Η τοπική αυτοδιοίκηση μπροστά στην κρίση

Οι αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα στην εκτέλεση της αποστολής τους. Σε αυτά ξεχωρίζουν η εξάρτηση από το κεντρικό κράτος, ο κατακερματισμός δυνάμεων και οι περιορισμένες εξουσίες των δήμων, οι αναχρονιστικές δομές οργάνωσης και η ανελαστική λειτουργία τους. Τώρα οι Δήμοι βρίσκονται σε οριακό σημείο γιατί η οικονομική κρίση και η επί 5 χρόνια ανεύθυνη διαχείρισή της από το κεντρικό κράτος, οδήγησαν σε δραστικές περικοπές της χορηγίας με αποτέλεσμα οι κρατικοδίαιτοι δήμοι να είναι στα πρόθυρα της χρεοκοπίας.

Αποτελεί μια εξαιρετικά οδυνηρή διαπίστωση το γεγονός ότι οι Δήμοι, σχεδόν 30 χρόνια μετά την εγκαθίδρυσή τους με αιρετές αρχές, έχουν μετατραπεί σε μια «μικρογραφία» του κράτους, μέσα από το οποίο έχουν εισαγάγει όλες τις ασθένειές του: σπατάλες, πελατειακή σχέση, υπεράριθμο προσωπικό, υπερωρίες, εκτάκτους, δαπανηρές εκδηλώσεις, υπερδανεισμός δυσανάλογος εσόδων, κακοδιαχείριση, απουσία σχεδιασμού.

Σήμερα υπό το βάρος της οικονομικής κρίσης, οι Δήμοι έχουν πολλαπλή ευθύνη να αναλάβουν πρωτοβουλίες για την εξυγίανση και τον εκσυγχρονισμό τους. Το αυτοδιοικητικό κίνημα κινδυνεύει να χάσει την αποστολή του και να απαξιωθεί από τους ανθρώπους που τάχθηκε να υπηρετεί. Ως πολιτικός με μακρά θητεία στην τοπική αυτοδιοίκηση, υποστηρίζω τη συντονισμένη ανάληψη δράσης της πολιτείας μαζί με τους Δήμους για την αναδιάρθρωση των θεσμών, του τρόπου οργάνωσης και των αρμοδιοτήτων τους. Θεωρώ κρίσιμες αλλά εφικτές, τις αλλαγές που, εντός δεσμευτικών χρονοδιαγραμμάτων μιας 5ετίας, θα οδηγήσουν τους Δήμους στη δημιουργία μιας πιο συνεκτικής και αυτοτελούς δομής σε επαρχιακό επίπεδο, συνενώνοντας δυνάμεις και δημιουργώντας οικονομίες κλίμακος. Αυτό θα γίνει με τα εξής θεσμικά μέτρα:

1. Συμπλεγματοποίηση υπηρεσιών

2. Αυτονομία-ισοσκελισμένοι προϋπολογισμοί

3. Ορθολογιστική αξιοποίηση της δημοτικής κτημοσύνης για την αύξηση των εσόδων

4. Αλλαγή διαδικασιών, εφαρμογή ηλεκτρονικών συστημάτων εξυπηρέτησης του πολίτη.

5. Δημιουργία συνεργειών με τον ιδιωτικό τομέα (Επιμελητήρια, Επιχειρήσεις) για αναπτυξιακά προγράμματα και επενδύσεις

Οι θεσμικές αλλαγές χρειάζονται την αποφασιστική στήριξη της πολιτικής ηγεσίας των Δήμων για τη λήψη άμεσων μέτρων:

1. Μείωση δαπανών οικονομική περισυλλογή

2. Μορατόριουμ στις προσλήψεις και σταδιακή μείωση προσωπικού

3. Εφαρμογή συστημάτων αξιολόγησης προσωπικού και τερματισμό των ρουσφετολογικών πρακτικών

4. Δραστική μείωση του κόστους υπηρεσιών με αναθέσεις στον ιδιωτικό τομέα

5. Τέρμα στην αυτοπροβολή των δημάρχων μέσα από δαπανηρές εκδηλώσεις ή έργα βιτρίνας.

Η οικονομική κρίση μάς επιβάλλει να γίνουμε πιο σοφοί και πιο προνοητικοί. Περισσότερο υπεύθυνοι απέναντι στους πολίτες. Οι Δήμοι μπορούν να αναλάβουν τις τύχες τους και να σηματοδοτήσουν μια πορεία εξυγίανσης και εκσυγχρονισμού, καθιστώντας τις υπηρεσίες τους ικανές να λειτουργήσουν ανταγωνιστικά στο νέο περιβάλλον. Με την αναβάθμιση των υπηρεσιών τους μπορούν να διεκδικήσουν να καταστούν πραγματικοί φορείς ανάπτυξης και κοινωνικής πρόνοιας, αναλαμβάνοντας σταδιακά αρμοδιότητες και πόρους από το κεντρικό κράτος στα πλαίσια μιας συντεταγμένης αποκέντρωσης των υπηρεσιών στους πιο κρίσιμους τομείς της καθημερινής ζωής: Πολεοδομικός σχεδιασμός και τοπική ανάπτυξη, κοινωνική πολιτική, περιβάλλον, πολιτισμός.