του Θανάση Τσώκου
Alexander Andrae, Hans Zampel, Max Merten, τρία ονόματα σχεδόν άγνωστα στην συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων σήμερα. Τρία πρόσωπα, που κατά τη διάρκεια της Γερμανικής κατοχής στην Ελλάδα, έπαιξαν τον δικό τους πρωταγωνιστικό ρόλο στην διαμόρφωση της ιστορίας του Έθνους μας. Ο Alexander Andrae, στρατηγός της Βέρμαχ, διετέλεσε διοικητής του «Φρουρίου Κρήτης». Ο Hans Zamper, υπήρξε ένας από τους SS αξιωματικούς που θεωρήθηκε υπεύθυνος για την σφαγή 228 κατοίκων του Διστόμου, στις 10 Ιουνίου 1944, ως αντίποινα στην απώλεια σε μάχη με αντάρτες του ΕΛΑΣ, σαράντα γερμανών στρατιωτών. Ο Max Merter, δικηγόρος, ανέπτυξε πλούσια δράση στην γερμανοκρατούμενη Μακεδονία. Κατηγορείται μεταξύ άλλων και για την διαχείριση της βίαιης μεταφοράς των Ελληνοεβραίων, στο στρατόπεδο-κολαστήριο του Άουσβιτς- Μπιρκενάου και για τον αποδεκατισμό της Εβραϊκής κοινότητας της Θεσσαλονίκης. Το ποσοστό εξόντωσης των Εβραίων της Ελλάδος ήταν ένα από τα ψηλότερα στην Ευρώπη και ανήλθε στο 87%.
Ο Alexander Andrae, συλλαμβάνεται τον Ιούλιο του 1945, όταν οι τελευταίοι Γερμανοί αποχώρησαν από την Κρήτη. Ο Hans Zampel, μετά το τέλος του πολέμου, συλλαμβάνεται στη Γαλλία και εκδίδεται στην Ελλάδα, ενώ το 1957, συλλαμβάνεται στην Αθήνα συμπτωματικά, ο Max Merten. Και οι τρεις, ενώ αντιμετώπιζαν σοβαρές κατηγορίες για εγκλήματα πολέμου την περίοδο της κατοχής, αφέθηκαν ελεύθεροι από την ελληνική δικαιοσύνη καθ΄ υπόδειξη της ελληνικής κυβέρνησης. Στις αρχές του 1952, αποφυλακίζεται ο τετράκις ισοβίτης Στρατηγός Andrae ενώ τo 1953 απελαύνεται από την χώρα ο Zampel. Το 1958 αποφυλακίζεται και ο Merten ο οποίος είχε καταδικαστεί σε είκοσι πέντε χρόνια φυλάκιση. Την ίδια περίοδο η τότε ελληνική κυβέρνηση, δεσμεύεται για την οριστική παύση της δικαστικής δίωξης εκατοντάδων υποθέσεων για εγκλήματα πολέμου, οι οποίες ακόμη εκκρεμούσαν ενώπιον της δικαιοσύνης.
Μετά την αποφυλάκιση του Στρατηγού Andrae γράφει ο Ηλίας Βενέζης: «Ω, όλα γίνηκαν, εν σχέσει προς τον δήμιο της Κρήτης, τόσο ορθολογιστικά, τόσο πειστικά…. Κάποια συναλλαγή έκαναν: καπνά από εδώ, ο δήμιος από εκεί.» Η Αθήνα τότε απάλλασσε Γερμανούς εγκληματίες πολέμου με αντάλλαγμα περισσότερες γερμανικές εισαγωγές ελληνικών καπνών… Έλεος… Οι μνήμες του πολέμου έπρεπε να εξοντωθούν. Προκλητικά οι μεταπολεμικές ελληνικές κυβερνήσεις, αγνοούσαν τις εκκλήσεις και αποφάσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης και του ΟΗΕ για την μη παραγραφή εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας.
Είναι για αυτό, που η αίτηση της ελληνικής κυβέρνησης στις 12 Ιανουαρίου 2011, στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, προκειμένου να ασκηθεί παρέμβαση υπέρ της Ιταλίας και κατά της Γερμανίας για το θέμα των πολεμικών αποζημιώσεων αποτελεί πράξη ύψιστης πολιτικής και εθνικής σημασίας. Η παρέμβαση Παπανδρέου ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, αφορά αγωγή της Γερμανίας κατά της Ιταλίας, επειδή ιταλικό δικαστήριο δικαίωσε τους κατοίκους του Διστόμου. Η προσφυγή στην ιταλική δικαιοσύνη, έγινε μετά την άρνηση του ελληνικού υπουργείου Δικαιοσύνης επί υπουργίας Μιχάλη Σταθόπουλου το 2002, να εκδώσει άδεια, για αναγκαστική εκτέλεση κατά των περιουσιακών στοιχείων της Γερμανίας, μετά την απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Λιβαδειάς, το οποίο επιδίκασε αποζημιώσεις 28 εκ. Ευρώ, για ψυχική οδύνη στους συγγενείς των θυμάτων του Διστόμου.
Η πράξη αυτή της ελληνικής κυβέρνησης, τιμά τη μνήμη του συνόλου των θυμάτων της ναζιστικής θηριωδίας της περιόδου 1941-1944. Αφήνει εκτεθειμένες στον ιστορικό του μέλλοντος, όλες τις ελληνικές κυβερνήσεις της δεκαετίας του πενήντα, κεντρώες και δεξιές, τις πολιτικές των οποίων χαρακτήριζε η ενδοτικότητα στο θέμα των εγκλημάτων πολέμου από τα στελέχη του Γ΄ Ράιχ. Πολιτικές, που προκάλεσαν το δημόσιο αίσθημα και πλήγωσαν την εθνική μας συνείδηση και αξιοπρέπεια για χάρη μιας επίπλαστης «λήθης».
Επιβάλλεται έστω και τώρα, η σύσταση ενός κέντρου έρευνας και τεκμηρίωσης, το οποίο θα ασχοληθεί με τον απολογισμό του πολέμου και τη Γερμανική κατοχή στην Ελλάδα. Να μετρήσουμε τα θύματα της περιόδου 1941-1945. Κάτι που έπραξαν οι υπόλοιπες υπόδουλες στους Γερμανούς χώρες. Να ασχοληθούμε και με τις μαύρες σελίδες της ιστορίας μας, όπως αυτή του δοσιλογισμού. Τέλος, να διεκδικήσει η Ελλάδα την αποπληρωμή του κατοχικού δανείου που έλαβε η ναζιστική Γερμανία από την χώρα το 1943. Η εθνική αξιοπρέπεια των κρατών, περνά και μέσα από την διεκδίκηση των εθνικών τους συμφερόντων. Κάτι που επιτέλους, έπραξε η ελληνική κυβέρνηση για την περίπτωση των θυμάτων του Διστόμου. Δεν έπραξαν όμως, οι ελληνικές κυβερνήσεις της δεκαετίας του ΄50, οι οποίες αποφυλάκισαν τους τρεις σφαγείς του Ελληνικού λαού Andrae, Zampel και Merten αλλά και άλλους συνεργάτες τους, τσαλακώνοντας έτσι την εθνική μας αξιοπρέπεια.
