του Προέδρου Δημοκρατικού Συναγερμού κ. Αβέρωφ Νεοφύτου στην εφημερίδα Πολίτης
Το 2016 θα είναι μια κομβική χρονιά για την οικονομία. Τον προσεχή Μάρτιο, θα έχουμε ολοκληρώσει το μνημόνιο με αποτελέσματα που ξεπέρασαν τις εκτιμήσεις και των πιο αισιόδοξων αναλυτών. Ο καθένας διαπιστώνει ότι η οικονομία έχει σταθεροποιηθεί. Τα δημόσια οικονομικά έχουν νοικοκυρευτεί και σε μόλις δύο χρόνια πετύχαμε πρωτογενές πλεόνασμα. Το 2016 το πρωτογενές πλεόνασμα θα είναι ακόμα μεγαλύτερο ενώ από το 2017 και έπειτα αναμένεται και δημοσιονομικό πλεόνασμα.
Με ανάπτυξη μεγαλύτερη του 1,5% το 2015 η Κύπρος πιθανότατα υπερβαίνει τον μέσο όρο της ευρωζώνης και επιτυγχάνει τον ψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης των τελευταίων 7 χρόνων. Ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας αναμένεται να επιταχυνθεί μέσα στο 2016 και να ανέλθει σε ψηλότερα ακόμη επίπεδα.
Ο θετικός ρυθμός ανάπτυξης, σε συνδυασμό με το νοικοκύρεμα των δημόσιων οικονομικών θα έχουν και θετική αντανάκλαση στην πορεία του δημόσιου χρέους. Ήδη από το 2015 παρατηρήθηκε μείωση στο ύψος του δημόσιου χρέους, και η μείωση αυτή θα συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια.
Σήμερα, η Κύπρος είναι αξιόπιστη και η οικονομία αναβαθμίζεται με κάθε ευκαιρία, όμως έχουμε δρόμο να διανύσουμε ακόμα για να φτάσουμε στο όριο της επενδυτικής βαθμίδας. Αυτό επιβεβαιώνει ότι η εμπιστοσύνη και η αξιοπιστία εύκολα χάνονται, αλλά δύσκολα ανακτούνται. Και αυτό πρέπει να το έχουμε υπόψη μας για την περίοδο μετά τη λήξη του μνημονίου τον προσεχή Μάρτιο.
Η Κύπρος βγήκε ξανά στις αγορές, έχοντας τα spreads των Κυπριακών ομολόγων σε επίπεδα κάτω του 4%. Επίπεδα που δεν είχαμε γνωρίσει ούτε και τις χρονιές που βιώναμε φρενήρης ρυθμούς ανάπτυξης.
Το τραπεζικό μας σύστημα έχει πλέον σταθεροποιηθεί. Έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη διεθνών επενδυτών και η κεφαλαιουχική θέση των τραπεζών έχει ενισχυθεί δραστικά.
Σήμερα, υπάρχουν στην Κύπρο τα χαμηλότερα δανειστικά επιτόκια που είχαμε ποτέ. Αλλά ούτε αυτό είναι αρκετό. Διότι σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, τα δανειστικά επιτόκια είναι πολύ ψηλά ακόμη. Περιθώρια περαιτέρω αποκλιμάκωσης των επιτοκίων υπάρχουν αλλά είναι επιτακτικό το 2016 να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά το πρόβλημα με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
Είναι αλήθεια, ότι την ώρα που η κυπριακή πολιτεία έχει δώσει στις τράπεζες όλα τα απαραίτητα εργαλεία για να λειτουργήσουν επιτέλους σωστά, εντούτοις οι καθυστερήσεις στην αναδιάρθρωση δανείων είναι ακόμη δραματικές.
Το ίδιο το τραπεζικό σύστημα, οφείλει επιτέλους να αναλάβει τη δική του ευθύνη. Υπάρχουν συμπολίτες και επιχειρήσεις μας που έχουν χάσει τους κόπους μιας ζωής, για να καλυφθούν οι αυθαιρεσίες των τραπεζών. Τώρα που σώθηκαν, πρέπει να προβούν με τόλμη στις αναγκαίες αναδιαρθρώσεις, να διαγράψουν από τις πρακτικές τους αυθαιρεσίες και υπερχρεώσεις και να τροφοδοτήσουν τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Η ανεργία, παρά την αποκλιμάκωση, παραμένει σε ψηλά επίπεδα. Όμως η απασχόληση ανακάμπτει και νέες θέσεις εργασίας άρχισαν να δημιουργούνται. Αυτό αναμένεται να συνεχιστεί το 2016 και η ανεργία εκτιμάται ότι θα μειωθεί κατά περίπου μια ποσοστιαία μονάδα.
Για να πετύχουμε να μειώσουμε την ανεργία περαιτέρω θα πρέπει να επικεντρωθούμε σε πολιτικές που θα ενθαρρύνουμε τον ιδιωτικό τομέα να επενδύσει και στη δημιουργία ενός αξιόπιστου περιβάλλοντος προσέλκυσης επενδύσεων. Το 2016 η γραφειοκρατία πρέπει να καταπολεμηθεί, να πάψει το κράτος να βάζει εμπόδια στον ιδιωτικό τομέα και να καλλιεργηθεί νοοτροπία που να διευκολύνει τις επενδύσεις. Χωρίς εμπιστοσύνη και αξιοπιστία, κανένας ξένος δεν θα επενδύσει. Και χωρίς επενδύσεις δεν μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη και ούτε θα δημιουργηθούν θέσεις εργασίας.
Με τον ίδιο φακό αντιμετωπίζουμε και τις αποκρατικοποιήσεις που θα πρέπει να προχωρήσουν μέσα στο 2016. Για να εξυπηρετήσουμε τον καταναλωτή και τα συμφέροντα του τόπου και της οικονομίας. Διασφαλίζοντας τους εργαζομένους, δίνοντας τους επιλογές που τους ικανοποιούν. Με τον ίδιο τρόπο πετύχαμε και στο παρελθόν την αποκρατικοποίηση των αεροδρομίων.
Χωρίς ούτε ένας εργαζόμενος να θυματοποιηθεί και χωρίς ο φορολογούμενος να επιβαρυνθεί έστω ένα σεντ, αποκτήσαμε αεροδρόμια που αποτελούν κόσμημα. Το ίδιο θα γίνει και με τις τηλεπικοινωνίες και με τα λιμάνια, χωρίς το κράτος να χάνει την κυριότητα.
Οι αποκρατικοποιήσεις, αποτελούν τις μεγαλύτερες άμεσες επενδύσεις που μπορούν να γίνουν. Το δημόσιο συμφέρον, το συμφέρον της οικονομίας και του καταναλωτή, δεν μπορούν να μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα, έναντι των ιδιοτελειών και των αγκυλώσεων.
Με την συμβολή του στρατηγικού συνεργάτη – επενδυτή, οι οργανισμοί θα μπορέσουν να κρατήσουν ψηλά την αξία και αξιοπιστία τους, να απαλλαγούν από τα δεσμά που τους επιβάλλει το θεσμικό πλαίσιο και να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις του ανταγωνιστικού περιβάλλοντος.
Είναι πλέον καιρός να πάψουν κόμματα και εκάστοτε κυβερνήσεις να διορίζουν μέλη διοικητικών συμβουλίων στους ημικρατικούς. Τα κόμματα έχουν άλλο ρόλο να διαδραματίσουν.
Για το 2016, οι προοπτικές διαφαίνονται ενθαρρυντικές. Οι επενδυτικές ευκαιρίες θα πολλαπλασιαστούν και η Κύπρος θα καταστεί πιο ανταγωνιστική. Ιδιαίτερης σημασίας είναι να συνεχίσουμε την πολιτική της μεταρρύθμισης και της αλλαγής και όταν δεν θα είμαστε σε καθεστώς μνημονίου. Οι αντοχές που επέδειξε η οικονομία, ιδιαίτερα στους κλάδους των υπηρεσιών, του τουρισμού και της ναυτιλίας θα συνεχίσουν να συντείνουν στη θετική επίδοση της χώρας.
Στόχος είναι το 2016 να επιτευχθούν μειώσεις σε φορολογίες, ώστε από τη μια να αυξηθεί το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών και από την άλλη να δράσει ως κίνητρο προς τις επιχειρήσεις για να επενδύσουν.
Είναι αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα ότι η Κύπρος σήμερα είναι πολύ καλύτερη από ότι το 2013. Μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι, χωρίς όμως εφησυχασμό, και με σταθερή προσήλωση στην πορεία που θα καταστήσει τα όσα περάσαμε τα προηγούμενα χρόνια μια θλιβερή ανάμνηση του παρελθόντος.
