του Μάριου Μαυρίδη, οικονομολόγου, βουλευτή Επαρχίας Κερύνειας
Την περασμένη Πέμπτη η βουλή των Αντιπροσώπων ψήφισε δύο νομοθετήματα τα οποία θα διευκολύνουν τους δανειολήπτες να μεταφέρουν το δάνειο τους σε άλλη τράπεζα με πολύ χαμηλό κόστος. Ουσιαστικά, η βουλή μηδένισε τα υποθηκευτικά τέλη και τα τέλη χαρτοσήμων στη μεταφορά δανείων από ένα χρηματοπιστωτικό ίδρυμα σε άλλο. Αν και η μεταφορά ενός δανείου δεν απαγορεύεται, το κόστος της μεταφοράς είναι απαγορευτικό.
Χαρακτηριστικά, η μεταφορά ενός δανείου ύψους €200,000 με υποθήκη αξίας €200,000 κοστίζει €308 σε χαρτόσημα και €200 σε υποθηκευτικά αν η εμπράγματη εξασφάλιση είναι η ίδια. Αν όμως, η μεταφορά του δανείου προϋποθέτει επιπρόσθετη εμπράγματη εξασφάλιση, πέρα από την υφιστάμενη, τότε η υποθήκευση αυτής της εξασφάλισης κοστίζει 1% επιπρόσθετα από τα €200. Πέρα από τα πιο πάνω, η τράπεζα χρεώνει και για την πρόωρη εξόφληση του δανείου που μεταφέρεται κάπου αλλού. Κάτω από αυτές τις προϋποθέσεις, η μεταφορά ενός δανείου είναι συμφέρουσα μόνο αν η διαφορά στο επιτόκιο είναι αρκετά μεγάλη.
Με τις ρυθμίσεις που προτείνονται, δηλαδή τον μηδενισμό των τελών υποθήκευσης και χαρτοσήμων, θα απαιτείται μικρότερη διαφορά στο επιτόκιο για να συμφέρει η μεταφορά του δανείου σε μια άλλη τράπεζα. Αυτή η εξέλιξη θα δημιουργήσει ανταγωνισμό στην αγορά δανείων με αποτέλεσμα τα επιτόκια να πιέζονται προς τα κάτω προς όφελος των δανειοληπτών και της οικονομίας.
Παράλληλα, οι τράπεζες που σήμερα έχουν υπερβολική ρευστότητα, θα έχουν το κίνητρο να προσελκύσουν δανειολήπτες από άλλες τράπεζες, προσφέροντας τους χαμηλότερα επιτόκια ή/και καλύτερους όρους αποπληρωμής. ΄Ηδη, οι τράπεζες έχουν αρχίσει να διαφημίζουν και να ανταγωνίζονται σε αυτό τον τομέα και αυτό είναι ένδειξη περαιτέρω μείωσης των επιτοκίων. Διότι όλες οι τράπεζες σήμερα «κάθονται» σε μεγάλες ποσότητες ρευστών διαθέσιμων για δανεισμό, όμως η ζήτηση για δάνεια είναι πενιχρή. Βασικά οι τράπεζες εισπράττουν μόνο από υφιστάμενα δάνεια, και επειδή τα δάνεια είναι πολλά, οι τράπεζες δείχνουν μια «εικονική» κερδοφορία από την αναγνώριση τόκων. Οι τράπεζες αναζητούν καλούς πελάτες για να δανείσουν τα χρήματα, στα οποία πληρώνουν τόκους. Για να κερδίσουν νέους πελάτες οι τράπεζες είναι αναγκασμένες να χαμηλώσουν τα επιτόκια δανεισμού, τόσο για νέους όσο και για υφιστάμενους πελάτες, επειδή αν δεν το κάνουν, οι υφιστάμενοι πελάτες θα αναζητήσουν χαμηλότερα επιτόκια κάπου αλλού. Εδώ ακριβώς έγκειται η σημασία της εξάλειψης των εμποδίων μεταφοράς δανείων από μια τράπεζα σε άλλη.
Πέρα από τη χρέωση της τράπεζας για πρόωρη εξόφληση του δανείου, η οποία υφίσταται ούτως ή άλλως, ο πελάτης δεν θα έχει άλλες χρεώσεις στη μεταφορά του δανείου του. Η δυνατότητα μεταφοράς δανείων από μια τράπεζα σε άλλη με χαμηλότερο επιτόκιο θα δώσει μια σημαντική ανάσα στους δανειολήπτες.
Χαρακτηριστικά, μια μείωση του επιτοκίου κατά μισή ποσοστιαία μονάδα μπορεί να εξοικονομήσει €1,000 σε τόκους το χρόνο ή €85 το μήνα, για ένα δάνειο των €200,000. Αξίζει να σημειωθεί ότι η πρακτική της μεταφοράς δανείων από μια τράπεζα σε άλλη είναι πολύ διαδεδομένη στο εξωτερικό. Δεκάδες ιστοσελίδες ή καλύτερα όλες οι τράπεζες αναζητούν νέους και καλούς πελάτες.