του Χριστόφορου Φωκαΐδη
H πρόσφατη έκθεση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ αποτελεί ουσιαστικά την τρίτη στη σειρά παρέμβασή του, μέσα σε λίγους μήνες, σε σχέση με τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό. Στην έκθεσή του στις 25 Νοεμβρίου 2010, έγραφε ότι «η πρόοδος είναι απογοητευτικά αργή» και εξέφραζε την απαρέσκειά του ΟΗΕ γιατί οι συνομιλιες ήταν για έξι μήνες καθηλωμένες στο ζήτημα του περιουσιακού. Στις 26 Ιανουαρίου 2011 στη Γενεύη, υπέδειξε στους δύο ηγέτες «ότι έφτασε η στιγμή να έλθουν αντιμέτωποι με σκληρές επιλογές». Στην έκθεση της 4ης Μαρτίου 2011 ο Γ.Γ. διαπιστώνει πως «οι διαπραγματεύσεις δεν μπορούν να είναι μια χωρίς τέλος διαδικασία» και πως δεν μπορούμε να αντέξουμε ατέρμονες συνομιλίες για χάρη των συνομιλιών.
Μόνο όσοι δεν θέλουν να δουν ή όσοι βλέπουν μέσα από παραμορφωτικούς φακούς τις εξελίξεις, δεν συνειδητοποιούν την πραγματικότητα . Ότι δηλαδή, πρώτα απ’ όλα, τα πράγματα παραμένουν στάσιμα. Γι’ αυτό και ο Γ.Γ. του ΟΗΕ ζητά «πρακτικά βήματα» για να προχωρήσει η διαδικασία.
Το δεύτερο συμπέρασμα, τουλάχιστον για όποιον διαβάζει πίσω από τις γραμμές, είναι ότι ο ΟΗΕ δεν θα είναι «παρών» σε μια διαδικασία που παραπέμπει σε συνομιλίες σε βάθος χρόνου. Με σαφή τρόπο μάλιστα υποδεικνύει πως θα ζητήσει από τις πλευρές να του εξηγήσουν πώς προτίθενται «να επιλύσουν τις διαφορές που απομένουν», μεταφέροντας το βάρος της ευθύνης για τυχόν αδιέξοδο στους ώμους των δύο ηγετών.
Το τρίτο σημαντικό που πρέπει να σημειώσει κανείς είναι ότι για πρώτη φορά ο Γ.Γ. κάνει αναφορά σε «πολυμερή διάσκεψη» και επιφυλάσσει στον εαυτό του το δικαίωμα να κρίνει αν υπάρχει επαρκής βάση για τη σύγκλησή της, καλώντας τους δύο ηγέτες τις προσεχείς εβδομάδες, να ασχοληθούν με σπουδή με τα εκκρεμή βασικά θέματα.
Είναι γεγονός ότι στην έκθεσή του ο Γ.Γ. επαναβεβαιώνει τον σεβασμό των Ηνωμένων Εθνών στην κυπριακής ιδιοκτησίας διαδικασία. Η μοίρα της Κύπρου βρίσκεται στα χέρια των ηγετών της, μας υποδεικνύει ο Μπαν Κι-Μουν. Αυτό όμως τι σημαίνει στην περίπτωση ενός ναυαγίου; Όταν μάλιστα την ίδια ώρα ο Γ.Γ. θεωρεί ότι οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις έχουν παράσχει σημαντική υποστήριξη και εκφράζει ευγνωμοσύνη «για το συνεχές και το έντονο τους ενδιαφέρον! Μήπως είναι καιρός να συνειδητοποιήσουμε πως η κυπριακής ιδιοκτησίας διαδικασία επιτρέπει στην κατοχική Τουρκία να παραμένει ένας απλός παρατηρητής και να λαμβάνει μάλιστα και επαίνους!
Ο Δημοκρατικός Συναγερμός, εδώ και καιρό, εισηγήθηκε διεύρυνση της παρούσας διαδικασίας. Μόνο έτσι, και προσκαλώντας στη τράπεζα των διαπραγματεύσεων και την Ευρωπαϊκή Ένωση, η Άγκυρα θα μπορεί να αναλάβει τις ευθύνες της και θα πάψει να κρύβεται πίσω από τον Έρογλου. Ο Δημοκρατικός Συναγερμός εισηγήθηκε επίσης οι διαπραγματεύσεις να διεξάγονται «διαγώνια», μεταξύ δηλαδή όλων των κεφαλαίων. Δυστυχώς, ο πρόεδρος Χριστόφιας σπατάλησε δύο χρόνια συζητώντας ένα-ένα τα κεφάλαια με τον Ταλάτ. Σήμερα που η πρόοδος «είναι απογοητευτικά αργή», αποδέχεται τη διαγώνια διαπραγμάτευση ο Δ. Χριστόφιας και την απορρίπτει ο Έρογλου!
Οι επισημάνσεις αυτές καθώς και οι εισηγήσεις που κατατίθενται γίνονται με αίσθημα ευθύνης προκειμένου να προλάβουμε αρνητικές εξελίξεις. Δεν είναι ώρα για αντιπαραθέσεις στο Κυπριακό. Είναι όμως ώρα, μέσα από εποικοδομητικές θέσεις, να δούμε επιτέλους πως συλλογικά διαμορφώνουμε τις προϋποθέσεις για επανακαθορισμό στρατηγικής και πορείας προτού οι εξελίξεις μας οδηγήσουν μπροστά σε επικίνδυνα διλήμματα.
