Βασισμένη στη βαθειά πολιτιστική κληρονομιά, η Κύπρος είναι καιρός να εμφανιστεί μέσα στην ενωμένη Ευρώπη και ως πρόταση πολιτισμού
– Τα μηνύματα της Παγκόσμιας Ημέρας Πολιτιστικής Κληρονομιάς, αποτελούν και βασικό έρεισμα στην προσπάθεια για να γίνει η Κύπρος ένα ενιαίο ευρωπαϊκό κράτος δικαίου, που θα εδράζεται ακριβώς πάνω στην ενότητα που υποβάλλουν και οι βαθειές πολιτιστικές καταβολές της, αλλά και τις αξίες και αρχές που αυτές καταλείπουν στο σύγχρονο κόσμο.
Με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Πολιτιστικής Κληρονομιάς, το Ινστιτούτο Πολιτισμού υπογραμμίζει τις προσπάθειες που γίνονται σε όλο τον κόσμο και ιδιαίτερα μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, για τη διάσωση, τη φροντίδα και την προβολή μέσα στο σύγχρονο κόσμο του μαθήματος ζωής και ποιότητας του ανθρώπου που μας καταλείπει το κοινό παρελθόν.
Η σύγχρονη Κύπρος, στην προσπάθεια να απελευθερωθεί από τη στρατιωτική κατοχή και να ενοποιηθεί ως ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος που προέρχεται από βαθειές και στερεές ρίζες πολιτισμού, πρέπει να αξιοποιήσει περισσότερο την ιδιαίτερη πολιτιστική κληρονομιά της. Η ίδια αυτή ανάγκη υποβάλλεται και ως προς την τεράστια προσπάθεια που κάνουν ο λαός και οι Αρχές της χώρας για να βγούμε μέσα από τη βαθειά οικονομική κρίση και δοκιμασία.
- Από την οπτική γωνία της Κύπρου, που είναι κοιτίδα και χώρος συνάντησης των μεγάλων πολιτισμών της Μεσογείου, αλλά και ως άμεσοι συμμέτοχοι στον κλασικό και βυζαντινό ελληνικό πολιτισμό, θεωρούμε την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς ως προϋπόθεση για μια σύγχρονη πρόταση πολιτισμού και ανθρωπισμού, ιδιαίτερα μέσα στις σημερινές ζοφερές συνθήκες της οικονομικής κρίσης.
- Οφείλουμε, ιδιαίτερα μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία αναφέρεται στις κοινές ελληνικές, ελληνορωμαϊκές και χριστιανικές πολιτισμικές καταβολές της, να ενεργοποιήσουμε τις πολιτικές και τους μηχανισμούς που θα επιτρέψουν την καλύτερη δυνατή φροντίδα και μέριμνα όχι μόνο για τη συντήρηση, αλλά και για την προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας μας.
- Σημειώνοντας πρόσφατα βήματα προόδου για τη φροντίδα και συντήρηση πολιτιστικών μνημείων στην κατεχόμενη Κύπρο μέσα από συνεργασία, εκφράζουμε το αίτημα να επεκταθεί αυτή η μέριμνα, εκτός από τα χριστιανικά μνημεία της Ορθοδοξίας και σε αρχαιολογικούς χώρους του κλασικού πολιτισμού μας. Αλλά στεκόμαστε, κυρίως, στην ελπίδα ότι μια κατάλληλη πολιτική συμφωνία για τερματισμό της τουρκικής κατοχής θα επιτρέψει να έχουμε, σε μια ενιαία Κύπρο, μια συγκροτημένη και συνολική πολιτική για την Πολιτιστική Κληρονομιά μας.
- Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα μηνύματα της Παγκόσμιας Ημέρας Πολιτιστικής Κληρονομιάς αποτελούν ένα αδιάσειστο επιχείρημα για τη θεώρηση του ενιαίου της πολιτιστικής κληρονομιάς στην Κύπρο ως αποφασιστικού ερείσματος και για την ειρηνική ενοποίηση της χώρας στη βάση των ευρωπαϊκών αρχών και του διεθνούς δικαίου.
- Στο μεταξύ όμως, υπενθυμίζουμε την ανάγκη να δημιουργηθεί ένα Αρχείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Κύπρου, αρχής γενομένης από τα πολιτιστικά μνημεία στις κατεχόμενες περιοχές. Μια τέτοια πρωτοβουλία μπορεί να τεθεί κάτω από την αιγίδα ευρωπαϊκών θεσμών για την καλύτερη δυνατή κατοχύρωσή της.
- Δεν μπορεί όμως να μην παρατηρήσουμε και τις συνεχιζόμενες ελλείψεις μέσα στην ίδια την κυπριακή πολιτεία. Εξακολουθεί πάντα να προβληματίζει το γεγονός ότι η Λευκωσία, πρωτεύουσα ενός κράτους από εκείνα που έχουν το μεγαλύτερο βάθος μέσα στην Ιστορία, δεν διαθέτει ακόμα ένα σύγχρονο και επαρκές αρχαιολογικό μουσείο. Σημειώνοντας τις πρόσφατες πρωτοβουλίες που είχε πάρει ως υπουργός ο μακαριστός Τάσος Μητσόπουλος, ελπίζουμε ότι η προσπάθεια για τη δημιουργία ενός αρχαιολογικού μουσείου αντάξιου της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου μας θα βρει συνέχεια.
- Επισημαίνουμε, ακόμη, την ανάγκη για ενοποίηση της πολιτιστικής πολιτικής και της φροντίδας για τα μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς μέσα από τις κατάλληλες πολιτικές και διοικητικές δομές. Ακόμη και αν υπό τις περιστάσεις δεν κατέστη δυνατό να λειτουργήσει ακόμα ένα Υφυπουργείο Πολιτισμού, υπάρχει περιθώριο για τη συγκρότηση ενιαίων κρατικών δομών γι’αυτές τις πολιτικές.
- Υπενθυμίζουμε και το μεγάλο περιθώριο που έχει η χώρα μας για να αναπτύξει και τον “πολιτιστικό τουρισμό”, όπως και μια “πολιτιστική διπλωματία”.
Το Ινστιτούτο Πολιτισμού πάντα θεωρούσε ότι η Κύπρος μπορεί να βρει μια καλύτερη θέση μέσα στην ενωμένη Ευρώπη εμφανιζόμενη και ως “πρόταση πολιτισμού”. Η καλύτερη αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς μας στο σύνολό της, πρέπει να αποτελέσει ένα βασικό εργαλείο μιας τέτοιας πολιτικής.