Η παιδεία δεν αποτελεί απλώς βασική υποχρέωση του κράτους απέναντι στους πολίτες του. Είναι η μεγαλύτερη -προστιθέμενης αξίας- επένδυση για το μέλλον ενός τόπου, για να κτίσουμε το αύριο και οφείλουμε να την προσεγγίζουμε όπως της αρμόζει: ολιστικά με ολοκληρωμένο σχεδιασμό και στρατηγική. Αναγνωρίζοντας ότι για να είναι η εκπαίδευση αποτελεσματική πρέπει να είναι μαθητοκεντρική, να συνδέεται με τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας και της οικονομίας, αλλά ταυτόχρονα να προάγει την κριτική σκέψη και καλλιέργεια του ατόμου, ως ολοκληρωμένη ξεχωριστή προσωπικότητα. Να προετοιμάζει τα παιδιά μας, απέναντι στις σύγχρονες προκλήσεις.
Σε αυτό το πλαίσιο αναλαμβάνουμε δράση για ν’ αντιμετωπίσουμε δυσκολίες και προβλήματα. Με εισηγήσεις, προτάσεις και νομοθετικές ρυθμίσεις εκεί και όπου χρειάζεται. Για το σχολείο που δικαιούνται και αξίζει στα παιδιά μας! Τις προηγούμενες μέρες ανοίξαμε κύκλο συναντήσεων με όλους τους αρμόδιους φορείς, εκπαιδευτικές οργανώσεις, καθηγητές, δασκάλους, γονείς… Και έτσι θα συνεχίσουμε, γιατί πιστεύουμε πραγματικά ότι μέσα από τη διαρκή επικοινωνία και την αλληλοτροφοδότηση μπορούμε να βρούμε λύσεις, στα μεγάλα ζητήματα.
ΣΤΕΛΕΧΩΣΗ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ
Παρά το ότι η νέα σχολική χρονιά έχει αρχίσει για τους εκπαιδευτικούς μας από τις 2 Σεπτέμβριου οι μεταθέσεις και οι διορισμοί για όλες τις βαθμίδες δυστυχώς ακόμα συνεχίζονται. Η δυσμενής αυτή εξέλιξη επηρεάζει αρνητικά την ομαλή έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς και την εύρυθμη λειτουργία των σχολικών μονάδων στα πρώτα αυτά στάδια.
Παρά το ότι η σχετική νομοθεσία προβλέπει συγκεκριμένη προθεσμία εντούτοις αυτή δεν τηρείται. Ως εκ τούτου θεωρούμε ότι η διαχείριση του ζητήματος πρέπει να κατευθυνθεί σε δύο άξονες:
Ως Δημοκρατικός Συναγερμός έχουμε αρχίσει τη διερεύνηση και τη διαβούλευση για τον σκοπό αυτό και στοχεύουμε στην ετοιμασία συγκεκριμένης πρότασης.
ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ
Τα Αναλυτικά Προγράμματα αποτελούν τον πυρήνα του εκπαιδευτικού μας συστήματος και είναι απαραίτητο να εκσυγχρονίζονται συχνά, στη βάση των τεχνολογικών, κοινωνικών και πολιτισμικών μεταβολών.
Η περιβόητη επικαιροποίηση τους, παρά τις κυβερνητικές εξαγγελίες, αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του ΥΠΑΝ, μόλις στις 28 Αυγούστου ελάχιστες ημέρες πριν την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς. Η μεγάλη καθυστέρηση δεν επέτρεψε να πραγματοποιηθεί ο απαραίτητος δημιουργικός διάλογος, μεταξύ των ενδιαφερομένων μερών.
Μελετώντας ωστόσο τα δεδομένα και μέσα από την ανατροφοδότηση με εκπαιδευτικούς όλων των σχολικών βαθμίδων σημειώνονται, ενδεικτικά, τα πιο κάτω:
-Απουσιάζει η προσπάθεια για καλλιέργεια σύγχρονης κριτικής σκέψης, χωρίς αποστηθίσεις
-Υπάρχει ανάγκη ανάπτυξης σύγχρονου εκπαιδευτικού υλικού, σε όλες τις σχολικές βαθμίδες
-Δεν εντοπίζεται ουσιαστική μείωση της διδακτέας ύλης, ειδικά στη Μέση Γενική Εκπαίδευση
-Δεν έχει ληφθεί υπόψη ο ωφέλιμος διδακτικός χρόνος, σε σχέση με τους Δείκτες Επιτυχίας και Επάρκειας
-Δεν έχει ξεκαθαρίσει η ταύτιση της διδακτέας με την εξεταστέα ύλη, σε όλα τα γνωστικά αντικείμενα
Προβληματισμό προκαλεί επίσης ότι με βάση την επίσημη ανακοίνωση και ανάρτηση του ΥΠΑΝ, δεν έγινε επικαιροποίηση στα Αναλυτικά Προγράμματα της Μέσης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, παρά τις πρόσφατες εξαγγελίες.
Χωρίς να μηδενίζουμε την προσπάθεια που έγινε τους τελευταίους μήνες, τονίζουμε ότι το εκπαιδευτικό μας σύστημα χρειάζεται πολύ περισσότερα από μία επιφανειακή επικαιροποίηση των Αναλυτικών Προγραμμάτων. Τα σχολεία μας χρειάζονται σύγχρονο και ολοκληρωμένο όραμα, το οποίο θα αντικατοπτρίζεται σε νέα Αναλυτικά Προγράμματα. Στέλνουμε λοιπόν το μήνυμα ότι χρειαζόμαστε Νέα Αναλυτικά Προγράμματα, από το Νηπιαγωγείο μέχρι το Λύκειο και τις Τεχνικές και Επαγγελματικές Σχολές Εκπαίδευσης και Κατάρτισης.
ΣΩΣΤΗ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ
Η αξιολόγηση αποτελεί θεμελιακό πυλώνα της ποιότητας της εκπαίδευσης.
Στην Κύπρο λειτουργεί ένα αναχρονιστικό και συγκεντρωτικό σύστημα αξιολόγησης από το 1976, χωρίς ουσιαστική βελτίωση ή αλλαγή, παρά τις προσπάθειες που έγιναν εδώ και χρόνια. Συνεπώς, η διαμόρφωση και εφαρμογή ενός νέου συστήματος αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου και των εκπαιδευτικών θεωρείται επιβεβλημένη, ως το πρωταρχικό μέτρο, με σκοπό την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό του εκπαιδευτικού μας συστήματος.
Για τον σκοπό αυτό θεωρούμε αναγκαίο και πολύ σημαντικό όπως το αρμόδιο Υπουργείο τηρήσει το χρονοδιάγραμμα που εξήγγειλε μέχρι τον Δεκέμβριο για την ολοκλήρωση της διαβούλευσης για το νέο σύστημα αξιολόγησης.
ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΛΙΜΑΤΙΣΤΙΚΩΝ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ
Η εγκατάσταση κλιματιστικών στις σχολικές αίθουσες αποτελεί ύψιστη και άμεση προτεραιότητα, λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Η εγκατάσταση νέων κλιματιστικών με ευκαιριακές εξοικονομήσεις από τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας για το 2023 δεν αρκεί. Και δεν ενδείκνυται για ένα σύγχρονο κράτος. Θεωρούμε απόλυτα αναγκαίο όπως εκπονηθεί συγκεκριμένος προγραμματισμός και το όλο έργο περιληφθεί στον Προϋπολογισμό του 2025 με επαρκές ποσό έτσι ώστε η εγκατάσταση να ολοκληρωθεί όσο τον δυνατό συντομότερα και σίγουρα κάτω από τον χρονικό ορίζοντα των τριών ετών.
ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Δυστυχώς, εξακολουθούν μέχρι και σήμερα να λειτουργούν σχολικές μονάδες σε όλες τις βαθμίδες, σε όλη την Κύπρο με υπερπληθυσμό.
Γεγονός που δημιουργεί σωρεία προβλημάτων, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες και την εφευρετικότητα των εκπαιδευτικών. Το φαινόμενο του υπερπληθυσμού πρέπει να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά με την ανέγερση νέων σχολικών μονάδων. Λαμβάνοντας υπόψη την αύξηση και την κατανομή του πληθυσμού το Υπουργείο Παιδείας οφείλει, αν στοχεύει πραγματικά σε ποιοτικές υποδομές, να παρουσιάσει τον αναπτυξιακό του σχεδιασμό.
ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ
Τον περασμένο Ιούλιο η Βουλή των Αντιπροσώπων τροποποίησε τον Νόμο για την ενδοσχολική βία που ψηφίστηκε αρχικά το 2020. Με τον νόμο αυτό θεσπίζονται νέοι μηχανισμοί πρόληψης και διαχείρισης του φαινομένου. Δεν υπάρχουν πλέον δικαιολογίες για τη μη εφαρμογή του νόμου. Περαιτέρω είναι αναγκαίο να ολοκληρωθεί ο εκσυγχρονισμός της Στρατηγικής για την Πρόληψη της Βίας στις σχολικές μονάδες. Καθοριστικής σημασίας επίσης είναι η ενδυνάμωση της Ομάδας Άμεσης Παρέμβασης με αποκέντρωση, συγκεκριμένες αρμοδιότητες και επιμόρφωση.
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
Μετά τον νόμο που υπερψήφισε η Βουλή των Αντιπροσώπων το 2023 για το νέο σύστημα αξιολόγησης των μαθητών Μέσης Εκπαίδευσης, αναμένουμε ακόμη την αξιολόγηση του εν λόγω συστήματος, όπως προβλέπει και η σχετική νομοθεσία. Ως Δημοκρατικός Συναγερμός δεν έχουμε την οποιαδήποτε ενημέρωση, αν και απευθυνθήκαμε στο Υπουργείο Παιδείας.
ΝΕΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΟΡΙΣΜΩΝ
Το τελευταίο διάστημα παρατηρείται προσπάθεια για διατήρηση του Καταλόγου Διοριστέων, γεγονός που προκαλεί αναστάτωση και αβεβαιότητα σε εκατοντάδες εκπαιδευτικούς και υποψήφιους εκπαιδευτικούς. Και αυτό παρά τη σημαντική μεταρρύθμιση που ψήφισε από το 2015 η Βουλή, με πρωτοβουλία του ΔΗΣΥ και με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης, μέσα από την επιλογή των καλύτερων εκπαιδευτικών κατόπιν εξετάσεων. Νομοθεσία που προέβλεπε παράλληλα ένα μεταβατικό στάδιο δέκα χρόνων, στο οποίο θα παρέμενε σε ισχύ ο κατάλογος διοριστέων.
Αναμένουμε από το Υπουργείο Παιδείας να τοποθετηθεί με σαφήνεια στο ζήτημα που δημιουργείται για να κλείσει το συντομότερο αυτή η εκκρεμότητα.
ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ / ΕΝΙΑΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Παρά τις εξαγγελίες και την προβλεπόμενη διαβούλευση δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί η ετοιμασία της νέας νομοθεσίας. Η προσέγγιση της ειδικής εκπαίδευσης γίνεται με ημίμετρα όπως η μονομερής αύξηση των συνοδών, η οποία αν και αναγκαία δυστυχώς δεν συνοδεύεται από νέες διαδικασίες και μηχανισμούς.
Το όραμα για το συμπεριληπτικό σχολείο που όλοι τόσο αναμένουμε και ειδικά τα παιδιά με αναπηρίες και μαθησιακές δυσκολίες μένει χωρίς σαφή ορίζοντα ολοκλήρωσης.
Ως Δημοκρατικός Συναγερμός θεωρούμε ότι πρέπει η διαβούλευση να ενταθεί δημιουργικά με όλους τους εμπλεκομένους δηλώνοντας παράλληλα την ετοιμότητά μας να συμβάλουμε εποικοδομητικά!
ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΠΡΟΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
Πέρα από τις εγγραφές και τον προγραμματισμό για προκατασκευασμένες αίθουσες δεν έχουμε ενώπιον μας συγκεκριμένο σχέδιο υλοποίησης σε σχέση με τις νέες υποδομές που απαιτούνται για την πλήρη εφαρμογή της σημαντικής αυτής αλλαγής. Ελπίζουμε τουλάχιστον να υπάρξουν οι σωστές υποδομές, στην πορεία υλοποίησης, εφόσον έτσι αποφάσισε να προχωρήσει η κυβέρνηση για τη σημαντική αυτή μεταρρύθμιση.
ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
Όπως επανειλημμένα τονίζουμε η επέκταση του Προαιρετικού Ολοήμερου Σχολείου αποτελεί παιδαγωγική και κοινωνική αναγκαιότητα. Ταυτόχρονα, θεωρούμε επιβεβλημένο να ενδυναμωθεί ακόμα περισσότερο η σύνδεση με την πρωινή φοίτηση και να καταβληθεί κάθε προσπάθεια έτσι ώστε το Προαιρετικό Ολοήμερο Σχολείο να αρχίζει τη λειτουργία του από την πρώτη μέρα έναρξης των μαθημάτων μέχρι και την τελευταία, στη βάση ολοκληρωμένου αναλυτικού προγράμματος σπουδών.
Βασική προτεραιότητά η μετεξέλιξη του θεσμού του Προαιρετικού Ολοήμερου Σχολείου σε υποχρεωτικό, καθώς και η επέκτασή του προκειμένου να καλύψει το σύνολο της προδημοτικής, δημοτικής και μέσης εκπαίδευσης.
ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΟ ΒΑΡΟΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΤΣΑΝΤΑΣ
Ένα πρόβλημα που θίγουν σχεδόν όλοι οι γονείς είναι το υπερβολικό βάρος της σχολικής τσάντας. Ειδικά στο δημοτικό παρατηρείται το φαινόμενο τα παιδιά να κουβαλούν σχολική τσάντα 12 και 15 κιλά, ενώ τα ίδια τα είναι 30 και 35 κιλά.
Είναι ευνόητο ότι αυτό απειλεί και την υγεία τους αλλά και τα ταλαιπωρεί τόσο στο σχολείο όσο και στο λεωφορείο. Το Υπουργείο Παιδείας οφείλει να βρει πρακτικές λύσεις (άμεσες όπως η δημιουργία ντουλαπιών στις σχολικές μονάδες αλλά και μακροπρόθεσμες). Η ψηφιοποίηση σίγουρα έχει μεγάλο ρόλο να διαδραματίσει.
Κλείνοντας θέλω να επισημάνω ότι η παιδεία δεν μπορεί να είναι στην αναμονή… Οφείλουμε να κτίσουμε ένα σύγχρονο και δίκαιο εκπαιδευτικό σύστημα που να σέβεται τον μαθητή, να στηρίζει τον εκπαιδευτικό και να προετοιμάζει τη νέα γενιά για το μέλλον που αξίζει.
Η παιδεία είναι η δύναμη μας και για μας δεν έχει χρώμα. Η δική μας προσέγγιση είναι να είμαστε δημιουργικοί και με αποφασιστικότητα και συλλογικότητα να δίνουμε λύσεις σε όλα τα προβλήματα που χρονίζουν παρέχοντας στα παιδιά μας την εκπαίδευση που δικαιούνται. Σε αυτό το πλαίσιο έχουμε ήδη προγραμματισμένη συνάντηση εντός των επόμενων ημερών και με την Υπουργό Παιδείας.