του Αβέρωφ Νεοφύτου
Η Eurocypria αγοράστηκε από τις Κυπριακές Αερογραμμές με σκοπό την αναδιάρθρωση και την εξυγίανση τους. Με μια μελέτη πείσαμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή πως η Eurocypria θα ήταν μια καλή επένδυση των €25εκ. και θα πραγματοποιούσε κέρδη τα έτη 2007 – 2009.
Οι στόχοι δεν επιτεύχθηκαν και η εταιρία αντί να παρουσιάσει τα προβλεπόμενα κέρδη €7εκ, παρουσίασε ζημιές πέραν των €35εκ. Έτσι αυτή την στιγμή η εταιρία βρίσκεται στα πρόθυρα κλεισίματος και χρειάζεται άμεσα €35εκ για να επιβιώσει.
Το ατυχές γεγονός είναι πως αυτά τα λεφτά, δεν θα χρησιμοποιηθούν από την εταιρία για επενδύσεις, αλλά θα χρησιμοποιηθούν για άμεση πληρωμή δανείων. Ουσιαστικά, τα επισφαλή δάνεια της Eurocypria, θα καταστούν άμεσα πληρωτέα από την προτεινόμενη αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου.
Το πώς δόθηκαν αυτά τα δάνεια στην Eurocypria είναι μια σοβαρή υπόθεση. Πως είναι δυνατόν μια εταιρία με μετοχικό κεφάλαιο μόλις €8,000, χωρίς κανένα επιπρόσθετο στοιχείο ενεργητικού, να επιτυγχάνει δανεισμό €30εκ. περίπου; Και αυτό χωρίς κυβερνητική εγγύηση. Αυτό είναι ένα ερώτημα που η Κεντρική Τράπεζα θα πρέπει να απαντήσει. Η επιστολή του Υπουργού Οικονομικών προς τις τράπεζες είναι στην ουσία ένα χαρτί χωρίς αντίκρισμα, γιατί οποιαδήποτε κρατική εγγύηση πρέπει να εγκριθεί από την Βουλή.
Ακόμα ένα ερώτημα που θα πρέπει να απαντηθεί από τους αρμόδιους είναι πως η Eurocypria συνέχισε να έχει άδεια ως αεροπορική εταιρία. Με γνώμονα τις πρόνοιες του νόμου, καμιά αεροπορική εταιρία δεν μπορεί να λειτουργεί εάν δεν είναι εξασφαλισμένη η βιωσιμότητα της. Εάν η Eurocypria δεν ήταν κρατική εταιρία, αλλά ιδιωτική, θα είχε την ίδια μεταχείριση από τις αρχές του κράτους; Αναμφίβολα όχι.
Όλα αυτά δημιουργούν περαιτέρω ερωτήματα. Οι διοικούντες της εταιρίας και οι κυβερνώντες γνώριζαν για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η εταιρία, και είχαν πρόθεση να προτείνουν αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου, από πέρυσι τον Ιανουάριο. Αυτό προκύπτει από επιστολή του Υπουργού Οικονομικών προς τράπεζες, για να αποκτήσει περεταίρω δανειοδότηση η Eurocypria. Αφού το γνώριζαν από τότε, γιατί περίμεναν μέχρι την υστάτη για να το πράξουν; Γιατί η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου δεν ήταν μέρος του κρατικού προϋπολογισμού του 2010; Γιατί ήρθαν στην Βουλή την Δευτέρα 8 Φεβρουαρίου και δήλωσαν πως μέχρι την Παρασκευή 12 Φεβρουαρίου η εταιρία θα κλείσει εάν δεν εγκριθεί άμεσα η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου; Γιατί περίμεναν τόσο καιρό για να έρθουν στην Βουλή;
Αυτές οι πρακτικές των κυβερνώντων είναι απαράδεκτες και είναι μέρος μιας προσπάθειας να θέσουν την Βουλή προ εκβιαστικών χρονοδιαγραμμάτων. Στην ουσία είχαν την πρόθεση να εισηγηθούν αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου εδώ και 13 μήνες, αλλά το έπραξαν με τέτοιο τρόπο ώστε να αφήσουν 3 μέρες στην Βουλή να αποφασίσει για ένα τόσο σοβαρό θέμα. Αυτές οι πρακτικές δεν έχουν χώρο στην Κύπρο του 2010 και είναι δείγμα προχειρότητας και έλλειψης σχεδιασμού.
Τα επιχειρήματα των κυβερνώντων για να επιτύχουν την αύξηση κεφαλαίου είναι η διασφάλιση του προσωπικού και η προσφορά της Eurocypria στην τουριστική βιομηχανία. Ας τα πάρουμε με την σειρά. Το πρώτο επιχείρημα αφορά το προσωπικό, που είναι και τα μεγάλα θύματα της κακοδιαχείρισης των κυβερνώντων. Τα €35εκ. δεν διασφαλίζουν την εταιρία για το μέλλον. Τα €30εκ. θα πάνε άμεσα για εξόφληση δανείων. Εξάλλου σε σημείωμα του ο Πρόεδρος της Eurocypria αναφέρει πως μέχρι τον Απρίλιο του 2010, η εταιρία θα χρειαστεί €41εκ. Είναι προφανές πως τα €35εκ. δεν εξασφαλίζουν την βιωσιμότητα της εταιρίας ούτε τους εργαζομένους. Απλά παρατείνουν την υφιστάμενη κατάσταση στο μεσοπρόθεσμο μέλλον και το πιο λογικό σενάριο είναι τον επόμενο χρόνο να χρειαστούν και άλλα λεφτά για να επιβιώσουν.
Το δεύτερο επιχείρημα αφορά τον τουρισμό και την προσφορά της Eurocypria. Κατά τους χειμερινούς μήνες το μεγαλύτερο μέρος του κύκλου εργασιών της Eurocypria είναι στο εξωτερικό με υπενοικίαση αεροσκαφών σε Καναδική εταιρία. Και αυτό μάλιστα στη ζημία μας. Γιατί η Eurocypria ενοικιάζει τα αεροσκάφη με $400,000 τον μήνα και τα υπενοικιάζει στους Καναδούς με $280,000. Έτσι η προσφορά της εταιρίας στον τουρισμό της Κύπρου κατά το ήμιση του χρόνου είναι μηδαμινή. Κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, τα δύο από τα έξι αεροσκάφη της εταιρίας, έχουν βάση την Κρήτη, και το τρίτο πιθανότατα θα έχει βάση την Βαρσοβία. Έτσι, εξάγοντας λογικά συμπεράσματα, μόνο τα 3 αεροσκάφη της εταιρίας εξυπηρετούν την Κυπριακή τουριστική βιομηχανία, ενώ τα άλλα 3 μεταφέρουν τουρίστες σε ανταγωνιστικούς προορισμούς, και πιο συγκεκριμένα στην Κρήτη, την Αίγυπτο και σε άλλες Αφρικανικές χώρες.
Αφού η εταιρία υπολειτουργεί το χειμώνα με 4 αεροσκάφη, ενώ τα άλλα 2 υπενοικιάζονται με ζημιά, και το καλοκαίρι μόνο 3 αεροσκάφη χρειάζονται για μεταφορά τουριστών στην Κύπρο, τότε γιατί η εταιρία έχει 6 αεροσκάφη; Σίγουρα θα μπορούσε να λειτουργεί με 3 αεροσκάφη και να περιόριζε και στο μισό και τα λειτουργικά της έξοδα.
Σε τελική ανάλυση η προτεινόμενη αύξηση κεφαλαίου €35εκ. στην Eurocypria, απλά θα επιβαρύνει τον Κύπριο φορολογούμενο σε μια δύσκολη περίοδο. Μάλιστα με λεφτά που δεν διαθέτουμε και θα πρέπει να δανειστούμε σαν κράτος υποθηκεύοντας μελλοντικές γενιές. Και αυτό μάλιστα χωρίς να διασφαλίζεται μακροπρόθεσμα η βιωσιμότητα της εταιρίας και των εργαζομένων, αφού τα χρήματα απλά θα ξοφλήσουν επισφαλή δάνεια της εταιρίας. Θέτοντας μάλιστα και την αξιοπιστία του κράτους σε κίνδυνο, μιας και ο Έφορος Κρατικών Ενισχύσεων δεν αποφάσισε ακόμα κατά πόσο η αύξηση στο μετοχικό κεφάλαιο αποτελεί κρατική επιδότηση, που απαγορεύεται βάση Ευρωπαϊκής Οδηγίας. Ο Έφορος μάλιστα, υπέδειξε στην κυβέρνηση πως πρέπει να αποταθεί επίσημα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και να πάρει γνωμάτευση αν αυτή η πρακτική είναι συμβατή με το Ευρωπαϊκό δίκαιο. Από τότε πέρασαν 7 μήνες και τίποτα δεν έγινε. Προφανώς γιατί ξέρουν την απάντηση της Ευρώπης…
