Ορόσημο για τις βιώσιμες μεταφορές στην Κύπρο αποτελεί η έγκριση από τη Βουλή του νομοσχεδίου «Ο περί του Καθορισμού Ειδικών Μέτρων για Μείωση των Ατμοσφαιρικών Ρύπων και Αερίων του Θερμοκηπίου που προέρχονται από τις Οδικές Μεταφορές Νόμος του 2023» για τη δυνατότητα λήψης ειδικών μέτρων για μείωση των ρύπων που προέρχονται από τις οδικές μεταφορές.
Πρόκειται για μία μεταρρύθμιση την οποία πρότεινε και ανέλαβε να υλοποιήσει το Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Tο νομοσχέδιο κατατέθηκε στη Bουλή από την κυβέρνηση Αναστασιάδη-ΔΗΣΥ και συμπληρώνει μια σειρά δράσεων και πρωτοβουλιών, όπως το Σχέδιο Επιχορήγησης για την Αγορά Ηλεκτροκίνητων Οχημάτων και το Σχέδιο Απόσυρσης Ρυπογόνων Οχημάτων και Παραχώρησης Κινήτρων για Εναλλακτικούς, Χαμηλών Εκπομπών Τρόπους Διακίνησης, τα οποία ήδη είχαν τεθεί σε εφαρμογή.
Σημειώνεται ότι οι οδικές μεταφορές στην Κύπρο είναι υπεύθυνες για το 50% περίπου των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (κυρίως CO2) σε σχέση με τις δραστηριότητες που δεν εντάσσονται στο Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (γνωστό ως «ETS»). Αυτό μεταφράζεται σε περίπου δύο εκατομμύρια τόνους ανά έτος. Με την ψήφιση του νομοσχεδίου ο Υπουργός, μετά από διαβούλευση με την οικεία Αρχή Τοπικής Αυτοδιοίκησης, θα μπορεί να καθορίζει μέτρα όπως:
- Τον καθορισμό περιοχών ή οδών χαμηλών ή μηδενικών εκπομπών.
- Την απαγόρευση σε συγκεκριμένες περιοχές ή σε συγκεκριμένες μέρες και ώρες της διακίνησης ρυπογόνων οχημάτων.
- Τον καθορισμό ημερομηνίας πέραν της οποίας δεν θα επιτρέπεται η εγγραφή ρυπογόνων οχημάτων.
- Τον καθορισμό λεωφορειολωρίδων.
- Τον καθορισμό μεταφορικών δραστηριοτήτων, οι οποίες θα διενεργούνται αποκλειστικά με ηλεκτρικά οχήματα, π.χ. της υπηρεσίας παράδοσης προϊόντων.
- Τον καθορισμό απαιτήσεων για συμπερίληψη, σε διαφημίσεις ή άλλους τρόπους προώθησης για την αγορά ή χρήση οχημάτων που κινούνται με συμβατικά καύσιμα, μηνυμάτων που προωθούν εναλλακτικούς τρόπους διακίνησης, όπως το περπάτημα, την ποδηλασία και τη χρήση δημόσιων επιβατικών μεταφορών.
Πλέον, εναπόκειται στην κυβέρνηση και στις αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης η ορθολογική εφαρμογή της νομοθεσίας, έτσι ώστε να επιτευχθεί η βιώσιμη αστική κινητικότητα και η μείωση των ρύπων, θέμα που άπτεται και της δημόσιας υγείας.
3.11.2023