Ομιλία Προέδρου του Δημοκρατικού Συναγερμού κ. Αβέρωφ Νεοφύτου Στο Ανώτατο Συμβούλιο του ΔΗΣΥ
«Οι τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό»
Σάββατο, 26 Νοεμβρίου 2016, Δημοσιογραφική Εστία, 10.30 πμ
Φίλες και Φίλοι,
Σας καλωσορίζω στη σημερινή συνεδρία του Ανωτάτου Συμβουλίου του Δημοκρατικού Συναγερμού.
Σε αυτές τις κρίσιμες ώρες, που ενδεχομένως αποδειχθούν οι κρισιμότερες από κάθε άλλη φορά στο παρελθόν, το Εθνικό μας πρόβλημα δεν μπορεί παρά να είναι η πρώτη μας προτεραιότητα.
Γνωρίζω ότι όλοι θα προτιμούσαμε σήμερα να είχαμε ενώπιον μας την σημαντικότατη συναντίληψη στο εδαφικό. Αυτήν επιδιώξαμε στο Μοντ Πελεράν της Ελβετίας, γι’ αυτή πάλεψε σκληρά ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Δεν την έχουμε όμως. Και μπορεί αυτό το γεγονός να μας έχει στεναχωρήσει, αλλά σαφώς δεν μας έχει απογοητεύσει. Δεν απογοητευόμαστε τόσο εύκολα εμείς, ούτε και τα παρατάμε. Γνωρίζει από δύσκολους αγώνες αυτή η παράταξη. Και στα δύσκολα είναι που πάντα βγαίνουμε μπροστά!
Δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά άλλωστε. Η προσπάθεια μας να απαλλαγεί η Κύπρος μας από την Τουρκική κατοχή δεν θα καμφθεί από την αποτυχία μιας συνάντησης. Αντίθετα χαλυβδώνεται και δυναμώνει.
Εμείς ξέρουμε ότι αυτή η διαπραγμάτευση δεν θα είναι εύκολη. Γνωρίζουμε ότι η Τουρκία που έχουμε να αντιμετωπίσουμε δεν πρόκειται να μας δώσει τίποτα χωρίς να το παλέψουμε. Και εάν θέλετε, το ότι έγινε στην Ελβετία ήταν – εν πολλοίς – αναμενόμενο να συμβεί κάποια στιγμή στο σημείο που έχει φτάσει ο διάλογος.
Διότι έχουμε επιτέλους φτάσει στο σημείο όπου η Τουρκία οφείλει επιτέλους να τοποθετηθεί. Έμπρακτα και όχι μόνο στα λόγια. Αυτό είναι μια τεράστια επιτυχία μας. Είναι πασιφανές πλέον, ότι η κατοχική Τουρκία δεν μπορεί να κρύβεται πίσω από τους Τουρκοκύπριους.
Και αυτό φίλες και φίλοι έχουμε υποχρέωση να το πιστώσουμε. Στην αποφασιστικότητα, το σθένος και το πείσμα του Προέδρου της Δημοκρατίας, του Νίκου Αναστασιάδη.
Φίλες και Φίλοι,
Θέλω να ξεκαθαρίσω δύο πράγματα:
Το πρώτο έχει σχέση με εμάς: Θέλω να καλέσω όλους μας να σταθούμε απέναντι σε όσους έσπευσαν να βάλουν ταφόπλακα σε αυτή τη διαδικασία. Δε ωφελούν την Κύπρο και τον αγώνα της, άσχετα αν το έκαναν επειδή απογοητεύθηκαν ή επειδή θεώρησαν ότι δήθεν βρήκαν την ευκαιρία να θέσουν ζήτημα αλλαγής στρατηγικής. Δεν υπάρχει ούτε κατάρρευση, ούτε αδιέξοδο στο Κυπριακό. Θα ήταν ασυγχώρητο και επιβλαβές για τον τόπο και την εθνική μας υπόθεση, αν δεν κρατούσαμε την ψυχραιμία μας και κηρύτταμε το αδιέξοδο από μόνοι μας. Τότε είναι που θα κάναμε το μεγαλύτερο δώρο στην Τουρκία.
Το δεύτερο έχει να κάνει με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, τον κ. Μουσταφά Ακκιντζί. Θέλω να είμαι σαφής. Δεν θεωρώ ότι ο κ. Ακκιντζί είναι το ίδιο με τους Ντενκτάς και Έρογλου που δεν πίστευαν στη διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία. Δεν μπορώ όμως να κρύψω την απογοήτευση μας για τη στάση του στην τελευταία συνάντηση στην Ελβετία. Πρώτα απ’ όλους οι ίδιοι οι Τουρκοκύπριοι επένδυσαν με την ψήφο τους στον κ. Ακκιντζί, για να λυθεί το Κυπριακό πρόβλημα. Εμείς αγκαλιάσαμε αυτή τους την επιθυμία, μπαίνοντας σε ένα παραγωγικό διάλογο μαζί του. Και εύχομαι και ελπίζω ο κ. Ακκιντζί να μην διαψεύσει αυτή την επένδυση τόσο των Τουρκοκυπρίων, όσο και των Ελληνοκυπρίων.
Φίλες και Φίλοι,
Γίνεται διαπραγμάτευση εδώ και δεκαετίες για μια δικοινοτική και διζωνική ομοσπονδία. Κάποιοι έχουν αντιρρήσεις γι’ αυτό το χαρακτήρα της λύσης που επιδιώκουμε. Ωστόσο, ο δικοινοτικός χαρακτήρας της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν προέκυψε από αυτή τη διαπραγμάτευση. Ο δικοινοτικός χαρακτήρας ήταν κυρίαρχο και ουσιαστικό στοιχείο του ενιαίου κράτους του 1960.
Εμείς όλοι που, πολύ σωστά, επικαλούμαστε και θέλουμε να διαφυλάξουμε την Κυπριακή Δημοκρατία, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και να μην την υποσκάπτουμε οι ίδιοι. Αμφισβητώντας τη δικοινοτικότητα, είναι σαν να αμφισβητούμε άθελα μας το κράτος αυτό που έχουμε ως προμετωπίδα. Η Κυπριακή Δημοκρατία, όπως ορίζεται από το Σύνταγμα και από τις δυο διεθνείς συνθήκες που τη συνοδεύουν αναπόσπαστα, είναι κράτος με δυο χωριστές κοινότητες στις οποίες αποδίδεται συνταγματική οντότητα και συνταγματικές εξουσίες.
Η Κυπριακή Δημοκρατία είναι κράτος στο οποίο πρόεδρος και αντιπρόεδρος ρητά προέρχονται και εκλέγονται χωριστά από τις δυο κοινότητες. Ενώ για σκοπούς ελέγχου και ισορροπιών προβλέπεται το δικαίωμα αρνησικυρίας και των δύο, σε μια σειρά ζητημάτων.
Είναι κράτος με προκαθορισμένες κοινοτικές αριθμητικές αναλογίες, δυσανάλογες των πληθυσμιακών αναλογιών εις βάρος των ελληνοκυπρίων, για τη στελέχωση των σωμάτων ασφαλείας, της δημόσιας υπηρεσίας, του δικαστικού σώματος και των άλλων θεσμικών οργάνων.
Αυτή είναι η υφιστάμενη δομή του δικοινοτικού μας κράτους. Και πρέπει πάντα να έχουμε υπόψη ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν είναι αυτό που ζήσαμε στην πράξη από το 1964 μέχρι σήμερα, αλλά είναι αυτό που ορίζεται από το Σύνταγμα και τη Συνθήκη Εγκαθίδρυσης. Αυτό δεν μπορεί να το παραβλέψουμε, εάν ύψιστος στρατηγικός στόχος είναι να διαφυλάξουμε την Κυπριακή Δημοκρατία.
Το γεγονός ότι συζητούμε σήμερα τη μετάβαση από ενιαίο δικοινοτικό κράτος σε διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία είναι αποτέλεσμα των εξελίξεων του 1974, του πολέμου και της στρατιωτικής κατάληψης εδαφών της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Η διζωνικότητα και το μοντέλο λύσης που έχουμε, είναι το αποτέλεσμα των προσπαθειών μας για επίλυση του κυπριακού μετά το 1974 και των δύο συμφωνιών υψηλού επιπέδου 1977 και 1979, οι οποίες όπως και η πολιτική ισότητα καταγράφηκαν και ενσωματώθηκαν σε όλα τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, αλλά ακόμα και τις σχετικές αποφάσεις της ΕΕ που είναι η σημαία του αγώνα μας.
Πρέπει ακόμα να σημειώσουμε ότι για δεκαετίες τώρα καταγγέλλαμε την Τουρκία ότι προσπαθούσε να ξεφεύγει από το συμφωνημένο πλαίσιο, δηλαδή τη Δικοινοτική-Διζωνική Ομοσπονδία και απεργαζόταν δυο χωριστά κράτη ή συνομοσπονδία. Και προσπαθήσαμε πολύ και αναζητήσαμε και βρήκαμε συμμαχίες και στήριξη για να παραμείνει η προοπτική λύσης του Κυπριακού στο στόχο της ΔΔΟ.
Κάποιοι συζητούν στη βάση του ότι «μια χαρά είμαστε τώρα και γιατί να ψάχνουμε αλλαγές ή να διακινδυνεύσουμε». Εμείς όμως δεν ξεχνούμε ότι υπάρχει κατοχή. Δεν συμβιβαζόμαστε να χαρίσουμε τη μισή μας πατρίδα. Ούτε αποδεχόμαστε το status quo με 40,000 Τούρκους στρατιώτες. Δεν δεχόμαστε λιγότερη ασφάλεια από ότι νοείται σε ένα ευρωπαϊκό κράτος. Ούτε ξεγράφουμε σπιθαμή κυπριακής γης.
Ο μόνος τρόπος να αποτρέψουμε τα δεδομένα της κατοχής είναι ο διάλογος. Είναι μέσα στο πλαίσιο μιας ΔΔΟ που πρέπει να επιδιώξουμε να έχουμε ένα δημοκρατικό κράτος δικαίου, μια πολιτεία ευρωπαϊκών προδιαγραφών, από κοινού με τους συμπατριώτες μας Τουρκοκυπρίους.
Ο εθνικός στρατηγικός στόχος του κυπριακού ελληνισμού είναι να πετύχουμε μέσα από τη λύση του κυπριακού να κατοχυρώσουμε τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις βασικές ελευθερίες και τις ευρωπαϊκές αρχές ως αποτέλεσμα εκείνης της σοφής εθνικής πολιτικής που είχε και τη στήριξη του συνόλου του πολιτικού κόσμου που έφερε την Κύπρο μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στη διάρκεια των τελευταίων μηνών και μέσα από την εντατικοποίηση των διαπραγματεύσεων έχουμε φτάσει σε έναν από τους στρατηγικούς στόχους του ελληνισμού στην Κύπρο μετά το 1974. Να έχουμε το ενδεχόμενο να απαλλαγεί η χώρα μας μόνιμα από τον τουρκικό στρατό και να πάρουμε πίσω, κάτω από ελληνοκυπριακό άμεσο έλεγχο ένα σημαντικό μέρος των εδαφών που καταλήφθηκαν το 1974. Με την επιστροφή εξίσου σημαντικού αριθμού προσφύγων υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση και την παράλληλη αναγνώριση του ατομικού δικαιώματος ιδιοκτησίας για το σύνολο των ελληνοκυπριακών περιουσιών. Αυτή νομίζω είναι μια προτεραιότητα πρώτης τάξης. Και είναι μια προτεραιότητα που – θέλω να επαναλάβω και να υπογραμμίσω – καθόλου δεν την εγκαταλείπουμε, παρά τις δυσχέρειες που αντιμετωπίσαμε τις τελευταίες μέρες.
Ταυτόχρονα, αγωνιζόμαστε σκληρά για να απαλλαγούμε από τις εγγυήσεις του ’60. Να μην έχει κανένας δικαιώματα επέμβασης στη χώρα μας. Από την πρώτη στιγμή που ξεκίνησαν οι διαπραγματεύσεις, δεν έχουμε αφήσει κανένα βήμα και κανένα διεθνές φόρουμ που να μην θέσουμε το ζήτημα της κατάργησης των εγγυήσεων. Να μην διακηρύξουμε και να μην επιχειρηματολογήσουμε ότι δεν χωρούν σε μια ευρωπαϊκή χώρα εγγυήσεις τρίτων. Είναι ακριβώς αυτή η προσπάθεια, είναι αυτή η επίπονη εκστρατεία που κλυδώνισε το σύστημα των εγγυήσεων. Είναι η δική μας σκληρή δουλειά που κατέστησε στα μάτια της διεθνούς κοινότητας τις εγγυήσεις του ’60 αδιανόητες να προσφέρουν ασφάλεια στην σύγχρονη ενωμένη Κύπρο. Να το ξέρετε αυτό. Να είστε υπερήφανοι γι’ αυτό!
Φίλοι μου,
Σε αυτό τον στόχο θα μείνουμε προσηλωμένοι, χωρίς βέβαια να υποτιμούμε τις υπόλοιπες ρυθμίσεις για την αυριανή κυπριακή πολιτεία, κοινή πατρίδα Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.
Ακούμε σε όλο αυτό το διάστημα, δυσαρέσκεια και επικρίσεις διότι όπως λένε διαπραγματευόμασταν μόνο σε κεφάλαια όπου η ελληνική πλευρά είχε να «δώσει». Εκ των πραγμάτων μεγαλύτερη σημασία έχει για την ελληνική πλευρά το εδαφικό και η ασφάλεια. Όμως, στη μέχρι τώρα διαπραγμάτευση προέκυψαν σημαντικά οφέλη για την ελληνική πλευρά και για την Κύπρο εν γένει και βελτίωση κάποιων αδυναμιών και ελλείψεων του κράτους του 1960, όπως είναι ο τρόπος εκλογής του τουρκοκύπριου αντιπροέδρου και η εφαρμογή μηχανισμών επίλυσης διαφορών.
Υπάρχει – για πρώτη φορά – συμφωνία επί της αρχής, ότι στην ομοσπονδιακή Κυπριακή Δημοκρατία θα ισχύουν οι βασικές ελευθερίες, όπως αυτές ορίζονται και στον ευρωπαϊκό χάρτη αξιών. Είναι πάρα πολύ σημαντικό ότι το εξασφαλίσαμε και δεν θεωρούμε ότι είναι κάτι που «δώσαμε».
Ακόμα, το 2016 διασφαλίζουμε την πληθυσμιακή αναλογία 80% ελληνοκύπριοι – 20% τουρκοκύπριοι, που αποτελεί μια μεγάλη επιτυχία. Ενώ και στη συνέχεια θα ισχύει η πληθυσμιακή αναλογία 4:1, αποτρέποντας τη δημογραφική αλλοίωση. Και αυτό είναι κάτι που εξασφαλίσαμε για το καλύτερο μέλλον της χώρας μας.
Σε αυτή τη φάση των διαπραγματεύσεων, έχουμε ακόμα κάτι καινούριο που προσωπικά το θεωρώ πολύ μεγάλης σημασίας για τη μελλοντική διασφάλιση της χώρας μας και για μια εύρυθμη λειτουργία που θα δημιουργήσει πρωτόγνωρες συνθήκες ευημερίας για όλους τους πολίτες. Σε όλα τα επίπεδα της καθημερινότητας, της δραστηριότητας των ανθρώπων και της οικονομίας ιδιαίτερα, θα ισχύουν οι κοινοί κανόνες και όλες οι προδιαγραφές που έχουμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Για πρώτη φορά γίνεται μια συστηματική προεργασία και προσαρμογή σε θέματα οικονομικών θεσμών και λειτουργιών. Είναι εδώ διεθνείς οργανισμοί και τεχνοκράτες από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και τη Διεθνή Τράπεζα, ενώ υπάρχει και επαγρύπνηση από την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση προκειμένου να έχουμε μια ομαλή μετάβαση, αλλά και να διασφαλιστεί ότι θα τεθούν σε εφαρμογή οι βέλτιστες πρακτικές και κανόνες. Εφόσον μπουν κάτω οι σωστές ρυθμίσεις, τότε θα είναι αδιαμφισβήτητα μια πρωτόγνωρη οικονομική δυναμική και ταχύτατη ανάπτυξη που θα έρθει με τις σημαντικές οικονομίες κλίμακας, αλλά και τις νέες ευκαιρίες σε μια επανενωμένη μεγαλύτερη οικονομία.
Εξάλλου όσον αφορά την καθημερινότητα της ζωής μας πρέπει να ξέρουμε ότι θα συνεχίσουμε να την ορίζουμε εμείς οι ίδιοι. Έλληνες θα παραμείνουμε και μετά τη λύση. Την ορθόδοξη πίστη μας και τις παραδόσεις μας θα έχουμε, την ελληνική παιδεία θα διδάσκονται τα παιδιά μας και τις δικές μας εθνικές γιορτές θα συνεχίσουμε να γιορτάζουμε.
Φίλες και Φίλοι,
Μια ενωμένη Κύπρος θα είναι καταλύτης για την περιφερειακή συνεργασία. Και αυτό θα ενδυναμώσει την προοπτική για επενδύσεις και ανάπτυξη στην περιοχή. Στην εποχή μετά τη λύση, οι σχέσεις Κύπρου Τουρκίας θα αλλάξουν, ανοίγοντας ευκαιρίες συνεργασίας με μια μεγάλη χώρα με σημαντικές ενεργειακές ανάγκες.
Αύτη η καλυτέρευση των σχέσεων θα επιτρέψει συνεργασίες στην ενέργεια, ακόμα και την πώληση φυσικού αερίου στην Τουρκία, και την εδραίωση επιχειρηματικών σχέσεων.
Ακούω να μιλούν κάποιοι καθημερινά για το κόστος της λύσης. Για μας η επιστροφή εδαφών, η ανοικοδόμηση και η κατασκευή υποδομών δεν αποτελεί κόστος αλλά επένδυση. Μια επένδυση που θα προσφέρει ευκαιρίες και προοπτικές ανάπτυξης.
Μια ενωμένη Κύπρος θα είναι ο πυλώνας σταθερότητας στην περιοχή και θα αποτελέσει τον παράγοντα ενδυνάμωσης της σύνδεσης μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης, Νοτιοανατολικής Μεσογείου και Μέσης Ανατολής.
Η ώρα που τα λόγια πρέπει να μεταφραστούν σε πράξεις προς ένα έντιμο συμβιβασμό προς όφελος ολόκληρης της Κύπρου και όλων ανεξαίρετα των πολιτών της, ίσως είναι μπροστά μας.
Πολλοί βλέπουν το μέλλον με επιφύλαξη και σκεπτικισμό. Εμείς επιλέγουμε να το βλέπουμε με αισιοδοξία και ελπίδα.
Και το βέβαιο είναι ότι εμείς, με πρώτο απ’ όλους τον Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη και δίπλα όλους εμάς, θα κάνουμε το παν.
Θα εξαντλήσουμε κάθε δυνατή προσπάθεια.
Δεν θα αφήσουμε την ελπίδα να πεθάνει!
Θέλουμε μια Κύπρο πραγματικά ανεξάρτητη. Μια Κύπρο, επιτέλους απαλλαγμένη από ξένες επικυριαρχίες.
Μια σύγχρονη, Ευρωπαϊκή χώρα που θα εξασφαλίζει ασφάλεια και ευημερία για τους κατοίκους της.
Γι’ αυτή την Κύπρο είναι που νυχθημερόν αγωνίζεται ο Πρόεδρος της Κύπρου μας, ο Νίκος Αναστασιάδης.
Γι’ αυτή την Κύπρο είναι που η μεγάλη μας παράταξη, ο Δημοκρατικός Συναγερμός, είναι ταγμένη να επιδιώξει.
Γι’ αυτή την Κύπρο είναι που εξάντλησε κάθε ρανίδα της ζωής του ο πολιτικός πατέρας μας, ο Γλαύκος Κληρίδης!
Και είναι ο πατριωτισμός που μας δίδαξε, που δεν μας επιτρέπει– ακόμη και δια της ανοχής μας – είτε να χαρίσουμε την μισή Κύπρο στην Τουρκία, είτε να αποκτήσουμε σύνορα με την Τουρκία εντός της Κύπρου.
Σας ευχαριστώ.
