Συνέντευξη Αβέρωφ Νεοφύτου για την εφημερίδα Σημερινή, Κυριακή 29 Νοεμβρίου 2015
– Ποιος έχει δίκιο, ποιος άδικο και γιατί, στο θερμό επεισόδιο μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας με την κατάρριψη του ρωσικού αεροσκάφους;
Το πρόβλημα με την παγκόσμια εκστρατεία για την αντιμετώπιση του Ισλαμικού κράτους και της τρομοκρατίας είναι ότι μέχρι την ημέρα των επιθέσεων του Παρισιού, τουλάχιστον, όλες οι δυνάμεις που επιχειρούν στην περιοχή είτε δεν είχαν τον ΙΣΙΣ ως πρώτη προτεραιότητα, είτε – στην καλύτερη των περιπτώσεων – μαζί με τον ΙΣΙΣ είχαν και άλλες προτεραιότητες. Αποτέλεσμα των αντικρουόμενων προτεραιοτήτων ήταν και η κατάρριψη του ρωσικού αεροσκάφους. Η ενέργεια της Τουρκίας ήταν προφανώς προμελετημένη, εντελώς ασύμμετρη και ήρθε με τον χειρότερο τρόπο να μπλέξει περαιτέρω το τι συμβαίνει στην περιοχή. Η Τουρκία επεδίωξε να κρατήσει τις προτεραιότητες όλων στο επίπεδο της σύγκρουσης με μια πράξη που πιστεύω ότι θα έχει τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα. Η κατάρριψη του αεροσκάφους αντικατοπτρίζει ωστόσο την ευρύτερη νοοτροπία της Τουρκίας και την πολιτική των δύο μέτρων και δύο σταθμών που εφαρμόζει σε κορυφαία διεθνή ζητήματα. Έχει κάνει – κατά την γνώμη μου – τεράστιο λάθος η Άγκυρα να συμπεριφερθεί με αυτό τον επαρχιώτικο τρόπο την ώρα που στην Ευρώπη και τον Δυτικό κόσμο κυριαρχεί ο τρόμος και η χαλυβδώνεται επιτέλους η θέληση για να αντιμετωπιστεί η τρομοκρατία στην πηγή της.
– Πώς επηρεάζει ή μπορεί να επηρεάσει την Κύπρο η συγκεκριμένη κρίση και τι στάση πρέπει να κρατήσουμε;
Χρειάζεται ευρύ πνεύμα, σφαιρική αντίληψη και ανοικτό μυαλό η αξιολόγηση του πως η έκρυθμη κατάσταση στην περιοχή μας επηρεάζει. Εξ’ ορισμού, οι ταραχές στην Νοτιοανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή δημιουργούν μια προβληματική κατάσταση και ένα καθεστώς ανασφάλειας και για την Κύπρο. Υπάρχει το κύμα των προσφύγων, η ανθρωπιστική κρίση, πολλά και πολύπλοκα πολεμικά πεδία λίγα μόνο δεκάδες χιλιόμετρα από εμάς. Από την άλλη όμως καταδεικνύεται και μέσα από αυτή την κρίση η ανάγκη να καταστεί η Κύπρος πυλώνας ειρήνης, σταθερότητας και συνεργασίας σε αυτή την ταραχώδη γωνιά της υφηλίου. Η Ευρώπη ψάχνει πιο έντονα από ποτέ την ενεργειακή της ασφάλεια, μεγάλη συνδρομή στην οποία μπορεί να παίξουν οι ανακαλύψεις όλων των χωρών που έχουν να κάνουν με την λεκάνη της Λεβαντίνης. Η Κύπρος είναι κράτος που μιλάει και συνεργάζεται με την ίδια ευκολία τόσο με τους άραβες όσο και με τους εβραίους. Οι θρησκευτικές διαφορές δεν ήταν ποτέ θέμα που έπαιξε ρόλο στην εθνοτική διαμάχη του Κυπριακού. Όσο και αν ακούγεται παράξενο, μέσα στην πολυπλοκότητα των προβλημάτων της περιοχής, το Κυπριακό φαντάζει το λιγότερο δύσκολο ζήτημα για να επιλυθεί. Όλη αυτή η γεωπολιτική συγκυρία επιτάσσει την λύση του Κυπριακού, με τρόπο που να αποβεί προς το συμφέρον όλων. Αυτός είναι και ο λόγος που βλέπουμε το τόσο αυξημένο διεθνές ενδιαφέρον για την Κύπρο. Μας λείπει ακόμη η χειροπιαστή θέληση της Τουρκίας, προς την οποία η διεθνής κοινότητα αναμένουμε να εργαστεί με σθένος.
– Πώς κρίνετε τη στάση του ΝΑΤΟ στην ενέργεια της Τουρκίας.
Είναι προφανές ότι το ΝΑΤΟ στο πλαίσιο της συμμαχικής αντίληψης επέλεξε να δώσει κάλυψη δημοσίως στην ενέργεια ενός μέλους του. Όσοι όμως μπορούν να διαβάσουν πίσω από τις λέξεις, αντιλαμβάνονται την δυσφορία που έχει δημιουργηθεί από την ανεξέλεγκτη και «αριβιστική» αυτή συμπεριφορά της Τουρκίας που εμφανώς έφερε την συμμαχία σε πολύ δύσκολη θέση.
