του Νίκου Τορναρίτη
Οι νέες κινητοποιήσεις των Τουρκοκυπρίων υπήρξαν μαζικές με στοχευμένα μηνύματα για τη διαφύλαξη της ταυτότητάς τους. Εκτιμώ ότι το πραγματικό ζητούμενο της παρούσας συγκυρίας για την τουρκοκυπριακή κοινότητα έχει ξεπεράσει τα τρέχοντα οικονομικά ζητήματα και τη διαφωνία τους με το πακέτο Ερντογάν. Μια σημαντική μερίδα των Τουρκοκυπρίων, μάλιστα διακομματική, εκφράζει έντονη υπαρξιακή αγωνία για την κοινότητά τους.
Τα γεγονότα επί του εδάφους τα τελευταία χρόνια δεν είναι καθόλου άσχετα με τις εξελίξεις αυτές και σημειώνω τα ακόλουθα:
Πρώτον την ανεξέλεγκτη οικονομική ανάπτυξη την περίοδο 2004 – 8 που οδήγησε στην μαζική κάθοδο νέων εποίκων ως εργατών. Από αυτή την κατηγορία, άνω των 50 χιλιάδων βρίσκονται εδώ και χρόνια εγκατεστημένοι στα κατεχόμενα και αναμένουν τη λεγόμενη «μόνιμη άδεια παραμονής». Ακόμα περισσότεροι είναι αυτοί που μπαινοβγαίνουν στα κατεχόμενα ως εποχιακοί. Δεύτερον, αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει επιβεβαιωμένη εικόνα για την έκταση της δημογραφικής αλλοίωσης στα κατεχόμενα. Οι ενδείξεις είναι ιδιαίτερα ανησυχητικές αν ληφθεί υπόψη ότι υπάρχουν μισό εκατομμύριο κάρτες κινητών τηλεφώνων! Πάντως μιλάμε για μια κατάσταση που έρχεται να επιβαρρύνει την Κύπρο και να προστεθεί στον προηγούμενο εποικισμό. Με μαθηματική ακρίβεια στα λίγα χρόνια μπροστά μας, η τουρκοκυπριακή κοινότητα τείνει να μετατραπεί σε μια ισχνή μειοψηφία.Τρίτον, η άγονη παρέλευση του χρόνου επιτείνει την αβεβαιότητα των τουρκοκυπριών στα κατεχόμενα αλλά και την αβεβαιότητα των ελληνοκυπριών στις ελεύθερες περιοχές. Η πολιτική προσδοκία των Τουρκοκυπρίων βγαίνει πολύ καθαρά από τις πρόσφατες κινητοποιήσεις. Ζητούν να τους επιτραπεί από την Τουρκία να οργανώσουν την κοινωνία τους και να γίνουν πραγματικοί κύριοι του εαυτού τους. Ζητούν ουσιαστικά ν’ απαλλαγούν από τον εναγκαλισμό της Τουρκίας.
Αυτά τα δεδομένα στέλνουν ένα μήνυμα, το οποίο χρειάζεται να λάβουμε και εμείς σοβαρά υπόψη. Δεν υπάρχει Ελληνοκύπριος που να μη διαισθάνεται ότι η δημογραφική αλλοίωση συνιστά κοινή απειλή για το σύνολο των Κυπρίων. Η απελπισία που νιώθουν οι Τουρκοκύπριοι είναι και δικό μας πρόβλημα. Η ανάγκη της συνολικής επίλυσης του κυπριακού δεν είναι σχήμα λόγου να το επαναλαμβάνουμε στις διάφορες επετειακές εκδηλώσεις.
Κατά την άποψή μου είναι δική μας ευθύνη να καθορίσουμε γραμμή πορείας. Η επιλογή συνέχισης της υφιστάμενης διαχείρισης του κυπριακού μέσω των υποτιθέμενων «ενδοκυπριακών» ατέρμονων συνομιλιών, έχει γίνει όσο ποτέ ανεπίκαιρη. Είναι ξεκάθαρα μια σπατάλη χρόνου να ακούμε από τις ειδήσεις αν συναντήθηκαν και πότε θα ξανασυναντηθούν ο πρόεδρος Χριστόφιας και ο Ν. Έρογλου. Αυτή τη στιγμή έχουμε ανάγκη να αξιοποιήσουμε δημιουργικά τα θετικά στοιχεία των κινητοποιήσεων των Τουρκοκυπριών και να τα μετατρέψουμε σε έμπρακτες πολιτικές δράσεις στη βάση της συνολικής επίλυσης.
Οι δράσεις μας θα αποκτήσουν πολιτικό περιεχόμενο από τη στιγμή που οι καίριες πτυχές της συνολικής επίλυσης αποκτήσουν το νέο ευρωπαϊκό περιεχόμενο. Στη πτυχή του ενός κυπριακού κράτους και της μίας ιθαγένειας, η ΕΕ θα ερχόνταν ως εγγυητής της επίλυσης, εφαρμόζοντας μόνιμη εξαίρεση στο δικαίωμα τούρκων πολιτών να εγκατασταθούν στην Κύπρο πέραν ενός ποσοστού του πληθυσμού. Αυτή η διάσταση, ως μέρος της συνολικής επίλυσης, σήμερα είναι περισσότερο από εφικτή και αναγκαία, η μόνη που μπορεί να διασφαλίσει την ταυτότητα του νησιού στις σύγχρονες συνθήκες, και των ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων.
Επιπρόσθετα, οι πολιτικές εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή μας (Μέση Ανατολή – βόρεια Αφρική) καθιστούν εξίσου επιτακτική την συνολική επίλυση αν θα αποδειχθεί ικανή η Κύπρος, ως ενιαίο ομοσπονδιακό κράτος, να διαχειριστεί τα μελλοντικά κύμματα λαθρομετανάστευσης. Ως επανενωμένο νησί οι Κύπριοι μπορούν να οργανώσουν ορθά την μετανάστευση. Μοιρασμένοι, με μια ανεξέλεγκτη γραμμή κατοχής θα έχουμε, ιδίως οι Ελληνοκύπριοι, ένα μόνιμα ανοιχτό μέτωπο.
Αυτά κατά την άποψή μου είναι πολιτικά γεγονότα που προσπερνούν τις πρόσκαιρες στενοκομματικές και ακαδημαϊκές αναλύσεις. Και είναι πάνω σε αυτά που η κάθε κυβέρνηση, αλλά και η κάθε πολιτική παράταξη, που θα πρέπει να μετρηθούν για τις θέσεις και τα έργα τους, τώρα που πλησιάζουν και οι εκλογές…
