του Θανάση Τσώκου
Σε μια ομολογουμένως δύσκολη περίοδο για την Ελλάδα και τον Ελληνισμό, πράξεις ηρωικής αντίστασης του παρελθόντος, θα πρέπει να μας εμπνέουν, να μας καθοδηγούν και να μας φωτίζουν. Να αντλούμε από αυτές διδάγματα και να παίρνουμε δύναμη να συνεχίσουμε. Μια τέτοια πράξη ηρωικής αντίστασης, είναι και αυτή της υποστολής της Γερμανικής σημαίας από τον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης από τους Μανώλη Γλέζο και Λάκη Σάντα, πριν από εβδομήντα ακριβώς χρόνια, την νύχτα της 30ης προς την 31η Μαΐου 1941.
Οι Γερμανικές στρατιωτικές δυνάμεις είχαν εγκατασταθεί στην Αθήνα από τις 27 Απριλίου 1941. Η Αθήνα βρισκόταν και αυτή, κάτω από την απόλυτη υποταγή του Άξονα. Για την Ελλάδα και τον λαό της θα άρχιζε μια δραματική περιπέτεια που θα τελείωνε χρόνια μετά. Κατοχή, πείνα, εκτελέσεις, αντίσταση, εμφύλιος, διωγμοί, εξορίες, Βρετανική και Αμερικανική επικυριαρχία. Θα γράφονταν όμως και χρυσές σελίδες ηρωικής αντίστασης και απαράμιλλου θάρρους. Από τις ωραίες της ιστορίας των Ελλήνων. Μια τέτοια πράξη είναι και αυτή των Σάντα και Γλέζου.
Διηγείται λοιπόν χρόνια μετά ο Σάντας: «Έξαφνα, ένα δειλινό που ήμασταν στο Ζάππειο και ο ήλιος έγερνε λούζοντας τον ορίζοντα με εκείνα τα χρώματα που μόνο ο Αττικός ουρανός έχει, τα μάτια μας γύρισαν στον βράχο της Ακρόπολης. Μέσα στο υπέροχο φόντο της δύσης σταθήκαμε και κοιτούσαμε. Και τότε το βλέμμα μας έπεσε πάνω στη σημαία τους που υπερήφανα κυμάτιζε ψηλά και η βαριά σκιά της πλάκωνε καταθλιπτικά όλη την Αθήνα. Όλη την Αττική γή. Να τι πρέπει να κάνουμε. Ήρθε η σκέψη σαν σπίθα. Να τους την πάρουμε. Να την γκρεμίσουμε και να την ξεσκίσουμε και να πλύνουμε έτσι τη βρομιά από τον Ιερό Βράχο».
Δεν ήταν η πρώτη πράξη ηρωικής αντίστασης που εξελίχτηκε στον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης. Είχε προηγηθεί, τριάντα πέντε μέρες πριν, στις 27 Απριλίου 1941, η ηρωική πράξη του Κώστα Κουκκίδη, δεκαεπτά χρονών, μέλους της Εθνικής Οργάνωσης Νεολαίας- Ε.Ο.Ν. που αρνούμενος να παραδώσει την Ελληνική σημαία που κυμάτιζε στην Ακρόπολη στους Γερμανούς κατακτητές. Αντί να την παραδώσει, την τύλιξε στο κορμί του και έπεσε με αυτή από τον Ιερό Βράχο.
Οι Γερμανοί επικεφαλής του αγήματος που ύψωσε τη Γερμανική σημαία στην Ακρόπολη, θεατές της υπέρτατης πράξης Εθνικής υπερηφάνειας του Κώστα Κουκκίδη και της Ελληνικής Νεολαίας, ζήτησαν από την Γερμανική Διοίκηση να υψώνεται στον Ιερό Βάχο, μαζί με την Γερμανική σημαία και η Ελληνική. Κάτι που εγκρίθηκε από την Βέρμαχτ. Την επόμενη μέρα, η Ελληνική σημαία κυμάτιζε δίπλα από την Γερμανική. Η θυσία του Κουκκίδη είχε αποτέλεσμα.
Οι δύο αυτές κορυφαίες πράξεις, σηματοδότησαν ουσιαστικά και την Ελληνική αντίσταση κατά του Άξονα. Ο Λάκης Σάντας, η εμβληματική αυτή προσωπικότητα, πέθανε σε ηλικία 89 χρονών, στις 30 Απριλίου 2011. Ένα μήνα πριν από την συμπλήρωση 70 χρόνων από το θαρραλέο αυτό κτύπημα στη καρδιά του Ναζισμού.
Σε μια περίοδο όπου ο Ελληνισμός πάσχει από πρότυπα και πολιτικούς μεγάλου βεληνεκούς, σε μια εποχή, που βασιλεύει η μετριότητα στην πολιτική και δημόσια ζωή Ελλάδος και Κύπρου, η νέα γενιά μπορεί να αντλήσει διδάγματα από την ιστορία του ελληνικού έθνους.
