του Θανάση Τσώκου
Ένα από τα τραγικότερα αεροπορικά «δυστυχήματα» στην Κύπρο, ήταν αυτό στις 12 Οκτωβρίου 1967. Τότε, που το αεροπλάνο των Βρετανικών Ευρωπαϊκών Αερογραμμών – ΒΕΑ, που πετούσε για λογαριασμό των Κυπριακών Αερογραμμών, ανατινάχθηκε πάνω από το Καστελόριζο. Θύματα του «δυστυχήματος» αυτού, σαράντα δύο Ελλαδίτες και Κύπριοι και είκοσι τέσσερις Βρετανοί και Αμερικανοί. Το αεροπλάνο COMET 4B, από τα σύγχρονα αεροσκάφη της εποχής, ηλικίας μόλις έξι χρόνων, ανατινάχθηκε ενώ βρισκόταν στον αέρα. Κατέπεσε και συνετρίβη, στην θαλάσσια περιοχή Νοτιοανατολικά του Καστελόριζου. Το αεροπλάνο, που εκτελούσε το δρομολόγιο Λονδίνο –Αθήνα-Λευκωσία αναμενόταν στο αεροδρόμιο Λευκωσίας γύρο στις 5.45΄π.μ.. Δεν έφθασε όμως ποτέ στον προορισμό του. Η έκρηξη, σημειώθηκε στις 5.17΄π.μ. κατά την διάρκεια της εισόδου του αεροσκάφους στην περιοχή ελέγχου πτήσεων Λευκωσίας. Πολύ πιθανόν, την ώρα που ο κυβερνήτης του, άλλαξε την συχνότητα και προσπάθησε να επικοινωνήσει με τον πύργο ελέγχου στην Λευκωσία.
Το γεγονός ότι στο αεροπλάνο θα επέβαινε ο στρατηγός Γεώργιος Γρίβας, Αρχηγός τότε της Ανώτατης Στρατιωτικής Διοίκησης Άμυνας Κύπρου Α.Σ.Δ.Α.Κ., κίνησε τις υποψίες από την πρώτη κιόλας στιγμή, ότι η πτώση του αεροσκάφους COMET 4B, δεν οφειλόταν απλά σε δυστύχημα. Ο Γρίβας, βρισκόταν στην Αθήνα από τις 28 Σεπτεμβρίου, για διαβουλεύσεις και επαφές με την Ελληνική Κυβέρνηση. Επρόκειτο δε να επιστρέψει στην Κύπρο στις 12 Οκτωβρίου με την μοιραία πτήση των Κυπριακών Αερογραμμών CY 284. Κάτι που ήταν γνωστό στις μυστικές υπηρεσίες της χούντας των Αθηνών, σε συνεργάτες της στην Κύπρο, αλλά και σε άλλα άτομα όπως στο πλήρωμα του αεροσκάφους.
Τελικά ο Γρίβας, επέστρεψε στην Κύπρο το βράδυ της ίδια μέρας. Πιθανότατα, να είχε ενημερωθεί από την Κύπρο ή από πληροφοριοδότες του στην Αθήνα, για την απόπειρα δολοφονίας εναντίον του και να άλλαξε την τελευταία στιγμή πτήση. Με βάση δημοσίευμα της απογευματινής εφημερίδας του Λονδίνου, « Ήβνινκ Στάνταρντ», την ίδια μέρα του δυστυχήματος, «δυνατόν να είχε τοποθετηθεί βόμβα στο αεροσκάφος για τον Γρίβα από εχθρούς του». Η πτώση του αεροπλάνου COMET 4B και η απώλεια εξήντα έξι ανθρωπίνων ζωών, αποτελεί ένα από τα τραγικότερα γεγονότα στον τόπο μας. Οι ένοχοι αυτής της τραγωδίας, σε Κύπρο και Ελλάδα παρέμειναν ατιμώρητοι. Οι συγγενείς των θυμάτων δεν έμαθαν ποτέ, τις πραγματικές συνθήκες θανάτου των δικών τους ανθρώπων. Παρόλο το γεγονός, ότι έγιναν επιστημονικές μελέτες στα πτώματα των θυμάτων από τους γιατρούς, J. Mason και S.Tarlton, τα ευρήματα των οποίων καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η βασική αιτία του δυστυχήματος ήταν η έκρηξη πλαστικής βόμβας στην καμπίνα των επιβατών. Τα θύματα τις τραγωδίας, βρέθηκαν στο επίκεντρο μιας σφοδρής και χωρίς έλεος πολιτικής σύγκρουσης, απλά γιατί έτυχε να είναι οι μοιραίοι επιβάτες αυτής της πτήσης.
Τότε, ήταν η περίοδος κατά την οποία το καθεστώς των Αθηνών, αλλά και πολιτικοί κύκλοι στην Λευκωσία έβλεπαν με μεγάλη καχυποψία την παρουσία του Στρατηγού Γρίβα και της Ελληνικής Μεραρχίας – ΕΛΔΥΚ/Μ που αριθμούσε δέκα χιλιάδες αξιωματικούς και στρατιώτες στην Κύπρο. Παρουσία ανεπιθύμητη, από την οποία ήθελαν διακαώς να απαλλαγούν. Διαπραγματευόμενοι με την Τουρκία αντεθνική λύση. Εξού και το γεγονός ότι την αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας του Στρατηγού Γεώργιου Γρίβα στις 12 Οκτωβρίου, ακολούθησαν τα γεγονότα της Κοφίνου που κατάληξη είχαν την αποδοχή από την «Εθνική» Κυβέρνηση των Αθηνών και την Κυπριακή Κυβέρνηση, του Τουρκικού τελεσιγράφου για αποχώρηση της ΕΛΔΥΚ/Μ και του Γρίβα από την Κύπρο.
Η διαλεύκανση των συνθηκών αυτής της εγκληματικής ενέργειας, της στυγνής αυτής δολοφονίας αθώων ανθρώπων, έστω και σαράντα δύο χρόνια μετά, θα συμβάλει στην αποκατάσταση της μνήμης των θυμάτων του COMET 4B, αλλά και της ιστορικής αλήθειας. Το έγκλημα αυτό, θα πρέπει επίσης να απασχολήσει την επιτροπή για τον φάκελο της Κύπρου, της Βουλής των Αντιπροσώπων. Αφού μέσα από την πλήρη εξιχνίαση του, θα δοθεί απάντηση σε βασικά ερωτήματα όπως: Ποιοι οργάνωσαν την απόπειρα δολοφονίας του Στρατηγού Γεωργίου Γρίβα και γιατί; Ποια η σχέση Χούντας και Γρίβα την περίοδο εκείνη, αλλά και την περίοδο που ακολούθησε; Ποια η σχέση της απόπειρας, που τελικά οδήγησε στο θάνατο τόσους ανυποψίαστους ανθρώπους, με την επιχείρηση Κοφίνου, ένα μόλις μήνα μετά; Εμπλέκεται στο έγκλημα αυτό όντως ο τότε Υπουργός Εσωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας; Κάτι που ισχυρίζεται σε επιστολή του το 1973, συνεργάτης του Γρίβα στην Αθήνα; Για την επιστολή αυτή αναφορά κάνει στο βιβλίο του με τίτλο «Επιχείρηση Κοφίνου» ο Σπύρος Παπαγεωργίου.