ΟΜΙΛΙΑ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟΥ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΥ ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΥ ΝΙΚΟΥ ΤΟΡΝΑΡΙΤΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΡΑΤΙΚΟ ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΤΟΥ 2014
ΠΕΜΠΤΗ 19 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013
Ο Προϋπολογισμός που συζητάμε σήμερα είναι σίγουρα προϋπολογισμός λιτότητας. Γιατί όμως; Γιατί δυστυχώς χρειάζεται να δουλέψουμε σκληρά μέσα στα επόμενα τρία χρόνια – έως το 2016 – για να διορθώσουμε τα κακώς έχοντα δεκαετιών, τα τραγικά λάθη των τελευταίων ετών αλλά και τα σοβαρά διαρθρωτικά προβλήματα και τις στρεβλώσεις της κυπριακής οικονομίας, που σήμερα απειλούν τη βιωσιμότητα και τη συνοχή της κυπριακής πολιτείας.
Σήμερα κατανοούμε όσο ποτέ άλλοτε πόση σημασία έχει να κάνουμε τις σωστές επενδύσεις, τις στοχευμένες παροχές, αλλά και την ανάγκη συνολικής ορθολογιστικής κατανομής πόρων.
Ειδικά σήμερα που οι διαθέσιμοι πόροι είναι περιορισμένοι, που το κάθε ευρώ μετρά, έχει μεγάλη σημασία πού και πώς το δαπανούμε.
Ο κόσμος άλλαξε, δε σηκώνει πια η Κύπρος να λειτουργεί με μια αβάσταχτη απρονοησία. Οι πολίτες άλλαξαν και απορρίπτουν όσους θεωρούσαν ότι η εύκολη λύση είναι να φορτώνεις στις επόμενες κυβερνήσεις και τις επόμενες γενεές τη δική σου δήθεν απλοχεριά. Στην πράξη τι έγινε; Σκορπίσαμε τα αποθέματα, εξανεμίσαμε τον εθνικό πλούτο, καθυστερήσαμε να πάρουμε αποφάσεις και τώρα στέλνουμε χιλιάδες συμπολίτες μας στα κοινωνικά παντοπωλεία και στις ουρές των ανέργων.
Κανείς μας δεν μπορεί να προσποιείται σήμερα τον αμέριμνο και να αποποιείται τις ευθύνες που του αναλογούν. Όλοι μας έχουμε ευθύνη.
Οι πολίτες που μας παρακολουθούν αναμένουν από εμάς να δείξουμε επιτέλους μια διαφορετική στάση και συμπεριφορά.
Ο Προϋπολογισμός που συζητάμε σήμερα είναι μέρος της τεράστιας ευθύνης που επωμιζόμαστε για:
– να διορθώσουμε την πορεία του τόπου,
– να δημιουργήσουμε μια εύρωστη και βιώσιμη οικονομία,
– να εκσυγχρονίσουμε τη δημόσια διοίκηση,
– να αποκαταστήσουμε την αξιοπιστία των θεσμών του κράτους μας,
– να τιμωρήσουμε όσους έχουν ποινικές ευθύνες για το κατάντημα της χώρας μας.
Σήμερα συζητάμε για να εγκρίνουμε ένα Προϋπολογισμό με ειδικά χαρακτηριστικά, σοβαρούς περιορισμούς και πολύ συγκεκριμένα δεδομένα. Αυτός ο προϋπολογισμός είναι σκληρός και περιοριστικός. Ταυτόχρονα όμως αφαιρεί το δικαίωμα της αυθαιρεσίας του καθενός που ανοίγει το στόμα του για να πωλήσει λαϊκισμό χωρίς να απαντά: Πού θα βρει τα λεφτά;
Ναι! Είναι ένας μνημονιακός προϋπολογισμός που μας υποχρεώνει να λάβουμε αποφάσεις κάτω από ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα γιατί αφήσαμε το χρόνο να περάσει, απροετοίμαστοι για την παγκοσμιοποίηση, το διεθνή ανταγωνισμό, τις ραγδαίες εξελίξεις στον οικονομικό χώρο. Είναι μνημονιακός ο προϋπολογισμός και γιατί ανοίξαμε τις πόρτες των τραπεζών μας σε σύγχρονους «ταχυδακτυλουργούς» που «υπεξαίρεσαν» την εμπιστοσύνη των μετόχων και των πολιτών και καταλήστεψαν τα τραπεζικά μας ιδρύματα.
O Προϋπολογισμός του 2014 είναι ταυτόχρονα και προϋπολογισμός μεταρρύθμισης, είναι μέρος του προγράμματος για την δραστική πολιτική δημοσιονομικής διόρθωσης που συμφωνήθηκε ανάμεσα στην Κυπριακή Δημοκρατία και τους διεθνείς δανειστές της.
Οι ευθύνες μας είναι ακέραιες και συγκεκριμένες. Αυτή είναι μια σημαντική διαφορά σε σχέση με το παρελθόν. Είναι όμως και η απαραίτητη συνθήκη για να επιστρέψουμε στις αγορές, ικανοί να βαδίσουμε ξανά στο δρόμο της ανάπτυξης, όχι πια με δανεικά, αλλά στηριζόμενοι πάνω στις δυνάμεις μιας υγιούς οικονομίας με ισχυρούς ανθρώπινους πόρους, μακροχρόνιες επενδύσεις, κύρος και αξιοπιστία στο διεθνή και ευρωπαϊκό χώρο.
Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Τα χρόνια που έρχονται θα είναι πολύ δύσκολα. Προβλέπουν θυσίες που είναι στη δική μας ευθύνη να επιμεριστούν στον λαό μας με δίκαιο κοινωνικά τρόπο.
Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι εκείνοι που καταβάλλουν το πιο βαρύ τίμημα της κρίσης, είναι αυτοί που δεν φέρουν καμία απολύτως ευθύνη για τις αιτίες της. Μια πλειάδα ανθρώπων με υγιείς και εξωστρεφείς μικρομεσαίες επιχειρήσεις, υφίστανται σήμερα τις συνέπειες της απουσίας ρευστότητας. Πολλοί νέοι και μεγαλύτεροι, ικανοί και δουλευταράδες, δεν βρίσκουν δουλειά και αναγκάζονται να φύγουν από τον τόπο τους, ξενιτεύουμε μια ολόκληρη γενιά!
Γιατί; Γιατί στα χρόνια του εύκολου πλούτου και των προσόδων, είδαμε τη ροή των χρημάτων μόνο κάτω από το φακό του πρόσκαιρου κέρδους, αντί της δημιουργίας εύρωστων επιχειρήσεων στηριγμένων στην τεχνολογία και τη γνώση. Γιατί στην εποχή των «παχέων αγελάδων» δεν προωθήσαμε με αποφασιστικότητα μέτρα εκσυγχρονισμού του κράτους και της δημόσιας διοίκησης. Γιατί στην εποχή του μεγάλου ανοίγματος των αγορών, δεν θέσαμε ισχυρά θεμέλια εποπτείας και διαφάνειας στη λειτουργία της οικονομίας.
Þ Θέλω λοιπόν να επαναλάβω ότι αποτελεσματική πολιτική σήμερα δεν είναι αυτή που βγαίνει από το ψεύτικο δίλλημα «Μνημόνιο – Αντιμνημόνιο», αλλά η πολιτική που προτάσσει την ανάγκη να επιστρέψουμε γρήγορα στις αγορές. «Η πιστή εφαρμογή της δανειακής σύμβασης είναι η μόνη επιλογή μας για έξοδο από την παρούσα κρίση».
Þ Η Κύπρος έζησε το φάσμα της χρεοκοπίας τον περασμένο Μάρτιο και το απέφυγε αποδεχόμενη το βαρύ φορτίο μιας δραστικής και εντατικής διόρθωσης. Οι δυσβάστακτες συνέπειες αυτής της διόρθωσης που συντελείται τόσο στα οικονομικά του κράτους και στη λειτουργία του ευρύτερου δημόσιου τομέα, όσο και στο τραπεζικό σύστημα, βαραίνουν τον κυπριακό λαό. Του χρωστάμε μια βέβαιη και σταθερή πορεία χωρίς άλλους πειραματισμούς.
Þ Αυτό αναμένει από εμάς ο κάθε πολίτης. Η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών αδιαφορεί για τα συνθήματα και αντιμετωπίζει το πρόβλημα με κατανόηση, καρτερικότητα και συνεργασία. Ο λαός μας θέλει οι θυσίες στις οποίες υποβάλλεται σήμερα, η αυτοσυγκράτηση στις δαπάνες, η δραστική περικοπή της σπατάλης, να πιάσουν τόπο. Θέλει επίσης από εμάς ένα νέο πολιτικό ήθος και πλήρη ανάληψη ευθύνης.
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΔΙΚΗ ΜΑΣ ΕΥΘΥΝΗ
Όπως ανέφερα και προηγουμένως, είμαστε υποχρεωμένοι να κινηθούμε μέσα από περιοριστικά πλαίσια έως ότου βγούμε από το Μνημόνιο. Για να πετύχουμε χρειάζεται να δουλέψουμε διαφορετικά από το παρελθόν. Χρειάζεται να επιστρατεύσουμε περισσότερες δυνάμεις για να έχουμε στοχευμένα ποιοτικά αποτελέσματα.
Θα παραθέσω δύο μόνο παραδείγματα στους δύο πιο κρίσιμους τομείς της οικονομίας μας:
ΑΝΕΡΓΙΑ: Είναι μια αγωνιώδης προσπάθεια να συγκρατήσουμε την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί. Πρέπει να εργαστούμε σκληρά για να βάλουμε στη δουλειά όσο γίνεται περισσότερους ανθρώπους. Αυτό προσπαθούμε να κάνουμε! Αξιοποιούμε τους διαθέσιμους ευρωπαϊκούς πόρους με καλά σχεδιασμένα προγράμματα που θέτουν κίνητρα προς εργοδότες και ανέργους. ΕΠΙΔΟΤΟΥΜΕ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ, ΟΧΙ ΤΗΝ ΑΝΕΡΓΙΑ.
Μ-Μ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ: Πρέπει να βρούμε τον τρόπο αποκατάστασης της δανειακής ροής στην αγορά και αυτό σχετίζεται άμεσα με την σταθεροποίηση του τραπεζικού συστήματος. Μόνο έτσι θα πάρει μπροστά η οικονομία. Πρέπει να σκεφτούμε ότι ο βασικός συντελεστής της ανάπτυξης είναι αφενός ένας εξωστρεφής ιδιωτικός τομέας και αφετέρου, ένα σύγχρονο και αποτελεσματικό κράτος που διευκολύνει την ιδιωτική πρωτοβουλία και στηρίζει τις ευάλωτες ομάδες και την κοινωνική συνοχή. Ισχυρό παράδειγμα είναι η ίδρυση Ταμείου Επιχειρηματικότητας με κεφάλαια € 150 εκ. που θα προέλθουν από ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και θα ενισχυθεί περαιτέρω και από κρατικούς πόρους.
Μια βασική παράμετρος για να βγούμε από την ύφεση είναι να θέσουμε τον κρατικό μηχανισμό στην υπηρεσία της κοινωνίας και της οικονομίας. Οι μόνοι σίγουροι και άμεσα προσφερόμενοι πόροι για την ανάπτυξη είναι τα χρήματα που προέρχονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αφού λοιπόν με ευέλικτους χειρισμούς του Προέδρου Αναστασιάδη βρήκαμε στήριξη και πετύχαμε αύξηση της ευρωπαϊκής συμβολής έως και το 95% των έργων, τώρα οφείλουμε να τα προκηρύξουμε άμεσα για να δώσουμε τόνωση στην οικονομία.
Πολλά καθυστερούν εξαιτίας της γραφειοκρατίας. Θα σταθούμε απέναντι στα γραφειοκρατικά εμπόδια γιατί ήρθε ο καιρός να τα κατεδαφίσουμε.
Συνολικά η μεταρρύθμιση του κράτους είναι μια δική μας ευθύνη. Υποστηρίζουμε αταλάντευτα την πολιτική που βλέπει τις μεταρρυθμιστικές αλλαγές ως επείγουσα εκσυγχρονιστική ανάγκη, ένα χρέος προς τους πολίτες αλλά και τους ιδίους τους δημοσίους υπαλλήλους.
Þ Είναι χρέος του δημοσίου προς όλη την κοινωνία η αύξηση της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας του κρατικού μηχανισμού, τόσο των υπουργείων όσο και του ευρύτερου δημοσίου τομέα.
Þ Η Κύπρος σήμερα χρειάζεται μεταρρυθμίσεις, τομές και αλλαγές που θα δώσουν ένα πραγματικό πρότυπο ανάπτυξης και δημιουργίας. Σε αυτές εντάσσεται επίσης η μετοχοποίηση των ημικρατικών οργανισμών.
Þ Οι φορολογούμενοι πολίτες έχουν κάθε συμφέρον να δουν τους ημικρατικούς οργανισμούς να μεταρρυθμίζονται ριζικά και να εκσυγχρονίζονται, προκειμένου να συμβάλουν σε εξοικονομήσεις, οικονομική αποτελεσματικότητα, αλλά και στη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών στον πολίτη.
Þ Η εφαρμογή μιας ριζοσπαστικής αλλαγής και μεταρρύθμισης θα είναι μεγάλης σημασίας για την έξοδο από την ύφεση.
Αγαπητοί φίλες και φίλοι συνάδελφοι,
Το 2014 προβλέπεται να είναι το πιο δύσκολο έτος για την Κύπρο, το σημείο καμπής για την επιστροφή στην ανάπτυξη της κυπριακής οικονομίας.
Þ Πως θα πετύχουμε;
Θα πετύχουμε εάν έχουμε:
-
- Σχέδιο
-
- Προγραμματισμό
-
- Διορατικότητα
-
- και Ενότητα στο εσωτερικό μέτωπο
Κρατάω αυτά τα τέσσερα στοιχεία για ακόμα ένα λόγο: Η πατρίδα μας υποβάλλεται σήμερα σε μια μεγάλη δοκιμασία σε όλα τα μέτωπα. Δεν είναι μόνο η οικονομία, είναι και η ανοιχτή πληγή του Κυπριακού. Πιστεύουμε ότι η επίλυση του Κυπριακού με τρόπο που θα εξασφαλίζει τα νόμιμα συμφέροντα του Κυπριακού Ελληνισμού, θα αποτελέσει τον πραγματικό καταλύτη για να ξεπεράσουμε την οικονομική κρίση.
Ο χρόνος που έχουμε μπροστά μας πρέπει να αξιοποιηθεί ούτως ώστε η όποια νέα προσπάθεια για λύση να μην οδηγηθεί και πάλι σε αδιέξοδο. Όλα πρέπει να δημιουργηθούν και να ζυμωθούν στο σύγχρονο πλαίσιο των ισορροπιών δυνάμεων, μακριά από τις απαρχαιωμένες εγγυήσεις των συνθηκών του 1960. Εμείς θέλουμε την Κύπρο έξω από τον πυρήνα της σύγκρουσης, τη θέλουμε να γίνει κέντρο ειρήνης και συνεργασίας.
Η Ε.Ε. και το φυσικό αέριο θα αποτελέσουν σταδιακά την αφετηρία για την υιοθέτηση μιας νέας εξωτερικής πολιτικής βασισμένης σε γεωπολιτικές και οικονομικές συνιστώσες. Η σωστή διαχείριση αλλά και αξιοποίησή τους σε ένα πλαίσιο καλής περιφερειακής γειτονίας, δεν θα άφηνε στην Τουρκία άλλη επιλογή παρά αυτή της συνεργασίας με την Κύπρο. Είναι προς το συμφέρον της Τουρκίας να καταλήξει σε συμφωνία με την Κύπρο, διότι επιδιώκει και αυτή να ενισχύσει την θέση της στον περιφερειακό ενεργειακό χάρτη.
Δεν μπορούμε να αποτύχουμε αυτή τη φορά. Η σωστή λύση του κυπριακού, μαζί με την ασφάλεια και την προοπτική του φυσικού αερίου, θα φέρει μαζί της χιλιάδες θέσεις εργασίας, προσέλκυση ξένων επενδύσεων, οικονομική ανάπτυξη και ευημερία, θα επιτρέψει στην Κύπρο να απελευθερώσει τις δυνάμεις της και να αξιοποιήσει όλα τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που διαθέτει και σήμερα παραμένουν καθηλωμένα.
Μόνο μια σωστή λύση του κυπριακού μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, θα καθορίσει και θα ενισχύσει τον ρόλο και την φωνή που θα έχει η ενωμένη Κύπρος στην ΕΕ του αύριο.
Σας ευχαριστώ.