Ομιλία του Προέδρου του Δημοκρατικού Συναγερμού κ. Αβέρωφ Νεοφύτου στο εθνικό μνημόσυνο Ηρώων Αχυρώνα Λιοπετρίου
Ι.Ν. Παναγίας Ελεούσας, Λιοπέτρι
Κυριακή, 30 Αυγούστου 2015, 08:30π.μ.
Κυρίες και Κύριοι,
Σεμνά και ευλαβικά προσερχόμαστε ξανά σήμερα, για να ζωντανέψουμε στην καρδιά μας τους αξέχαστους ήρωες της μάχης του Αχυρώνα του Λιοπετρίου. Και είναι με συνείδηση εθνικής ευθύνης και συναίσθηση ιστορικού χρέους που είμαστε και φέτος εδώ, στην εθνική και θρησκευτική αυτή μυσταγωγία.
Διότι μία είναι η μεγάλη αλήθεια. Όσο περνούν τα χρόνια γίνεται ακόμη πιο δύσκολο να καλείσαι να μιλάς για ήρωες. Να περιγράφεις τη θυσία τους. Να αναφέρεσε σε ανθρώπους που αψήφησαν το θάνατο και που δεν λογάριασαν την ίδια τους τη ζωή για να γίνουν αθάνατοι.
Από την άλλη όμως, έχουμε ανάγκη της νοερής παρουσίας τους. Της αρετής και των ιδανικών τους. Του πνεύματος και του μηνύματος της θυσίας τους. Της συναίσθησης εθνικής ευθύνης που τους διέκρινε.
Τα παλικάρια του Αχυρώνα, κινούμενα από υψηλά οράματα, ιδανικά και αξίες, εμπνεόμενα και καθοδηγούμενα από την φλόγα του άδολου πατριωτισμού, διέθεσαν κυριολεκτικά κάθε ικμάδα της ζωής τους στην πανανθρώπινη υπόθεση της ελευθερίας και της υπεράσπισης της πατρίδας.
Αφήνοντας σε όλους εμάς, μια πολύ βαριά και ιερή παρακαταθήκη.
Ελληνίδες και Έλληνες,
Τιμούμε σήμερα τους τέσσερεις του ταπεινού Αχυρώνα που λάμπρυνε την ιστορία της μικρής μας πατρίδας.
Του Αχυρώνα που έγινε το «Χάνι της Γραβιάς» της Κύπρου, όπως το ο ίδιος ο Αρχηγός Διγενής αποκάλεσε την ιστορική μάχη της 2ας Σεπτεμβρίου 1958.
«Αυτή η ονομασία» λέει ο Διγενής, «αρμόζει εις μιαν των επικωτέρων μαχών εξ όσων έχει δώσει η ΕΟΚΑ… μεταξύ στρατού και τεσσάρων γενναίων μαχητών, των Ανδρέα Κάρυου, Φώτη Πίττα, Ηλία Παπακυριακού και Ξάνθου Σαμάρα».
Τέσσερα παλικαριά σεμνά, αλλά γεμάτα πίστη στις αρχές, τις αξίες και τα ιδανικά της Ελληνικής φυλής. Τέσσερεις γενναίοι των γενναίων που ήταν αποφασισμένοι να διαμεσολαβήσουν ανάμεσα στην καθημερινότητα και το αιώνιο. Που ήταν αποφασισμένοι να συνομιλήσουν για λογαριασμό όλων μας με την Ιστορία.
Ο Ηλίας Παπακυριακού, ο οργανωτής της πολιτοφυλακής, που είχε κηρυχθεί καταζητούμενος πριν ακόμη τελειώσει το Γυμνάσιο. Είχε πολύ ενσυνείδητα και από πολύ νωρίς πάρει την απόφαση του να τα δώσει όλα.
Ο Χρήστος Σαμάρας, με το ψευδώνυμο «Ξάνθος», ο ιδρυτής της ΟΧΕΝ Λιοπετρίου και της ΕΟΚΑ Λιοπετρίου, που δεν δίστασε να αφήσει τη γυναίκα του και τα τέσσερα παιδιά για να ανταποκριθεί στο κάλεσμα της πατρίδας.
Ο ήρωας δάσκαλος, Φώτης Πίττας, που τα αγνά Ελληνικά του ιδανικά και πιστεύω δεν θα επέτρεπαν άλλο θάνατο από αυτόν που του επιφύλαξε η ιστορική μοίρα στον Αχυρώνα.
Αλλά και ο συνδικαλιστής αγρότης, ο Αντρέας Κάρυος. Μια ηγετική φυσιογνωμία, που ένιωθε ως αυτονόητο χρέος του να αγωνίζεται με ανιδιοτέλεια για την πατρίδα και τα κοινά. Που η μοίρα έμελλε, ένα μόλις μήνα μετά το θάνατο του, να συναντήσει στο πάνθεο των αθανάτων τον αδελφό και συναγωνιστή του, τον Γεώργιο Κάρυο.
Οι τέσσερεις νέοι, είχαν βρεθεί στο Λιοπέτρι για να διδάξουν στα εκεί μέλη της ΕΟΚΑ το στήσιμο ενέδρων. Ήταν η εποχή που ο θρύλος έγινε πραγματικότητα. Που κάθε γειτονιά έκρυβε και ένα κρησφύγετο, που κάθε γωνιά των ηρωικών Κοκκινοχωριών, έκρυβε και ένα λημέρι της ΕΟΚΑ. Που ολόκληρα χωριά άφοβα και περήφανα εργαζόταν για τον αγώνα. Ήταν η εποχή που η σπίθα είχε ανάψει για τα καλά σε ολόκληρη την Κύπρο
Γύρω στις δύο μετά τα μεσάνυκτα της 1ης Σεπτεμβρίου ισχυρές δυνάμεις των Άγγλων περικυκλώνουν το χωριό. Μετά από αποτυχημένες προσπάθειες διαφυγής, οι τέσσερεις ήρωες καταλήγουν στον Αχυρώνα του Παναγιώτη Καλλή.
Οι Άγγλοι ερευνούν το σπίτι και δεν βρίσκουν τίποτε. Φεύγουν αλλά ξανάρχονται. Το καταφύγιο είχε προδοθεί. Στο κάλεσμα των Άγγλων να παραδοθούν απαντούν με το ηρωικό ελληνικό «μολών λαβέ». Η μάχη άρχισε.
Οι μεγάλες δυνάμεις των κατακτητών δεν καταφέρνουν να εκπορθήσουν τον ταπεινό αχυρώνα και η μάχη κρατά ώρες. Φαίνεται, όπως λένε, ότι υπάρχει μια δύναμη στον άνθρωπο, ύστερα από την απόφαση του να πεθάνει. Μια δύναμη που τον κάνει αλύγιστο.
Και στις 2 του Σεπτέμβρη του 1958, τα ξημερώματα, οι πολυάριθμοι και ετοιμοπόλεμοι Άγγλοι καταφεύγουν, όπως και στο Μαχαιρά, στην προσφιλή μέθοδο της βενζίνης για να εξοντώσουν τους λίγους, τους ελάχιστους, τους απειροπόλεμους. Το ένα ολοκαύτωμα διαδέχεται το άλλο.
Σαν σήμερα, πριν από 49 ακριβώς χρόνια, οι Σαμάρας, Παπακυριακού, Πίττας και Κάρυος, περνούσαν στο πάνθεο των αθανάτων. Και ο μέχρι τότε ταπεινός αχυρώνας γίνεται αιώνιο ιστορικό σύμβολο, φάρος και καθοδηγητής για ολόκληρο τον Ελληνισμό.
Κυρίες και Κύριοι,
Είναι γνωστή η κατάληξη του επικού αγώνα της ΕΟΚΑ. Δυστυχώς οι εθνικές προσδοκίες μας, οι προσδοκίες του Κυπριακού Ελληνισμού, δεν δικαιώθηκαν. Αλλά ούτε και ο πολιτικός συμβιβασμός της ίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας αφέθηκε να λειτουργήσει. Όλα ως αποτέλεσμα των μακροπρόθεσμων στρατηγικών της Τουρκίας αλλά και σωρείας δικών μας πολιτικών λαθών.
Η Κύπρος μας εξακολουθεί να βιώνει με οδυνηρό τρόπο τις συνέπειες της Τουρκικής κατοχής και της διχοτόμησης. Και γνωρίζουμε ότι όσο ο χρόνος ατελέσφορα κυλά, τόσο αυξάνονται οι αρνητικές προϋποθέσεις για να υπάρξει μια λύση επανένωσης. Η αδράνεια και η παρέλευση του χρόνου εξάλλου, είναι την Τουρκία που βολεύει, όχι τη δική μας πλευρά.
Κυρίες και Κύριοι,
Οι τέσσερεις του Αχυρώνα την μνήμη των οποίων τιμούμε σήμερα, έπραξαν στο ακέραιο το χρέος του προς την πατρίδα.
Απέναντι στους ήρωες μας, έχουμε όλοι εμείς την ευθύνη να μην φανούμε κατώτεροι των ιστορικών περιστάσεων. Να καταλάβουμε ότι το εθνικό μας θέμα δεν προσφέρεται ούτε για ακρότητες, ούτε για δημαγωγίες, ούτε για λαϊκισμούς.
Δεν έχουμε κανένα δικαίωμα να ξεπουλούμε πατρίδες. Δεν έχουμε δικαίωμα να εφησυχάζουμε και να επικεντρωνόμαστε στην καθημερινότητα, ενώ βρισκόμαστε στο σταυροδρόμι της ιστορίας. Ούτε και δικαιούμαστε να συμβιβαζόμαστε με την στασιμότητα.
Με ψυχραιμία και εθνική ευθύνη, να κοιτάξουμε την πραγματικότητα.
Και η πραγματικότητα είναι ότι ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ξεκίνησε μια νέα προσπάθεια για να καταλήξουμε σε ένα σωστό και βιώσιμο συμβιβασμό. Με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα και την ευρωπαϊκή πραγματικότητα για όλους τους πολίτες. Και τους Ελληνοκυπρίους και τους Τουρκοκυπρίους.
Όπως επίσης πραγματικότητα είναι ότι η ανάδειξη στου κ. Ακκιντζί στην ηγεσία της Τουρκοκυπριακής κοινότητας έχει δημιουργήσει μια δυναμική.
Αν μη τι άλλο, έχει δημιουργηθεί ένα παράθυρο ευκαιρίας. Και είμαστε αποφασισμένοι να εξαντλήσουμε κάθε περιθώριο προκειμένου να ευοδωθεί αυτή η προσπάθεια. Το χρωστάμε στον τόπο μας. Το οφείλουμε στις διαχρονικές θυσίες αυτού του λαού.
Εμείς θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για να ριζώσει ξανά ο κυπριακός ελληνισμός στις κατεχόμενες πόλεις και χωριά μας. Και αυτό, μπορεί να συμβεί μόνο μέσα από την εξεύρεση μιας βιώσιμης και αμοιβαίας αποδεχτής λύσης. Μιας λύσης διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με ισχυρό κεντρικό κράτος, το οποίο θα λειτουργεί ισότιμα και αποτελεσματικά εντός της Ε.Ε.
Ασφαλώς και το κλειδί του συμβιβασμού βρίσκεται στην Άγκυρα. Και είναι αλήθεια ότι η Τουρκία δεν έχει προβεί ακόμη σε καμιά ουσιαστική και χειροπιαστή ενέργεια. Περιορίζεται μόνο σε περιφραστικές τοποθετήσεις υποστήριξης του διαλόγου.
Αυτή όμως είναι και η δουλειά όλων εμάς και στην Κύπρο και στο εξωτερικό. Πρώτον, να φτάσουμε στο σημείο που η Τουρκία θα πρέπει να αποδείξει τις πραγματικές της προθέσεις, και δεύτερον, να πιέσουμε και να πείσουμε για τις μεγάλες ευκαιρίες που θα δημιουργήσει ο δρόμος της ειρήνης στην Κύπρο. Όχι μόνο για τις κοινότητες της πατρίδας μας, αλλά και για όλους τους λαούς και την σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή.
Σήμερα, οφείλουμε να υποσχεθούμε σε όλους αυτούς, που μας ατενίζουν από το πάνθεο των ηρώων, πως δεν θα συμβιβαστούμε με το σιωπηρό ξεπούλημα της μισής μας πατρίδας. Πως με συνέπεια, πίστη και προσήλωση σε αξίες και αρχές, θα αξιοποιήσουμε τη συμμετοχή μας στην Ενωμένη Ευρώπη, για να οδηγηθούμε σε μια λύση που να αποκαθιστά την ενότητα της μοιρασμένης μας πατρίδας και θα επιτρέψει στον κυπριακό ελληνισμό να ξαναριζώσει στα πάτρια εδάφη μας.
Ένα έντιμο και σωστό συμβιβασμό που να δημιουργεί τις προϋποθέσεις ώστε Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, απαλλαγμένοι από τα δεσμά της τουρκικής στρατιωτικής κηδεμονίας, να προοδεύσουμε ενωμένοι και συμφιλιωμένοι.
Έτσι είναι που θα διασφαλίσουμε την επιβίωση του Κυπριακού Ελληνισμού και θα διαφυλάξουμε την εθνική μας ταυτότητα. Έτσι είναι που δεν θα έχουμε διαχωριστικές γραμμές με την Τουρκία εντός της Κύπρου. Έτσι είναι που θα απελευθερωθούν οι αστείρευτες δυνάμεις της μικρής μας πατρίδας.
Ο Ηλίας Παπακυριακού, ο Χρήστος Σαμάρας, ο Φώτης Πίττας και ο Ανδρέας Κάρυος, ουδέποτε έκαναν πίσω μπροστά στην Εθνική πρόκληση. Και όταν χρειάστηκε, υπέστησαν και τον θάνατο, προκειμένου να είναι συνεπής απέναντι στην Εθνική ευθύνη που πρέπει να διακρίνει τον καθένα μας.
Έδειξαν σ’ εμάς τους μεταγενέστερους, το πόσο βαρύ πρέπει να νοιώθουμε το χρέος και την ευθύνη απέναντι στην πατρίδα μας. Και το πόσο πρέπει να παραμερίζουμε τους εγωισμούς και τις μικρότητες, για να μπορούμε να εκτελούμε το πραγματικό καθήκον μας.
Ας είναι αιωνία η μνήμη τους.
