του Αβέρωφ Νεοφύτου
Παρακολουθώντας με προβληματισμό πολλές από τις πρώτες αντιδράσεις που ακολούθησαν την εκλογή του Μουσταφά Ακκιντζί στην ηγεσία της Τουρκοκυπριακής κοινότητας, θεωρώ πολύ χρήσιμη μια πιο ψύχραιμη τοποθέτηση στην κατάσταση πραγμάτων που δημιουργείται μετά από αυτή την εξέλιξη.
Πιστεύω ότι όποιος υποστηρίζει ότι η εκλογή του κ. Ακκιντζί δεν αλλάζει τίποτα επί της ουσίας στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, διαπράττει ένα τεράστιο σφάλμα. Ο ίδιος ο Μουσταφά Ακκιντζί έχει διακριθεί για δεκαετίες σε ότι αφορά την προσήλωση του στην επανένωση του τόπου με βάση τα όσα έχουν ήδη συμφωνηθεί ως προς τη μορφή της λύσης. Έχει μάλιστα σταθεί πολλές φορές απέναντι από πολιτικές επιλογές της Άγκυρας που έκδηλα απομάκρυναν την προοπτική της επανένωσης της Κύπρου. Η εκπεφρασμένη του πρόθεση για ουσιαστικά μέτρα που θα οικοδομούν την εμπιστοσύνη μεταξύ ΕΚ και ΤΚ, εάν αυτή ευοδωθεί, θα σμιλέψει ανάμεσα σε όλους τους Κυπρίους την προοπτική ενός σωστού και αμοιβαία επωφελούς συμβιβασμού.
Κανείς μας ακόμη δεν μπορεί να κλείνει τα μάτια στην προφανή και εκπεφρασμένη βούληση των Τουρκοκυπρίων για ουσιαστική αλλαγή πολιτικής κατεύθυνσης. Γεγονότα που αναμφίβολα δημιουργούν σημαντικό υπόβαθρο για μια πιο αποτελεσματική διαπραγμάτευση και διεργασία γύρω από το Κυπριακό. Αυτά είναι τα στοιχεία που – χωρίς αμφιβολία – τροφοδοτούν βάσιμα την ελπίδα μιας διαφορετικής και πιο θετικής προσέγγισης της άλλης πλευράς.
Από την άλλη βέβαια, ουδείς μπορεί να παραγνωρίζει τον παράγοντα Τουρκία. Η οποία μάλιστα φρόντισε ήδη να διαμηνύσει με κάθε τρόπο ότι οι Τουρκοκύπριοι δεν αποφασίζουν μόνοι τους για το Κυπριακό. Γεγονός που όχι μόνο αφαιρεί από την Άγκυρα το ένα από τα βασικά της επιχειρήματα, να καλεί δηλαδή εμάς να τα βρούμε μόνο με τους Τουρκοκύπριους για να συζητήσει αποχώρηση στρατευμάτων και εγγυήσεις, αλλά καταδεικνύει κιόλας ότι η προσέγγιση πολλών ότι από μόνη της η εκλογή Ακκιντζί σημαίνει και λύση του Κυπριακού, ήταν εμφανώς πρώιμη και βεβιασμένη.
Εδώ ακριβώς είναι που έγκειται η μεγάλη πρόκληση για την δική μας πλευρά. Με τόλμη και αποφασιστικότητα να προχωρήσουμε στις συνομιλίες, γιατί μόνο στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων θα μπορούν να διαπιστωθούν – στην πράξη – οι πραγματικές προθέσεις του καθενός και της Τουρκίας ειδικότερα. Μόνο εκεί μπορεί να δοκιμαστεί η βούληση για λύση. Διότι, μόνο με το να προβαίνουμε εσωτερικά σε διαγωνισμό απαξίωσης των προθέσεων της Άγκυρας, αυτό που πετυχαίνουμε ουσιαστικά είναι την πλήρη απενοχοποίηση της σε διεθνές επίπεδο.
Έχω επισημάνει πολλές φορές την προοπτική να καταστεί η χώρα μας πυλώνας ειρήνης, σταθερότητας και ευημερίας σε όλη τη γύρω περιοχή. Η Κύπρος μπορεί να αξιοποιεί συμφέροντα και συνέργειες που συνεχώς προκύπτουν στην περιοχή μας. Το εθνικό μας πρόβλημα έχει πλέον μπει σε ένα πολύ μεγαλύτερο γεωπολιτικό κάδρο, που έχει να κάνει και με την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, την ειρήνη και την συνεργασία των χωρών στην Νοτιοανατολική Μεσόγειο, την αντιμετώπιση του Ισλαμικού φανταμενταλισμού, την μετανάστευση και ένα σωρό άλλα. Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά, δεν έχουν μόνο πολιτικές προεκτάσεις. Ανοίγουν και τεράστιες γεωπολιτικές και οικονομικές προοπτικές, τις οποίες πλέον έχουμε υποχρέωση να λαμβάνουμε υπόψη.
Εμείς επιμένουμε, ο μόνος δρόμος που προκαλεί συνθήκες νίκης για όλους, Ελληνοκυπρίους, Τουρκοκυπρίους και όλους ανεξαίρετα τους λαούς της περιοχής, της Τουρκίας συμπεριλαμβανομένης, είναι ο δρόμος της ειρήνης. Αυτός ο δρόμος περνά μέσα από τη λύση του Κυπριακού. Εδώ είναι που πρέπει να πειστεί και να πιεστεί η Τουρκία. Εδώ είναι που η διεθνής κοινότητα, οι μεσολαβητές και η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να επικεντρωθούν και να συνδράμουν ουσιαστικά και αποφασιστικά.
Κάτι όμως που για να γίνει, χρειάζεται προηγουμένως να είναι εμφανής η χαραμάδα της λύσης του Κυπριακού. Η εκλογή Ακκιντζί ανοίγει περισσότερο αυτή την προοπτική, δεδομένου ότι και εμείς από την πλευρά μας δείξουμε ψυχραιμία, νηφαλιότητα, σύνεση και σωφροσύνη. Να εγκαταλείψουμε τα περί “μειοδοτών” που τα δέχονται όλα και τα περί “εθνικιστών” που απορρίπτουν τα πάντα. Να αλλάξουμε ρητορική και να συζητούμε μαζί με τους κινδύνους και τις ευκαιρίες που θα δημιουργηθούν μέσα από ένα σωστό συμβιβασμό. Να προωθήσουμε μέτρα και πρωτοβουλίες που στην πράξη θα δείχνουν τις θετικές επιπτώσεις της λύσης, αντί να ενισχύουν τον διαχωρισμό.
Κυρίως, να μην αφήσουμε τίποτε κανένα να αμφισβητήσει την γνήσια μας επιθυμία να απαλλάξουμε την πατρίδα μας από την κατοχή. Αλλά και την επίγνωση που έχουμε ότι μεγάλα οράματα δεν χωρούν σε μοιρασμένες πατρίδες.
