του Τάσου Μητσόπουλου
Οι προεδρικές εκλογές που διεξήχθησαν στις ΗΠΑ ήταν από τις πιο συναρπαστικές στην ιστορία. Όχι μόνο για την τελική έκβασή τους – την εκλογή του πρώτου αφροαμερικανού Προέδρου Μπαράκ Ομπάμα – αλλά και γιατί σε αυτές καταγράφηκαν ενδιαφέροντα ποιοτικά στοιχεία. Πρωτόγνωρος ενθουσιασμός στην προεκλογική περίοδο, μαζικές συγκεντρώσεις και ανεπανάληπτο πάθος. Και ασφαλώς δεν μπορεί κάποιος να αγνοήσει τις σημαντικές εγγραφές νέων ψηφοφόρων στους εκλογικούς καταλόγους και την αθρόα προσέλευση στις κάλπες που προσέγγισε το ασύλληπτο για τις ΗΠΑ ποσοστό του 70%. Αυτά μπορούν αναμφιβόλως να πιστωθούν στην σπάνια πολιτική «γοητεία» που άσκησε στο εκλογικό σώμα η χαρισματική φυσιογνωμία του Μπαράκ Ομπάμα. Του πολιτικού που για πρώτη φορά, μετά από πολλές δεκαετίες, επέτυχε να συνεγείρει την κοινή γνώμη της πατρίδας του και να κινητοποιήσει μεγάλες μάζες αδιάφορων μέχρι πρότινος πολιτών.
Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο των εκλογών είναι ότι αυτές δεν σημαδεύτηκαν από καταγγελίες για νοθεία ή παρατυπίες. Οι πρώην πρόεδροι Φορντ και Κάρτερ υπήρξαν συμπρόεδροι της Εθνικής Εκλογικής Επιτροπής και στο πόρισμα που συνυπέγραψαν πιστοποίησαν τον άψογο τρόπο διεξαγωγής των εκλογών. Ταυτοχρόνως όμως υπογράμμισαν πως οι ΗΠΑ διαθέτουν ένα από τα πλέον παρωχημένα συστήματα εγγραφής ψηφοφόρων και εξ αυτού του λόγου το χαμηλότερο ποσοστό συμμετοχής στις εκλογές ανάμεσα στις χώρες του ανεπτυγμένου κόσμου. Στο πόρισμα αυτό οι δύο πρώην πρόεδροι εισηγούνται μεταξύ άλλων την αυτόματη εγγραφή όσων συμπληρώνουν το 18ο έτος της ηλικίας τους στους εκλογικούς καταλόγους. Διάφορα συντηρητικά κατεστημένα των ΗΠΑ ανθίστανται στην ιδέα. Οι Ρεπουμπλικάνοι π.χ. γιατί πιστεύουν ότι το μέτρο θα ευνοήσει τους Δημοκρατικούς. Και διάφορες άλλες ομάδες πίεσης και lobbies γιατί αισθάνονται ότι με τον τρόπο αυτό διαρρηγνύονται οι πελατειακοί δεσμοί και οι σχέσεις εκπροσώπησης και διαμεσολάβησης που έχουν οικοδομήσει.
Οφείλω να παραδεχτώ ότι κάθε εκσυγχρονιστική αλλαγή είναι δύσπεπτη και προκαλεί στα αρχικά τουλάχιστον στάδια αντιδράσεις από τα πιο συντηρητικά – αντιδραστικά τμήματα κάθε κοινωνίας. Το τίμημα όμως της αδράνειας είναι ασυγκρίτως μεγαλύτερο από το όποιο άλλο κόστος, γιατί με μαθηματική ακρίβεια οδηγεί στην απαξίωση της πολιτικής, στην υπονόμευση της αξιοπιστίας και της εμπιστοσύνης στη Δημοκρατία. Και αν οι Αμερικανοί τολμούν να σχεδιάζουν την αυτόματη εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους, διερωτώμαι γιατί εμείς θα πρέπει ακόμη να διστάζουμε.