του Μάριου Μαυρίδη
Η Κύπρος έχει επιτύχει μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος αλλά το δημόσιο χρέος συνεχίζει να αυξάνεται, τόσο σε απόλυτους αριθμούς όσο και ως ποσοστό του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ). Το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ είναι ένας πολύ σημαντικός δείκτης που υποδεικνύει κατά πόσο μια χώρα μπορεί να έχει βιώσιμα δημόσια οικονομικά. Διότι όταν το δημόσιο χρέος είναι υπερβολικά ψηλό, το κόστος εξυπηρέτησης του είναι επίσης ψηλό και μερικές φορές δυσβάστακτο. Για παράδειγμα, η Κύπρος έχει δημόσιο χρέος που φτάνει τα €19 δις ή 110% του ΑΕΠ, και η εξυπηρέτηση του (τόκοι επί του χρέους με μέσο επιτόκιο 3.5%) κοστίζει γύρω στα €700 εκατομμύρια ετησίως.
Η εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους όμως «τρώει» την ανάπτυξη της οικονομίας. Το ΑΕΠ της Κύπρου είναι γύρω στο €17 δις, που σημαίνει ότι το κόστος εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους ανέρχεται στο 4.3% του ΑΕΠ. Δηλαδή, η Κυπριακή οικονομία θα πρέπει να «θυσιάζει» 4.3% από την ανάπτυξη της μόνο και μόνο για να πλερώνει τόκους επί του υφιστάμενου δημόσιου χρέους. Τα €700 εκατομμύρια που πλερώνουμε σε τόκους, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για ανάπτυξη και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) υποστηρίζει ότι όταν το δημόσιο χρέος ξεπεράσει το 120% του ΑΕΠ, τότε δεν είναι βιώσιμο, δηλαδή η κυβέρνηση δεν θα μπορεί να πλερώνει ούτε τους τόκους. Η εξυπηρέτηση ενός τέτοιου χρέους θα κοστίζει περισσότερο από 5% του ΑΕΠ. Μια οικονομία δεν μπορεί να καταγράφει ρυθμό ανάπτυξης 5% κάθε χρόνο για πολλά χρόνια, αυτό είναι πρακτικά αδύνατο. Δηλαδή, αν αφήσουμε το χρέος μας να υπερβεί το 120% του ΑΕΠ, τότε θα είναι πολύ δύσκολο για την οικονομία να ανακάμψει, και η Κύπρος θα παραμείνει σε ύφεση για πολλά χρόνια.
Αυτός είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο οι Ευρωπαϊοι εταίροι μας δεν ήθελαν να μας δανείσουν περισσότερα από €10 δις, αλλά κάποιοι τους κατηγορούν ότι δεν επιδεικνύουν αλληλεγγύη. Θα πρέπει να διατηρήσουμε το δημόσιο χρέος κάτω από το κρίσιμο όριο του 120% του ΑΕΠ. Σε αντίθετη περίπτωση θα έχουμε δεύτερο μνημόνιο, διότι κανένας δεν θα μας δανείζει. Όσοι διερωτούνται πως δημιουργήθηκε όλο αυτό το χρέος, θα πρέπει να ρωτήσουν όλες τις προηγούμενες κυβερνήσεις, ιδιαίτερα την τελευταία, που σπαταλούσαν τα χρήματα αλόγιστα, αύξαναν τις δημόσιες δαπάνες, πρόσφεραν ισοπεδωτικές αυξήσεις στους εργαζομένους του δημοσίου, πρόσφεραν κοινωνικές παροχές χωρίς λογική και χωρίς στόχευση κλπ. Έτσι είναι, όταν τα χρήματα δεν είναι δικά σου, όταν δεν υπάρχει έλεγχος, και όταν δεν χρειάζεται να λογοδοτήσεις, τότε ξοδεύεις όσα θέλεις και όσα πρέπει για ικανοποιήσεις τους πάντες.
Αυτοί που ακολούθησαν αυτές τις πρακτικές και χρεοκόπησαν τη χώρα είναι οι καλοί, και αυτοί που θέλουν να την νοικοκυρέψουν είναι οι κακοί. Αυτοί που ξόδευαν αλόγιστα τα χρήματα των φορολογούμενων και αυτοί που δάνειζαν αλόγιστα τα χρήματα των καταθετών, θα πρέπει να ενώπιον της δικαιοσύνης. Αν καταφέρουμε ποτέ να τους βρούμε.
