ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΥ ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΥ κ. ΑΒΕΡΩΦ ΝΕΟΦΥΤΟΥ
Συζήτηση στη Βουλή των Αντιπροσώπων για το Πόρισμα της Ερευνητικής Επιτροπής για τον Συνεργατισμό
Πέμπτη, 4 Απριλίου 2019
Κύριε Πρόεδρε,
Οι συνάδελφοι που έχουν μιλήσει δεν μου δίδουν το δικαίωμα να διαβάσω από ένα γραπτό λόγο, παρόλο που ξενυχτήσαμε τις προηγούμενες μέρες για την ολοκλήρωση της μελέτης του πορίσματος και για να προετοιμαστούμε κατάλληλα για την ομιλία μας εδώ. Θα ήμουν εκτός του κλίματος και θα συνέχιζα παράλληλους μονολόγους.
Εγώ θα σημειώνω τα σωστά που λέχθηκαν.
Ο Γιώργος Λιλλήκας ανέφερε ότι αφαιρέθηκε η εποπτεία από τον Υπουργό πριν να αναλάβει. Πολύ σωστός. Δεν ξέρω κανένα άρθρο του συντάγματος που απαγορεύει από έναν Υπουργό, όταν δει ότι είναι κάτι στραβό να έρθει με ένα σχέδιο να το διορθώσει.
Δύο άλλα σημεία που είπαν οι πρώτοι ομιλητές, άσχετα από ποιο κόμμα προέρχονται, και όποιες και αν είναι οι απόψεις μας, είναι καλό όλοι να τα σημειώσουμε.
Το ένα είναι η σεμνότητα, από όλους μας, και το δεύτερο ότι στο τέλος στη Βουλή ο ένας να τα ρίχνει πάνω στον άλλον σαν να μην έχει κανένας ευθύνες.
Έρχομαι στην τοποθέτηση του Γ.Γ του ΑΚΕΛ. Εθισμός στα ψέματα. Μετά απορούμε για την απαξίωση που εισπράττουμε από την κοινωνία. «Επικίνδυνος τρόπος για τη δημοκρατία», είπατε. Ούτε λίγο ούτε πολύ φτάσαμε κοντά στα πρόθυρα της κατάλυσης της δημοκρατίας. «Απαξίωση προσώπων, επιτροπών και θεσμών», είπατε. Είναι τον Άντρο που ακούω ή τον εαυτό μου;
Ποιος μιλά; Ο Γ.Γ. του ΑΚΕΛ, να μιλά για απαξίωση προσώπων, επιτροπών και θεσμών;
Είναι για τον Πόλυ τον Πολυβίου που λέτε; Είναι για το πόρισμα; Που εκεί δεν είναι ο Γενικός Εισαγγελέας που τον διόρισε. Είναι η ίδια η Κυβέρνηση σας.
Διάβασε ένα απόσπασμα από την ομιλία μου τον Ιούλιο του 2018, στον πρόλογο μου. Να το επαναλάβω σήμερα, ούτε ένα ν δεν θα αφαιρέσω.
Σεβασμός προς το οποιοδήποτε πόρισμα και αν υπάρξουν ποινικές ή αστικές ευθύνες οι αρμόδιοι φορείς με αυστηρότητα να επιτελέσουν το έργο τους. Ο Δημοκρατικός Συναγερμός δεν θα βρεθεί έξω από δικαστήρια και αν υπάρξουν καταδίκες να μιλά για πολιτικές διώξεις. Το επαναλαμβάνω και σήμερα. Ο Δημοκρατικός Συναγερμός ναι, έδειξε ένα σεβασμό. Ούτε σε πρόσωπα έχουμε αναφερθεί, ούτε και απαξιώσαμε το πόρισμα. Τουναντίον, είμαστε το μόνο κόμμα που η προκαταρκτική έκθεση των συμβούλων της τριμελούς μας επιτροπής, είναι ήδη στις 300 σελίδες. Και έχω σήμερα κάποια πρώτα συμπεράσματα για το τι πρέπει να κάνουμε ως τόπος. Και σας λέω ξανά, είναι ένα σοβαρό πόρισμα. Το θέμα είναι πόσο σοβαρά το αντικρίζουμε όλοι μας.
Και θα αναφερθώ σε σημεία του πορίσματος γιατί προτρέχουμε όλοι στον επίλογο, είναι εύκολο πράγμα. Σελίδες όπως η 173 που καταλογίζουν καταστροφικές πολιτικές ευθύνες στα κόμματα πριν το 2013 προσπεράστηκε σχεδόν από την ολότητα των ομιλούντων. Να μην προσπαθούμε μόνο να κρίνουμε τους απέναντι.
Εμείς εσάς, εσείς εμάς, και να έχουμε μία αλληλοεπίρριψη ευθυνών. Αλλά ουδείς σε αυτό τον τόπο εδώ και δεκαετίες παραδέχεται ότι έκανε λάθη.
Παρόλο που ξέρετε πολύ καλά ο μακαριστός Αζίνας, ούτε ο Χλωρακιώτης ούτε οι Λύρες, ούτε οι Μουσκάλληδες, οτιδήποτε άλλο εκτός από συναγωνιστές μας είναι. Δεν είμαι αυτής της κατηγορίας και γνωρίζει ο κυπριακός λαός από το Παραλίμνι μέχρι τον Πύργο Τυλληρίας ποια βαθιά κατεστημένα για δεκαετίες έλεγχαν τον Συνεργατισμό. Παρόλα αυτά ήμασταν οι πρώτοι και οι μόνοι που βγήκαμε δημόσια να αναλάβουμε την οποιαδήποτε πολιτική ευθύνη μας αναλογεί.
Όσον αφορά το οποιοδήποτε πόρισμα, βεβαίως και πρέπει να δείχνουμε σεβασμό, και συμφωνώ με τον Γενικό Εισαγγελέα ο οποίος είπε ο σεβασμός δεν αποκλείει την τεκμηριωμένη διαφορετική άποψη. Διότι όταν μιλούμε για θεσμούς, όχι αλά καρτ να τους παίρνουμε. Όπως και ο ίδιος ο Γενικός Εισαγγελέας, αλλά και 7 από τα 8 κόμματα της Βουλής, όχι πόρισμα επιτροπής, αλλά 3 αποφάσεις Ανωτάτου Δικαστηρίου της Ολομέλειας του Σώματος για την κενή έδρα, και παρά τις 3 αποφάσεις της Ολομέλειας, διαφωνείτε μαζί τους. Είπε κανένας ότι κινδυνεύει η δημοκρατία; Απαξιώνεται το Ανώτατο Δικαστήριο; Ο ίδιος ο Γενικός Εισαγγελέας στην πρώτη και στη δεύτερη απόφαση είπε σέβομαι απόλυτα την απόφαση, διαφωνώ κάθετα μαζί της.
Ο Νικόλας Παπαδόπουλος είπε κάτι. Τον Συνεργατισμό τον έχτισαν οι αγράμματοι και τον έκλεισαν οι γραμματισμένοι. Συμφωνώ μαζί του διότι όταν τον έκαναν τον Συνεργατισμό οι αγράμματοι ήταν ο ένας για όλους και όλοι για τον καθένα.
Δεν ήξεραν εκείνοι οι αγράμματοι, πριν δεκαετίες, ότι θα έρθουμε σε μια εποχή, και αν τα θέλει ο Γενικός Εισαγγελέας μπορώ να του τα δώσω, που τα Συνεργατικά ταμιευτήρια π.χ. της Αμμοχώστου-Λάρνακας, κάνετε λίγοι έρευνα ποιος ήταν Πρόεδρος και ποιος ήταν Γραμματέας, προχώρησε σε αποδοχή πελατών από διάφορες αλλοδαπές χώρες. Και σίγουρα οι αγράμματοι, δεν ήξεραν ούτε το Ντέλαγουερ, ούτε τις Βρετανικές Παρθένες Νήσους, ούτε τις Νήσους Μάρσαλ, τις Σεϋχέλλες, το Χονγκ Γκονγκ, το Μπελίζ, τον Άγιο Βικέντιο, τις Γρεναδίνες. Σίγουρα οι αγράμματοι που έκαναν τον Συνεργατισμό για να δίνουν δάνειο να αγοράζουν λίπασμα οι γεωργοί, δεν ήξεραν ότι θα έρθουν κάποιοι γραμματισμένοι να ανακαλύψουν όπου είχε ένα φορολογικό παράδεισο να ανοίξουν λογαριασμούς.
Λέχθηκε από τον Γ.Γ. του ΑΚΕΛ για διορισμούς του Υπουργού Οικονομικών στο συμβούλιο και τη διοίκηση. Ωσάν και να μην είναι και το ΑΚΕΛ που ψήφισε νόμο ότι οποιοσδήποτε διορισμός στο ΔΣ της Συνεργατικής Κεντρικής Τράπεζας, πρέπει να εγκρίνεται από την Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής. Και σίγουρα έχει δίκιο, το ότι την πρώτη φορά δεν τοποθετήθηκε, δεν καταψήφισε. Τη δεύτερη όμως, που το μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΑΚΕΛ, Λάμπρος Πιερής, ήρθε από τον Υπουργό μαζί με τον Κύπρο Έλληνα, ο ένας μέλος της κεντρικής επιτροπής του ΑΚΕΛ, ψήφισε. Και έτσι για την ιστορία, οι μόνοι τρείς σύμβουλοι που παραιτήθηκαν από μόνοι τους, ήταν τρεις προερχόμενοι από τον Δημοκρατικό Συναγερμό: Γιώργος Στροβολίδης, Σουζάνα Πογιατζή και Τάκης Ταουσιάνης. Ο ένας της Κεντρικής Επιτροπής του ΑΚΕΛ και ο άλλος, ο Κύπρος Έλληνας, ήταν γαντζωμένοι, ως μια εβδομάδα πριν να κλείσει ο Συνεργατισμός.
Κύριε Πρόεδρε,
Λέω ιστορικά γεγονότα, λέω πραγματικότητες, δεν κρίνω πρόσωπα. Είπα ποιοι ήταν στην Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα, μέχρι μερικές μέρες πριν κλείσει. Σε αντίθεση με τους μόνους τρεις που παραιτήθηκαν που προέρχονταν από τον ΔΗΣΥ. Δεν είπα αν είναι καλά που έκαναν και έμειναν ή αν είναι κακό.
Γιατί ενοχλούνται οι σύντροφοι; Λέω ψέματα; Ο Λάμπρος Πιερή είναι ψέματα ότι ήταν Αντιπρόεδρος;
Κύριε Πρόεδρε,
Δεν έχω κανένα πρόβλημα να με διακόπτουν κάθε ένα λεπτό. Ξέρω ότι κάποια γεγονότα μπορεί να ενοχλούν. Ούτε με παθιασμένο τρόπο θα ανταπαντώ. Και έχει δίκαιο ο συνάδελφος που είπε ότι υπέβαλε την παραίτηση του, ένα μήνα πριν κλείσει και τον παρακάλεσε ο Υπουργός, αλλά και πάλι δεν είχε καμιά υποχρέωση να μην επιμένει στην παραίτηση του.
Λέχθηκε επίσης, κύριε Πρόεδρε, γιατί ήρθε η κυβέρνηση τον Σεπτέμβρη του 2013 να ανακεφαλαιοποιήσει την Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα, και να βάλει ο φορολογούμενος 1.5 δις. Μα, αυτή την μαγκιά, την έκαναν κάποιοι στις 4 ή 5 του Σεπτέμβρη του 2013 εάν θυμάμαι, και όταν κατάλαβαν την επίπτωση της μαγκιάς να καταψηφίσουν, ξενυχτίσαμε ως το πρωί εδώ. Και αυτοί που ήταν μάγκες στις 5 του Σεπτέμβρη το απόγευμα, τα ξημερώματα της 6ης υπερψήφισαν.
Θα έρθω και λίγο σε αυτά που πρέπει να αναφερθούμε. Είπα για το πόρισμα, για εμάς είναι ένα σοβαρό πόρισμα. Δεν αμφισβητήσαμε το κύρος και τη σοβαρότητα των μελών, αλλά ένα θα πω για όλους μας: η διαχείριση του πορίσματος από όλους μας ήταν λανθασμένη γιατί πήρε ο καθένας το κομμάτι που τον βόλευε. Και είναι εδώ που ποτίζουμε το δέντρο της απαξίωσης.
Και θα πω τα λάθη. Το 2013 κακώς έγινε διαχωρισμός του Συνεργατισμού από τη Λαϊκή. Σε αυτόν τον τόπο μια ζωή, χωρίζουμε τον κόσμο σε προνομιούχους και μη. Σε κουρεμένους και μη. Οι καταθέτες της Λαϊκής έπρεπε να κουρευτούν σύριζα. Αλλά για τους καταθέτες του Συνεργατισμού, να πληρώσει ο φορολογούμενος.
Με αποτέλεσμα τι; Ποιοι επέμεναν να κρατικοποιηθεί ο Συνεργατισμός για να δοθεί πίσω στους Συνεργατιστές; Αυτοί που μας καταγγέλλουν σήμερα. Και φώναζαν για τον Αβέρωφ και το κόμμα του, ότι θέλει να ιδιωτικοποιήσει τον Συνεργατισμό. Ναι, ήταν μεγάλο λάθος να κάνουμε την δεύτερη μεγαλύτερη τράπεζα του τόπου κρατική, για να συνεχίσουν τα κόμματα να γίνονται τραπεζίτες. Και σωστά το λέει το πόρισμα και για πριν το 2013 αλλά και μετά το 2013. Αλλά δεν μας βολεύει να διαβάζουμε όλο το πόρισμα.
Όμως, υπάρχει και κάποιος ο οποίος με πολλή υπευθυνότητα, στις 4 του Σεπτέμβρη, την ώρα που έβαζα πλάτες για ευθύνη, έστελνα 5 σελίδες επιστολή απόρρητη και προσωπική, όχι εκ των υστέρων, την ημέρα που έβαζα πλάτες και έλεγα στον Πανίκο Δημητριάδη: σελ. 4 και θα την καταθέσω: «Η παράταξη μου ανησυχεί για την προοπτική αυτή και την πιθανότητα αναγκαιότητας επιπρόσθετων κεφαλαιακών αναγκών για τον Συνεργατισμό κατά τη διάρκεια του προγράμματος, οι οποίες ενδέχεται να κυμανθούν μεταξύ 2 και 2.5 δις. εάν οι ζημιές του Συνεργατισμού κινηθούν στα ίδια προβλεπόμενα επίπεδα για τις τράπεζες μας με βάση το ακραίο σενάριο της PIMCO».
Και δεν είναι σύνθημα, προηγήθηκε επιστημονική τεκμηρίωση. Και έλεγα εάν με βάση το ακραίο σενάριο της PIMCO, δεν μας φτάνει το 1.5, θέλουμε ακόμα 2.5. Και επειδή, εκ των γεγονότων είχαμε πιο ακραίο από το ακραίο σενάριο της PIMCO, και παρά το ότι κουρεύτηκαν οι καταθέτες της Λαϊκής και της Τράπεζας Κύπρου, χρειάστηκε ακόμα 1.5 δισεκατομμύρια ευρώ νέα κεφάλαια για την Τράπεζα Κύπρου και άλλο μισό δισεκατομμύριο για την Ελληνική.
Άρα, εκ των πραγμάτων, τα 2.5 δις δεν ήταν αρκετά. Και προχωρούσα: «Ως παράταξη και εγώ προσωπικά απευχόμαστε να έχει ο Συνεργατισμός την ίδια κατάληξη με αυτήν της Λαϊκής».
Κάποιοι ήθελαν να ξεχωρίσουν τις κακές τράπεζες από τον Άγιο Συνεργατισμό. Αυτές είναι οι πραγματικότητες και οι παθογένειες.
Έχει κανένα σοβαρό στην κοινωνία ή παγκόσμια που περίμενε ότι θα κρατηθεί ο Συνεργατισμός, όταν αυτοί που είχαν το δικαίωμα να εκλέξουν αυτούς που έδιναν δάνεια, ήταν οι δανειολήπτες;
Να το ξαναπώ. Γίνεται αυτός που έχει δικαίωμα να ψηφίζει, να βγάζει την επιτροπή που δίνει δάνεια. Και ας τολμούσε κανένας μετά από την εκλογή από τον δανειολήπτη, να του ζητήσει τα δανεικά. Θα τον μαύριζε μετά από 2 χρόνια. Δεν είναι τυχαίο που το 70% των δανείων του συνεργατισμού δεν ήταν εξυπηρετούμενα, και αυτό είναι ένα λάθος κ. Κυπριανού.
Από την άλλη, έρχομαι τώρα σε άλλο σημείο, της πολύ σοβαρής έκθεσης, σελ. 646. Και θα το πω και από το βήμα: όσοι δεν κάνουν άλλη δουλειά από το να κρατούν ένα μικρόφωνο από το πρωί μέχρι τη νύχτα να μιλούν για το πόρισμα, δεν μπήκαν στον κόπο να το μετροφυλλίσουν.
Ανοίξετε τη σελ. 646, τη μαρτυρία του Γιάγκου Δημητρίου: «Οι συνέπιες μπορεί να φθάσουν και σε μη εγγυημένες καταθέσεις. Γιατί τότε, αν δεν ληφθούν τα μέτρα θα τεθεί υπό εκκαθάριση και αντιλαμβάνεστε ότι δεν θα υπάρχουν secure deposits. Θα αναλάβει ένας εκκαθαριστής και ότι πάρει και ότι δώσει».
Όπως επίσης αν την 646 σελίδα που είναι προς το τέλος δεν την μετροφύλλισαν κάποιοι, να διαβάσουν την σελίδα 173.
«Η ευθύνη τους υπήρξε τεράστια στην καταστροφική πορεία που ακολούθησε ο Συνεργατισμός για τις πολλές δεκαετίες πριν το 2013», και μιλούσε για το σύνολο των πολιτικών κομμάτων.
Έχοντας ένα συνεργατικό κίνημα, το οποίο 7 στα 10 που δανείστηκαν δεν πλήρωνε κανένας, τι επιλογές είχαμε; Κούρεμα από το πρώτο ευρώ ή να αλλάζαμε τους νόμους για τις εκποιήσεις.
Κύριε Πρόεδρε,
Θυμάστε που μπήκαν κάποιοι με το πανό, εδώ μέσα, «όχι στις εκποιήσεις» και θύμωσες και με τη φρουρά σου; Δεν έπρεπε να θυμώσεις. Για να τα φρεσκάρουμε στη μνήμη. Από τη μια να μην κουρέψουμε τους καταθέτες και από την άλλη μην αγγίξετε τις περιουσίες του κόσμου. Τι έγινε; Έγινε αυτό που όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης φώναζαν στην κυβέρνηση γιατί δεν το έκανε από το 2013. Μάθαμε στην Κύπρο και το ΝΑΜΑ, National Asset Μanagement Αgency, το Ιρλανδικό μοντέλο. Να κάνουμε ένα ταμείο για να μπαρκάρουμε τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
Από το 2013 που το λένε και έχετε δίκαιο απόλυτο. Αλλά όταν έγινε το 2018, να κρεμάσετε τους πάντες. Δεν είναι με τα συνθήματα, και μου δίνετε η ευκαιρία να μιλώ και λίγο επιστημονικά. Η ΚΕΔΙΠΕΣ τι είναι; Κυπριακό ΝΑΜΑ, που αντί να μείνουν σε Τράπεζα τα ΜΕΔ και να ξεσπιτώσουν 25 χιλ. νοικοκυριά τα οποία είχαν για πρώτη κατοικία δάνεια ύψους 3,7 δις εκ. ευρώ.
Πέραν του 55% των δανείων των μη εξυπηρετούμενων είχαν υποθήκη την πρώτη κατοικία στον Συνεργατισμό. Τι θέλετε όλοι που έχετε ιδέες; 25000 κόσμο, να τους αφήναμε άστεγους; Κάναμε εκείνο που λέτε από το 2013. Ποιος έπρεπε να πληρώσει; Αφού οι καταθέτες δεν έπρεπε να πληρώσουν. Πλήρωσε το κράτος 3,5 δις. Για να μεταφερθούν 8 δις μη εξυπηρετούμενα δάνεια στην ΚΕΔΙΠΕΣ, 418,000 καταθέτων. Και δεν ήταν οι έχοντες και κατέχοντες.
Ενώ για τη Λαϊκή που ήταν οι εκατομμυριούχοι, δεν είχε πρόβλημα η κυβέρνησή σας να φέρει σχέδιο να την στηρίξετε. Αλλά πάντα είναι εύκολο να κρύβεσαι, διότι κάποιοι άλλοι θα δείξουν ευθύνη και υπευθυνότητα. Και έδειξαν, για άλλη μια φορά, κόμματα του κέντρου και της δεξιάς υπευθυνότητα.
Ίσως κάποιοι να βολεύονταν να είχαμε 418 χιλιάδες μικροκαταθέτες των 5, 10, 20 χιλιάδων που να έχαναν τα λεφτά τους. Μάνα εξ ουρανού για κάποια κόμματα. Ή να ξεσπιτώναμε και να πουλούσαμε τα χωράφια του 80% της υπαίθρου. Και επιπρόσθετα θα ήταν μάνα εξ ουρανού για κάποιους εάν δεν προχωρούσαμε με αίσθημα ευθύνης να προστατεύσουμε 2,653 εργαζομένους.
Αυτό που πρέπει να προσέξουμε, για την ΚΕΔΙΠΕΣ, και συμφωνώ με τον Νικόλα Παπαδόπουλο, να μην πάθουμε ότι πάθαμε με την Κεντρική Συνεργατική Τράπεζα. Να βάλουμε μπροστά να έρθει στρατηγικός επενδυτής και να δοθεί η διαχείριση σε ειδικούς και όχι διορισμένους από κυβερνήσεις και κόμματα. Προτού έρθουμε μετά από 5-6 χρόνια στην ίδια θέση.
Και θα πω και κάτι άλλο, κ. Πρόεδρε, θέλετε να βγάλει και κέρδος ο φορολογούμενος; Εάν θέλετε να βγάλει και κέρδος θα σας κάνω μια μαθηματική πράξη. Όχι δύσκολη. Δεν είναι ανάγκη να είσαι του πρακτικού. Πολύ απλή. Μπαρκάραμε δάνεια και περιουσία 8 δις στην ΚΕΔΙΠΕΣ και τα αγοράσαμε ως φορολογούμενοι 3.5 δις. Ελάτε να ψηφίσουμε όλοι νόμο και να πούμε και του κόσμου. Όσοι έχουν δάνεια που μπαρκαρίστηκαν, κουρεύεστε 40% αλλά να δεσμευτείτε ότι θα πληρώσετε το υπόλοιπο μέχρι το τελευταίο σεντ. Και θέλετε 30 – 40 χρόνια να αποπληρώσετε το 60% του δανείου σας, να το έχετε. Αλλά καθυστερήσατε να πληρώσετε όχι το 100%, το 60% του δανείου σας, θα πουληθεί η περιουσία σας.
Όσον αφορά τον Γενικό Εισαγγελέα. Έκκληση και από μένα. Να πράξει το καθήκον του για τις ποινικές ή αστικές ευθύνες προς οποιαδήποτε κατεύθυνση. Να μας βοηθήσει πώς να κάνουμε ένα νομοθέτημα για να μάθει η κοινωνία σε ποιους έγιναν διαγραφές δανείων, συνδεδεμένες οργανώσεις ή κόμματα. Ποιοι πολιτικά εκτεθειμένοι είχαν ευνοϊκούς όρους. Ποιοι είχαν ΜΕΔ και ψήφισαν εναντίον των εκποιήσεων, και όχι ποιοι είχαν ΜΕΔ και ψήφισαν να γίνει ποιο αυστηρό θεσμικό πλαίσιο για να πωλήσουν τις περιουσίες τους. Να μας βοηθήσει να αλλάξουμε τους νόμους. Να μάθει η κοινωνία. Το δικαιούται και το απαιτεί.
Κλείνω με 4 σημαντικά σημεία της έκθεσης της τριμελούς επιτροπής, η οποία δεν ολοκληρώθηκε αλλά είναι τα προκαταρτικά σημεία. Είπαμε θα την μελετήσουμε για να κάνουμε διορθώσεις.
- Από την έκθεση προκύπτουν σοβαρά συμπεράσματα που η πολιτεία οφείλει να αντιμετωπίσει. Είναι επιβεβλημένη η βελτίωση του νομοθετικού πλαισίου όσον αφορά τα ΜΕΔ ώστε να επιτραπεί η ανάκτηση των 8 δισεκατομμυρίων που έχουν μεταφερθεί στην ΚΕΔΙΠΕΣ.
- Να διασφαλιστεί ότι οι εποπτικές αρχές θα διαδραματίσουν τον εποπτικό τους ρόλο, ασκώντας αυστηρή, αλλά πολύ περισσότερο προληπτική εποπτεία, για να αποφευχθούν παρόμοια περιστατικά με πιστωτικά ιδρύματα στο μέλλον.
- Πρέπει να θεσπιστεί και να υιοθετηθεί ένας αυστηρός κώδικας εταιρικής διακυβέρνησης που να εφαρμόζεται από όλους τους εποπτευόμενους οργανισμούς στην Κύπρο.
- Όσον αφορά τους οργανισμούς στους οποίους συμμετέχει το κράτος στο μετοχικό τους κεφάλαιο να εφαρμοστεί ο κώδικας εταιρικής διακυβέρνησης του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, (ΟΟΣΑ – OECD).
