του Νίκου Τορναρίτη
Η Τουρκία σήμερα εφαρμόζει μια εξωτερική πολιτική την οποία κανένας στην Κύπρο δεν πρέπει να αγνοεί. Μια σειρά από παράγοντες συνηγορούν προς αυτό: φιλικές σχέσεις με τη Συρία, επισκέψεις Τούρκων αξιωματούχων στο Ιράκ, μεσολάβηση Ερντογάν για τα πυρηνικά του Ιράν, πλήρεις σχέσεις με τη Ρωσία – οι καλύτερες που υπήρξαν ποτέ στην ιστορία των δύο χωρών, σημαντική αλλαγή στον μεσανατολικό χώρο με τα γεγονότα της Γάζας, ανοίγματα προς Αρμενία και, τέλος, εντυπωσιακή επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα συνοδευόμενος από ομάδα υπουργών του.
Αυτή η πραγματικότητα επιβάλλει σε όλους σοβαρό προβληματισμό και ορθολογική ανάλυση. Η Τουρκία όπως την γνωρίσαμε σε περασμένες δεκαετίες δεν υπάρχει. Η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας έχει αλλάξει σε μεγάλο βαθμό και μόνο όσοι εθελοτυφλούν δεν αναγνωρίζουν αυτή την αλήθεια. Αυτή η αλλαγή είναι μια πραγματικότητα την οποία η Κύπρος πρώτα οφείλει να αναγνωρίσει και μετά να αξιοποιήσει.
Η Τουρκία παρ’ όλα τα ανοίγματα που επιχειρεί στον περίγυρό της, κουβαλά στην πλάτη της την στρατιωτική κατοχή του 37% του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας. Είναι μια φοβερή αντίφαση να υποστηρίζεις τα δικαιώματα των Παλαιστινίων και να ασκείς κριτική στο Ισραήλ αλλά την ίδια στιγμή να κατέχεις στρατιωτικά τμήμα ευρωπαϊκού εδάφους στην Κύπρο. Αυτή η αντίφαση είναι η δική μας δύναμη την οποία οφείλουμε να αξιοποιήσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Αυτό μπορούμε να το κάνουμε μόνο με δραστήρια εξωτερική πολιτική, κι όχι παρακολουθώντας τις εξελίξεις. Δηλαδή να θέσουμε επιτέλους το κυπριακό στο κέντρο της ευρωτουρκικής σχέσης και να ζητήσουμε την ενεργητική συνδρομή της ΕΕ για την επίλυση του. Δυστυχώς η κυβέρνηση του Δ. Χριστόφια ούτε θέλει ούτε μπορεί να αξιοποιήσει τον ευρωπαϊκό παράγοντα. Ζει με φαντασιώσεις του παρελθόντος.
Σήμερα η Τουρκία αναπτύσσει πολιτικούς και οικονομικούς δεσμούς με τον αραβικό κόσμο και με τη Ρωσία σε πρωτοφανές επίπεδο. Εμείς ζούμε στην εποχή των συνθημάτων, της ουτοπίας και της αδράνειας όταν η πραγματική πολιτική για αιώνες συνδέεται με τα συμφέροντα και την στρατιωτική ισχύ. Δεν ισχυρίζομαι ότι όλα είναι μαύρα ή ότι είμαστε καταδικασμένοι σε αδιέξοδα. Ούτε ότι όλα όσα κάνει η Τουρκία θα της δώσουν το μέγιστο πλεονέκτημα, χωρίς παράπλευρες απώλειες, όπως για παράδειγμα πιθανές περιπλοκές από την αναμιξή της στην κόντρα των ακραίων του Μεσανατολικού. Είναι προφανές ότι όταν κινείται η τουρκική διπλωματία δραστήρια στα πιο αμφιλεγόμενα διεθνή θέματα, θα κάνει και λάθη, που ωστόσο, δεν ακυρώνουν τη νέα διεθνή θέση της.
Είναι πεποίθησή μου ότι οι καλύτερες μέρες είναι και δική μας υπόθεση φτάνει να δουλέψουμε το ευρωπαϊκό χαρτί της Κύπρου με συνέπεια και επιμονή. Η ΕΕ μπορεί να δώσει στην Κύπρο τις λύσεις που ψάχνουμε στο τραπέζι των συνομιλιών στη Λευκωσία αλλά εμείς αρνούμαστε το αυτονόητο. Η ΕΕ μπορεί να δώσει λύσεις εφόσον εμείς το ζητήσουμε και το προτείνουμε στα θεσμικά της όργανα. Οι δισταγμοί και η αναποφασιστικότητα δεν βοηθούν την πατρίδα μας να πάρει τις σωστές αποφάσεις. Ας δούμε την αλήθεια κατάματα. Τι κάνει η Τουρκία; Αξιοποιεί τα πλεονεκτήματά της. Εμείς την ίδια στιγμή τι κάνουμε; Εμείς αρνούμαστε να αξιοποιήσουμε τα δικά μας πλεονεκτήματα και κυρίως δεν αξιοποιούμε το πιο σημαντικό. Τη συμμετοχή μας στην ΕΕ! Η Τουρκία σχεδιάζει και προωθεί συμμαχίες. Εμείς, χωρίς σχέδια και πρωτοβουλίες, καθόμαστε στο Προεδρικό Μέγαρο, εκφωνούμε λόγους και στέλλουμε επιστολές…