του Νίκου Τορναρίτη
Η κρίση του αμερικανικού χρηματοπιστωτικού συστήματος προκάλεσε αλυσιδωτές επιπτώσεις στον κόσμο και αποδεικνύει πόσο αλληλένδετη είναι σήμερα η παγκόσμια οικονομία. Προφανώς οι μετατοπίσεις αυτές μας επηρεάζουν και μας αφορούν, με ένα έμμεσο, επί του παρόντος, αλλά πολύ ουσιαστικό τρόπο. Διεθνείς οικονομικοί αναλυτές, αλλά και οι οικονομικοί παράγοντες εκτιμούν ότι εισερχόμαστε σε ένα νέο οικονομικό κύκλο, με χαρακτηριστικά ύφεσης, πιο ψηλά επιτόκια και αυστηρότερους όρους στο δανεισμό.
Κάτω από τέτοιες συνθήκες έχει καθοριστική σημασία η οικονομία της Κύπρου να αποκτήσει περισσότερο αναπτυξιακούς προσανατολισμούς. Το μικρό μέγεθος και η ευελιξία της κυπριακής οικονομίας, στην προηγούμενη φάση, της προσέδωσε πλεονεκτήματα που υπό ορισμένες συνθήκες, τώρα, δε θα συντρέχουν πια. Ούτε η αγορά ακινήτων θα είναι τόσο προσοδοφόρα, ούτε ο τουρισμός θα μείνει ανεπηρέαστος.
Η προσήλωση στην ανάπτυξη είναι η μόνη σταθερά που μπορεί να βγάλει την κυπριακή οικονομία από τις πιθανές αρνητικές συγκυρίες. Σε αυτό τον τομέα έχουμε δομικά προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε και τα οποία σχετίζονται με τις ανελαστικές λειτουργικές ανάγκες, που ολοένα και αυξάνονται, την απουσία διαρθρωτικών αλλαγών και την μειωμένη ανταγωνιστικότητα.
Οι επενδύσεις στην ανάπτυξη και η απελευθέρωση των δυνάμεων της αγοράς μέσα από μια ισορροπημένη σχέση δημοσίου και ιδιωτικού τομέα αποτελούν τα στοιχεία που μπορούν να κάνουν τη διαφορά και να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των παγκόσμιων φαινομένων ύφεσης. Το κράτος έχει αποφασιστικό ρόλο να διαδραματίσει με ισχυρούς θεσμούς που εποπτεύουν την αγορά. Δε συμμερίζομαι την άποψη ότι όλα θα τα ρυθμίσει ο ανταγωνισμός. Αυτή υπήρξε η αδυναμία του συστήματος στις ΗΠΑ που το οδήγησε στο τέλος σε εσπευσμένες κρατικοποιήσεις και μαζικές παρεμβάσεις. Ούτε μπορούμε να συμφωνήσουμε, με την επιστροφή στον κρατικό παρεμβατισμό, την μετατροπή του κράτους σε βιομήχανο ή επιχειρηματία.
Είναι ευτύχημα για την Κύπρο που ως μέλος της ΕΕ και της Ευρωζώνης, διαχειρίζεται τέτοια δύσκολα ζητήματα μαζί με τους εταίρους της. Το τελευταίο διάστημα βιώσαμε τόσο τις αναταράξεις στις αγορές πετρελαίου, όσο και την κρίση στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Ο κάθε πολίτης συνειδητοποιεί πόσο πιο δυσχερές είναι το παγκόσμιο τοπίο και πόσο σημαντικό είναι να αξιοποιεί τις δυνατότητες και τις εμπειρίες στη μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια. Πιστεύω ότι πρέπει να σκεφτούμε με νέους όρους και να σχεδιάσουμε σε νέους ρυθμούς, με βασικό άξονα την πιο ανταγωνιστική επιχείρηση, το πιο καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό, την χρήση νέων τεχνολογιών και την παραγωγή καινοτόμων προϊόντων. Ο εφησυχασμός του Υπουργού των Οικονομικών της διακυβέρνησης Χριστόφια δεν μας βρίσκει σύμφωνους…
