσε να κρυφτεί πίσω από τα προβλήματα. Φταίει η Ευρωπαϊκή Ένωση, φταίνε οι τεχνοκράτες του Υπουργείου Οικονομικών, φταίνε οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Αυτή δεν είναι η εικόνα ενός ηγέτη που μπορεί να ανοίξει το δρόμο για έξοδο από την κρίση. Που μπορεί να εμπνεύσει τους κοινωνικούς εταίρους, τους πολίτες ευρύτερα, για τη μεγάλη κοινή προσπάθεια που απαιτείται προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα σοβαρά διαρθρωτικά προβλήματα της οικονομίας.
Πιο χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του πολυδιαφημιζόμενου πακέτου οικονομικών μέτρων. Πρόκειται για τα μέτρα εκείνα που η κυβέρνηση έπρεπε να είχε θέσει σε εφαρμογή πριν από ενάμισι χρόνο, όπως έπραξαν άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Όπως φορτικά επέμενε ο Δημοκρατικός Συναγερμός, ο οποίος καταγγελλόταν τότε από την κυβέρνηση για λαϊκισμό. Τότε, όμως, εκτιμούσαν πως η κρίση θα αφήσει «αλώβητη» την κυπριακή οικονομία, πως «θα την προσπεράσει».
Χρειάστηκε ενάμισι χρόνος για να συνειδητοποιήσει η κυβέρνηση και ο πρόεδρος της Δημοκρατίας ότι η «οικονομία καίγεται» και να εξαγγείλει στη συνέχεια τον περιβόητο κοινωνικό διάλογο, που ακόμα όμως δεν έχει ξεκινήσει. Ούτε γνωρίζουμε ακόμα επί ποιας βάσης-εισήγησης θα διεξαχθεί. Στην πρόσφατη διάσκεψη τύπου ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, φοβούμενος τις αντιδράσεις, απαρνήθηκε το πακέτο μέτρο που ετοίμασε το Υπουργείο Οικονομικών και που εδώ και τρεις μήνες πηγαινοέρχεται μεταξύ Προεδρικού, Υπουργείου Οικονομικών και των κομματικών γραφείων του ΑΚΕΛ και του ΔΗΚΟ.
Είναι ιδέες κάποιων δημοσίων υπαλλήλων, μας είπε περίπου ο πρόεδρος της Δημοκρατίας αδειάζοντας δημόσια τον ίδιο του τον Υπουργό Οικονομικών, του οποίου την υπογραφή φέρει το πακέτο μέτρων. Σε ποια άλλη χώρα της Ευρώπης διερωτώμαι μπορεί η έννοια της πολιτικής ευθύνης να έχει φτάσει σε τέτοια επίπεδα ευτελισμού;
To χειρότερο, βεβαίως, είναι πως το κόστος της έλλειψης πολιτικής ευθύνης από πλευράς κυβέρνησης, θα κληθεί να το καταβάλει ο απλός πολίτης. Γιατί τα μέτρα που θα αναγκαστούμε να λάβουμε ως Κύπρος, αν αύριο όπως πλέον προδιαγράφεται η κυπριακή οικονομία μπει υπό επιτήρηση, θα είναι εκ των πραγμάτων πολύ πιο επώδυνα. Αυτό όμως φαίνεται να είναι το άλλοθι που αναζητά η κυβέρνηση. Να ρίξει στην Ευρωπαϊκή Ένωση την ευθύνη για τις δικές της ολιγωρίες και να αποφύγει το πολιτικό κόστος από μέτρα, που αν έγκαιρα ελάμβανε, σήμερα θα βρισκόμασταν σε πορεία εξόδου από την κρίση, όπως οι πλείστες των ευρωπαϊκών χωρών.
Παρακολουθώντας κανείς όλα αυτά, δεν μπορεί παρά να καταλήξει στο συμπέρασμα πως εδώ στην Κύπρο πέραν της οικονομικής κρίσης, βρισκόμαστε μπροστά σε μια κρίση εξόχως πολιτική που αφορά εν γένει την ίδια την υπόσταση της δημοκρατίας. Γιατί δεν νοείται η λειτουργία οποιουδήποτε δημοκρατικού συστήματος χωρίς την ανάληψη ή καταλογισμό πολιτικής ευθύνης. Η συνείδηση πολιτικής ευθύνης για οτιδήποτε συμβαίνει στη χώρα συνιστά θεμελιώδη κανόνα της δημοκρατικής αρχής. Σε άλλη περίπτωση ένα κόμμα ή ένα πρόεδρος δεν κυβερνά αλλά βρίσκεται απλώς στην κυβέρνηση.
