του Χρύσανθου Χρυσάνθη
Η ρήση του Βλαντιμίρ Λένιν έμεινε στην ιστορία για να υπογραμμίσει τις συνέπειες που έχει η κατοχή της εξουσίας από ανθρώπους που διψούν για την άσκησή της. Αντιπαραβάλλοντας τον χορτασμένο από υλικά αγαθά ο Λένιν είπε: «Μη φοβάσαι τον πλούσιο. Τον γιο της πλύστρας να φοβάσαι…». Ο απερχόμενος πρόεδρος Δημήτρης Χριστόφιας επικαλέστηκε την ταπεινή καταγωγή του από το Δίκωμο, όχι για να επιβεβαιώσει φυσικά τον Λένιν αλλά για να δικαιολογήσει στους αναγνώστες της Χαραυγής τι πήγε στραβά στη διακυβέρνησή του. Ο Δ. Χριστόφιας ισχυρίστηκε ότι αντιμετώπισε «ταξικό, ιδεολογικό, παραταξιακό και κοινωνικό μίσος» και ότι «μιλούσαν με απαξίωση για τον γιο της πλύστρας που έγινε Πρόεδρος. Λες και η προεδρία του κράτους είναι αποκλειστικά για τα τζάκια, τους πλούσιους και το κατεστημένο…» (Χαραυγή 25, 27/12/2012)
Δυστυχώς για τον Δ. Χριστόφια, ελάχιστα από όσα ισχυρίζεται, ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Η εκλογή του στην Προεδρία της Δημοκρατίας το 2008 πιστώθηκε σε μεγάλο βαθμό από το σύνολο του λαού γιατί έτσι βλέπουν πάντοτε οι πολίτες τον Πρόεδρό τους. Τρέφουν ελπίδες και διατηρούν καλή πίστη. Ο Δ. Χριστόφιας είδε στη διάρκεια της θητείας του τη δημοτικότητα ενός Προέδρου να πέφτει σε ιστορικό ναδίρ – από 80% το 2008 στο 24% το τέλος του 2012. Η βασική αιτία αυτής της εξέλιξης δεν ήταν το ταξικό ή οποιοδήποτε μίσος, αλλά η αναποτελεσματικότητα, η ατολμία και η αντιφατικότητα της πολιτικής του.
Η κοινή γνώμη έχει βαθμολογήσει τον Δ. Χριστόφια για πέντε χρόνια. Λειτουργούσε συνεχώς ως ένας κομματικός ηγέτης και όχι ως πρόεδρος όλων των Κυπρίων. Έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι του για να διαψεύσει τις προσδοκίες των πολιτών. Η θητεία του χαρακτηρίστηκε από συνεχείς ρουσφετολογικές πρακτικές και παρεμβάσεις. Σκεφτόταν συνεχώς «τα δικά του αδικημένα παιδιά». Συνέβαλε στη διαιώνιση, παρά στον περιορισμό του καρκινώματος που ονομάζεται πελατειακό κράτος.
Ουδείς είχε πρόβλημα με την καταγωγή ή την εργασία της μητέρας του. Ποτέ και κανένας δεν ασχολήθηκε με αυτό. Οι πολίτες βαθμολόγησαν όμως τη συμπεριφορά του ως αχόρταγου εξουσιαστή που επιχείρησε να εφαρμόσει τις κομματικές του αντιλήψεις, στη διοίκηση ενός ολόκληρου κράτους και μιας ολόκληρης κοινωνίας.
Η πενταετής διακυβέρνηση Χριστόφια ομολογουμένως συνέπεσε με την εξαιρετικά δύσκολη οικονομική συγκυρία. Ισχυρίζεται ο απερχόμενος πρόεδρος στη Χαραυγή: «Φανήκαμε άτυχοι γιατί κατά την προεδρία μας κληθήκαμε να διαχειριστούμε τον καπιταλισμό στη χειρότερή του κρίση…» Είναι γεγονός ότι η Κύπρος ατύχησε, όχι ο Δ. Χριστόφιας, γιατί μπροστά στις δυσκολίες, χρειαζόταν ένα άλλο είδος ηγέτη. Μόλις ο Χριστόφιας εξελέγη, πήρε τους κόπους και τα αποθεματικά του δημοσίου και τα μετέτρεψε σε αστόχευτες παροχές για να εμφανίζεται ως φιλολαϊκός. Ακόμη και τώρα κομπάζει για τα επιδόματα που μοίραζε. Σήμερα στο τέλος της θητείας του, εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ έχουν εξανεμιστεί, αφαιρώντας πολύτιμους πόρους για εκείνους που πραγματικά έχουν ανάγκη, τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού και τους ανέργους.
Φταίει ο καπιταλισμός; O Δ. Χριστόφιας έκανε και κάνει ό,τι μπορεί για να αποφύγει το πολιτικό τίμημα δύσκολων αλλά αναγκαίων αποφάσεων για τον τόπο. Αρνήθηκε να προβεί σε ουσιαστικά διορθωτικά μέτρα όταν ξέσπασε η κρίση. Άφησε τον χρόνο να περάσει με τις επιλογές Σταυράκη, κολλημένος σε ιδεολογικές εμμονές. Αν του έφταιγε το σύστημα γιατί έβαλε υποψηφιότητα για πρόεδρος ή γιατί ως πρόεδρος διόρισε ως υπουργούς οικονομικών δύο επιφανείς τραπεζίτες; H αλήθεια είναι ότι ακόμα και σήμερα καταφεύγει στον λαϊκισμό παίζοντας κορώνα–γράμματα την οικονομία, κωλυσιεργώντας και μεταθέτοντας στην επόμενη κυβέρνηση την υπογραφή του μνημονίου που ο ίδιος προκάλεσε εξ αιτίας της λανθασμένης οικονομικής πολιτικής του.
Κανείς δεν ενδιαφέρεται για την υστεροφημία του Δ. Χριστόφια. Ωστόσο συνιστά πρόκληση για τους πολίτες να υπερασπίζεται πότε με κομπασμούς – «φεύγω με το κεφάλι ψηλά» – και πότε με δάκρυα και συναισθηματισμούς, το έργο του, την ώρα που η Κύπρος βρίσκεται σε κατάσταση χρεοκοπίας. Είναι καθαρό ότι θα αποχωρήσει από την εξουσία και θα χρησιμοποιήσει το κόμμα του για να του προσφέρει πολιτική ασυλία. Θα θελήσει να κρυφτεί στο κομματικό καβούκι για να αποφύγει τη δημόσια, ή ακόμα και την ενδοκομματική κριτική. Γι’ αυτό διατείνεται ότι οι «εχθροί» του αναζητούν την ευκαιρία «να πλήξουν τον Πρόεδρο, και μαζί την Αριστερά, τις ιδέες της, την ιστορία της». Στην πραγματικότητα ο Δ. Χριστόφιας είναι ο άνθρωπος που καθόρισε το σύνολο των ιστορικών επιλογών του ΑΚΕΛ για 25 χρόνια και είναι άγνωστο κατά πόσο θα ενεργοποιηθεί η ενδοκομματική διαδικασία της αυτοκριτικής. Μάλλον κι αυτή θα εξαφανιστεί μέσα στον κρότο των ενδοκομματικών χειροκροτημάτων και εντυπώσεων, όπως άλλωστε έγινε και με την πρόσφατη άστοχη απόφαση του να «αποκαταστήσει» τους εκτελεσθέντες από την ΕΟΚΑ αριστερούς, μια απόφαση ιστορικά, ηθικά αλλά και τυπικά άνευ αντικρίσματος και αντικειμένου.
Στον δημόσιο στίβο ο Δ. Χριστόφιας έχασε τον ηθικό μανδύα μετά τα γεγονότα στο Μαρί, αποποιούμενος την πολιτική ευθύνη για την πρωτοφανή τραγωδία. Στη συνέχεια έχασε και τον πολιτικό μανδύα της ηθικής οδηγώντας την κυπριακή οικονομία σε πρωτοφανή αδιέξοδα.
Δυστυχώς, η Κύπρος φάνηκε πολύ άτυχη. Ο Δ. Χριστόφιας με τα έργα και τις ημέρες του ήρθε να επιβεβαιώσει τη ρήση Λένιν ότι ο χορτασμένος είναι λιγότερο επικίνδυνος από τον διψασμένο για την εξουσία.
