του Ανδρέα Κυπριανού
Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι,
Η πατρίδα μας βιώνει μια πρωτοφανή, τεράστια και εν πολλοίς αδικαιολόγητη οικονομική κρίση. Ποιος αλήθεια μπορούσε ποτέ να φανταστεί ότι μια μικρή και ευέλικτη οικονομία, που μεσουρανούσε και είχε όλα τα συγκριτικά πλεονεκτήματα, θα μπορούσε σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα να φτάσει στο χείλος της καταστροφής;
Μια χώρα μικρή, σύγχρονη, ευρωπαϊκή, μέλος της ευρωζώνης, με εξαιρετική γεωγραφική θέση, εξόχως τουριστική, κέντρο εμπορικής ναυτιλίας, υπηρεσιών, χρηματοπιστωτικό κέντρο, κατεξοχήν προορισμός συνταξιοδότησης ευρωπαίων πολιτών, με τεράστιες επενδύσεις απ’ όλες τις γωνιές του πλανήτη, κατάφερε, μέσα από πράξεις και παραλείψεις, να γίνει ο φτωχός συγγενής, να εκλιπαρεί δανεισμό και να παραχωρεί εθνική κυριαρχία μέσα από προγράμματα δανειοδότησης, για να καταφέρει να επιβιώσει.
Ο Κύπριος πολίτης, που μέσα από τη σκληρή δουλειά του, το επιχειρηματικό του δαιμόνιο, την επιστημονική του κατάρτιση, ζούσε μια αξιοπρεπή ζωή, έγινε επαίτης και κατάντησε να στέκει ουρά στα κοινωνικά παντοπωλεία και στα γραφεία ευημερίας για να εξασφαλίσει τα απαραίτητα προς το ζην.
Μια σειρά από πολιτικές παραλείψεις, μικροκομματικές συμπεριφορές, καιροσκοπικές προσεγγίσεις, τυχοδιωκτικές τάσεις και ποινικά κολάσιμες πράξεις, δημιούργησαν το εκρηκτικό μείγμα, το οποίο εξεράγη, με τα γνωστά τραγικά αποτελέσματα.
Η κυπριακή πολιτεία, αλλά και η κοινωνία ολόκληρη ζητά απαντήσεις. Ποιος, ποιοι, πως και γιατί. Το κομμάτι που αφορά τις πολιτικές ευθύνες για πράξεις, παραλείψεις, αναποφασιστικότητα, καθυστέρηση, ιδεοληψίες, εσφαλμένες εκτιμήσεις, εμμονές σε παρωχημένες αντιλήψεις, έχει ξεκαθαρίσει και οι ιστορικές ευθύνες έχουν καταγραφεί, τόσο στη συνείδηση του κόσμου, όσο και μέσα από το πόρισμα της διερευνητικής επιτροπής υπό τον κ. Πική. Θεωρώ ότι περαιτέρω αναφορά και συζήτηση είναι και αχρείαστη και επιζήμια.
Ο λαός τώρα αναμένει και σωστά την τιμωρία των ενόχων. Αυτών που έκλεψαν τους κόπους και το όραμα μιας ζωής και μιας ολόκληρης γενιάς. Μια τεράστια προσπάθεια έχει αναληφθεί από τη νέα κυβέρνηση, τον νέο υπουργό Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, τον νέο Γενικό και Βοηθό Γενικό Εισαγγελέα.
Ένας μεγάλος αριθμός ανακριτών, υπό την καθοδήγηση της νομικής υπηρεσίας και με τη στήριξη ξένων εμπειρογνωμόνων, έχει αναλάβει την τεκμηρίωση των υποθέσεων και την προσαγωγή με επιτυχία των ενόχων ενώπιον της δικαιοσύνης.
Το κοινοβούλιο μέσα από τον κοινοβουλευτικό έλεγχο για τους τρόπους λειτουργίας του χρηματοπιστωτικού μας συστήματος στην επιτροπή Θεσμών, έχει αναδείξει σωρεία θεμάτων προς διερεύνηση. Τεράστιος όγκος στοιχείων, καταθέσεων, πρακτικών και εγγράφων είναι στη διάθεση της Γενικής Εισαγγελίας ενισχυτικά προς το μαρτυρικό υλικό που οι ίδιοι περισυλλέγουν.
Οι ένοχοι, οι εγκληματίες, οι κλέφτες έχουν όνομα και επίθετο. Και μπορεί όλοι να τους γνωρίζουμε, όπως καλά γνωρίζουμε και τις διαδρομές του χρήματος, σημασία όμως, σε αυτή την περίπτωση, έχει να καταφέρει το κράτος δικαίου, να τους καταδικάσει και να τους βάλει πίσω από τα σίδερα της φυλακής.
Ο πειρασμός είναι μεγάλος σε μια τέτοια συζήτηση για να ξεφύγεις από τα όρια και να πεις κάποια πράγματα με το όνομα τους. Θα σεβαστώ όμως απόλυτα την προτροπή της Εισαγγελίας να είμαστε όλοι διπλά προσεχτικοί και να μην δώσουμε το δικαίωμα στον οποιονδήποτε μέσα από τις δημόσιες τοποθετήσεις μας να γλιστρήσει από τα νύχια του νόμου.
Το κοινοβούλιο είναι ένα κατεξοχήν πολιτικό σώμα και πολιτικά πρέπει να αντιμετωπίζουμε τα θέματα. Δεν είμαστε ούτε ανακριτικές αρχές, ούτε εισαγγελείς.
Η ανάγκη προσαγωγής των υπαιτίων της οικονομικής κρίσης ενώπιων της δικαιοσύνης είναι ο τίτλος του θέματος της σημερινής συζήτησης. Θα περιοριστώ στο καθαρά πολιτικό κομμάτι και θα επικεντρωθώ στη λέξη ανάγκη, την οποία και υιοθετώ απόλυτα.
Σήμερα κρινόμαστε όλοι, μα πάνω απ’ όλα κρίνεται η ίδια η δημοκρατία και το κράτος δικαίου. Οι πολίτες δεν έχουν άλλη υπομονή. Αν και αυτή τη φορά οι θεσμοί αποτύχουν τότε οι εξελίξεις θα είναι καταλυτικές και η αμφισβήτηση ολοκληρωτική.
Η δικαιοσύνη είναι ο κορυφαίος πυλώνας της δημοκρατίας. Οι πολίτες αναμένουν, μέσα από αυτά που βιώνουν, ότι τουλάχιστον αυτοί που τον οδήγησαν εκεί θα λογοδοτήσουν. Μόνο έτσι θα αντέξουν και θα ξανακτίσουν επί των ερειπίων. Η ατιμωρησία θα είναι έγκλημα μεγαλύτερο από τα ίδια τα εγκλήματα που μας οδήγησαν στην οικονομική καταστροφή.
Είναι με πρωτοβουλία του Δημοκρατικού Συναγερμού, που τόσο ο Γενικός, όσο και ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας, παρευρέθηκαν σε πρόσφατη συνεδρία της επιτροπής Θεσμών για να μας ενημερώσουν σε σχέση με την πορεία του ανακριτικού έργου.
Θέλω να τονίσω την αποφασιστικότητα που εκφράστηκε από την Εισαγγελία, αλλά και την τεράστια ιστορική ευθύνη που αισθάνονται ενώπιον της κοινωνίας για να αποδείξουν ότι η Κυπριακή Δημοκρατία είναι κράτος δικαίου. Ζητήθηκε υπομονή και κατανόηση για τον τεράστιο όγκο εργασίας ούτως ώστε οι έρευνες να ολοκληρωθούν με επιτυχία. Ζητήθηκε χρόνος και δόθηκε, όπως και οποιαδήποτε άλλη στήριξη χρειαστεί, αλλά και αυτοί γνωρίζουν πως ο χρόνος δεν είναι απεριόριστος και ότι ο λαός ζητά αποτελέσματα. Η Εισαγγελία τυγχάνει της απολύτου εμπιστοσύνης μας. Εξάλλου όλοι θα κριθούμε εκ του αποτελέσματος. Η πολιτική μας τοποθέτηση δεν μπορεί να είναι πιο ξεκάθαρη.
Η τοποθέτηση μας δεν μπορεί να είναι πιο ξεκάθαρη και έχει εκφραστεί επανειλημμένα. Όλοι οι ένοχοι ανεξαρτήτως του ποιοι είναι, που ανήκουν και πόσο ψηλά βρίσκονται στην ιεραρχία, θα πρέπει να οδηγηθούν ενώπιον της δικαιοσύνης και να καταδικαστούν. Προσπάθεια θα πρέπει να γίνει επίσης για ανάκτηση των κλοπιμαίων.
Η ατιμωρησία που επικράτησε σε αυτό τον τόπο είναι ίσως και η γενεσιουργός αιτία που οδήγησε στις ασύδοτες συμπεριφορές και στην οικονομική καταστροφή. Δεν πάει άλλο! Και η κοινωνία δεν έχει άλλες αντοχές.
Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι,
Η απονομή της δικαιοσύνης θα έπρεπε να ήταν αυτονόητη. Επειδή όμως η ιστορία της απονομής της δικαιοσύνης σε αυτό τον τόπο έχει κριθεί από το λαό αρνητικά, σήμερα είναι διπλή η ανάγκη αυτός ο λαός να ξαναποκτήσει την εμπιστοσύνη του προς τους θεσμούς και το σεβασμό του στο δημοκρατικό πολίτευμα. Αυτό θα συμβεί μόνο μέσα από την παραδειγματική τιμωρία των ενόχων για το οικονομικό έγκλημα.
Σας ευχαριστώ
