του Κωνσταντίνου Πετρίδη
Όταν στις αρχές της δεκαετίας του 70 ο Steve Jobs εγκατέλειπε το πανεπιστήμιο και μετέτρεπε το γκαράζ του πατέρα του σε εργαστήριο ηλεκτρονικών υπολογιστών, δεν θα μπορούσε να φανταστεί τις συνέπειες που θα είχε αυτή η επιλογή για τον ίδιο αλλά και την ανθρωπότητα.
Ο Steve Jobs ίδρυσε την Apple το 1976 και ήταν από τους πρωτοστάτες της ‘δημοκρατικοποίησης’ των ηλεκτρονικών υπολογιστών μέσω της εξάπλωσης τους από τα εργαστήρια στα σχολεία, στα σπίτια και τελικά στις τσέπες μας. Η καινοτομία που έφερε με την επάνοδο του στην εταιρεία το 1997, οδήγησε στην αύξηση της αξίας της εταιρίας από τα $2 δις στα $350 δις που είναι σήμερα. Πέραν της αξίας της εταιρείας του, ο Jobs δημιούργησε πλούτο για εκατοντάδες άλλες εταιρείες. Δημιουργήθηκαν νέες βιομηχανίες παρασκευής προϊόντων τα οποία σχεδιάστηκαν ειδικά για να ανταποκρίνονται στα προϊόντα της apple, i-εφαρμογών, ενώ η i-tunes αναδιαμόρφωσε και την βιομηχανία ψυχαγωγίας. Σύμφωνα με το περιοδικό Portfolio, o Steve Jobs δημιουργούσε πλούτο αξίας $30 δις για τρίτες εταιρίες. Πλούτος ο οποίος μεταφράζεται σε εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας. Η εφευρετικότητα του καλυτέρεψε τη ζωή εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων και συνέτεινε τα μέγιστα στην αύξηση της παραγωγικότητας και αποτελεσματικότητας εκατομμυρίων επιχειρήσεων ανά το παγκόσμιο. Το έμμεσο οικονομικό και κοινωνικό όφελος της συνεισφοράς του είναι τεράστιο και δεν μπορεί να υπολογιστεί με αριθμούς.
Ο Jobs αποτέλεσε την προσωποποίηση του καπιταλισμού και του ‘αμερικανικού ονείρου’. Ξεκίνησε από το μηδέν, κυνήγησε με πάθος το κέρδος και ήθελε μετατρέψει την Apple στην μεγαλύτερη εταιρεία στον κόσμο. Για να το επιτύχει αυτό, έθεσε σαν κεντρικό στόχο την ικανοποίηση του καταναλωτή ο οποίος και τον αντάμειψε με την αγορά των προϊόντων του. Δούλευε ακατάπαυστα, και απαιτούσε από τους συνεργάτες του να κάνουν το ίδιο. Επιβράβευσε αυτούς που θεωρούσε άξιους ενώ απέλυσε άλλους που θεωρούσε ότι δεν μπορούσαν να ανταποκριθούν στο όραμα του. Πολέμησε σκληρά τους ανταγωνιστές του, και τους ανάγκασε και αυτούς να καλυτερέψουν τα προϊόντα τους και να ρίξουν τις τιμές για να επιβιώσουν. Παρά το ότι η προσωπική του περιουσία υπολογίζεται στα 8,3 δις δεν αναμίχθηκε με την φιλανθρωπία. Η καινοτόμος τεχνολογία του όμως, βοήθησε τις φιλανθρωπικές οργανώσεις κα γίνουν πιο αποτελεσματικές. Ο ίδιος δε, πίστευε ότι ήταν πιο κοινωνικά ωφέλιμο αν χρησιμοποιούσε τον περιορισμένο χρόνο του στην παραγωγή πραγματικού πλούτου και τεχνολογίας η οποία θα διεχέετο στην κοινωνία παρά να ασχοληθεί με την φιλανθρωπία.
Η επανάσταση του Jobs φυσικά δεν είναι η μόνη. Ο Ιστορικός N.Rosenberg εξηγεί πως νέες επιχειρήσεις στις ΗΠΑ εξειδικευμένες σε νέες τεχνολογίες, άλλαξαν ριζοσπαστικά τις βιομηχανίες του ηλεκτρικού ρεύματος, των αυτοκινήτων, των αεροπλάνων, του αλουμινίου, του πλαστικού, του πετρελαίου κλπ. Οι επαναστάσεις αυτές, έγιναν όταν κάποιοι επιχειρηματίες οραματίστηκαν το κέρδος, πήραν τεράστια ρίσκα, ανταγωνίστηκαν με πάθος τις κυρίαρχες επιχειρήσεις, πολέμησαν τα εμπόδια που συνάντησαν από το κράτος, επιβίωσαν και προσέφεραν στην πρόοδο της κοινωνίας μέσω της τεχνολογίας.
Αντί τα ‘αναπτυξιακά προγράμματα’ να εξαντλούνται με την αφαίμαξη του πλούτου των φορολογουμένων και την ανακατανομή του εισοδήματος τους συχνά σε επιχειρήσεις των πολιτικών τους φίλων, ή σε επενδύσεις δισεκατομμυρίων για έργα που στο τέλος αποδεικνύονται ανώφελα για την κοινωνία, μια πραγματική αναπτυξιακή πολιτική θα ενθάρρυνε πρώτιστα τους ανθρώπους όπως τον Steve Jobs να δημιουργήσουν πραγματικό πλούτο και δουλειές. Μέσω χαμηλών φόρων που επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να επενδύσουν και αφήνουν αρκετά λεφτά στις τσέπες των καταναλωτών για να αγοράσουν φτηνά αυτό που επιθυμούν. Με την παροχή οικονομικής σταθερότητας μέσω χαμηλού δημοσίου χρέους. Με την κατάργηση των νόμων που δυσκολεύουν τις επενδύσεις και τις επιχειρήσεις. Με το να επιτρέψουν στις επιχειρήσεις να κρατήσουν και να αμείψουν καλύτερα τους άριστους εκ των υπαλλήλων τους. Σίγουρα το i-phone δεν θα μπορούσε να εφευρεθεί στην Σοβιετική Ένωση, και πολύ αμφιβάλλω κατά πόσο θα μπορούσε να εφευρεθεί στην σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση.
Steve Jobs, ευτυχώς για όλους μας δεν γεννήθηκες στην Κύπρο. Θα είχες γαλουχηθεί με το ‘Κυπριακό όνειρο’. Θα αρίστευες στις εισαγωγικές εξετάσεις και θα κατέληγες δάσκαλος. Θα χαράμιζες την ενέργεια και την ευφυΐα σου στην προστασία της ΑΤΑ, στην απορρόφηση πλούτου από άλλες παραγωγικές τάξεις, και στην προστασία των περιορισμένων ωραρίων εργασίας σου.
Σίγουρα θα γελάς εκεί που βρίσκεσαι, όταν βλέπεις πολλούς να γράφουν άρθρα από τα i-Mac τους και να κάνουν post κατά των ‘εχόντων και κατεχόντων’, όταν συνδέονται από τα i-phones τους με τις τηλεοράσεις για να εξαπολύσουν μύδρους κατά του καπιταλισμού. Όπως γελάσαμε εμείς όταν είδαμε από τις τηλεοράσεις μας την Παπαρρήγα να εξηγεί στον Παπανδρέου ότι το δικό της i-pad είναι καλύτερο από το δικό του. RIP.